[Funland] Lịch sử về 1 kilogram

vihali

Xe container
Biển số
OF-14218
Ngày cấp bằng
23/3/08
Số km
7,493
Động cơ
19,476 Mã lực
Hôm nay, em xem series Precision, đến tập Mass and Mole, xin cắt dán lại hầu các cụ.

Nếu năm học tới, con cụ nào vào học lớp 6 môn Khoa học chương trình mới túm áo bố hỏi 1 kilogram là gì, các cụ mà trả lời là cục hợp kim tên là Le Grand K đặt ở Paris là sai bét đó. Câu trả lời đó chỉ đúng khi chúng ta học cho đến ngày 20/5/2019 mà thôi. Hiện nay, định nghĩa thế nào là 1 kg không còn dùng vật thể vật lí nữa mà đã định nghĩa qua các hằng số vật lí.

Cục 1 kg đó đặt ở một địa điểm ở ngoại ô Paris, ở thế giới riêng, đến nỗi muốn vào phải có hộ chiếu. Thậm chí khi quân Đức chiếm đóng Paris thời thế chiến 2 thì quân phát xít cũng không dám đụng đến nơi cất giữ vật quan trọng này. Cục 1 kg đó được bảo vệ 3 lớp nhưng hàng năm, nó vẫn bị mất đi 2 phần tỉ gram và đến giờ thì hao mất 50 microgram, nên thế giới cần phải định nghĩa lại cái gì đó mà không phụ thuộc vào điều kiện xung quanh.

1619869372860.png



Nhu cầu cân một vật sinh ra khi con người thực hiện trao đổi mua bán. Thuở văn minh thành thị xuất hiện đầu tiên ở Lưỡng Hà 5000 năm trước, người ta dùng hạt lúa mạch để làm chuẩn cho việc đo đạc khối lượng. Lí do là hạt lúa mạch đều, không thay đổi lắm và trong cuộc sống hàng ngày, các vật đo nặng hơn rất nhiều so với 1 hạt lúa mạch nên việc đo đạc là khá chính xác, được mọi người chấp nhận.

1619868127395.png


Sau đó, ở các nơi khác trên thế giới, người ta dùng các cụ để chuẩn, hay như Trung Quốc, Sudan, người ta dùng các khối đồng để chuẩn khối lượng và cũng đều dựa trên các hạt lúa mạch.

1619868273265.png


Việc đo đạc rất quan trọng, đến nỗi văn bản cổ xưa nhất của Anh cũng đề cập đến vấn đề này. Cả vương quốc phải thống nhất một đơn vị. Ngay cả 1 xị rượu cũng phải được định nghĩa rõ ràng.

1619868503754.png


Phải rồi, dân phải nộp thuế cho Vua mà cân đo không đủ là toi. Quan trọng đến nỗi cái cân trở thành biểu tượng của công lý. Thời Babylon, cân gian bán lận sẽ bị khép vào tội chết.

1619868738932.png


1619868767339.png


Thế giới ngày càng đòi hỏi việc cân phải chính xác hơn, dẫn đến nước Anh và Pháp đồng ý cần phải có một hệ chuẩn quốc tế. Đó lá sự ra đời của hệ Metric mà hầu hết các nước đang dùng. Hiện nay chỉ còn 3 nước không dùng hệ này: Mỹ, Li Băng và Miến Điện. Miến Điện rục rịch đổi từ gần 10 năm trước và có lẽ tầm này cũng sắp đổi xong, cụ nào có thông tin thì cập nhật cho anh em biết nhé.

Nhanh chóng, 1 mét được định nghĩa là 1 phần 10 triệu khoảng cách theo đường kính từ cực Bắc tới xích đạo.
Người được lãnh trọng trách định nghĩa kilogram là Lavoisier. Cụ này sáng làm thu thuế giàu thôi rồi, tối về nghiên cứu hóa học, chả biết chăm vợ con lúc nào.

1619869873199.png



Ban đầu, 1 kg được định nghĩa là khối lượng của 1 lít nước. Mọi người chỉ cần dùng thước đo khối lập phương 10cm là được 1 lít nước nhưng vấn đề ở chỗ khối lượng của 1 lít đó lại phụ thuộc nhiệt độ.

Cụ Lavoisier biết được vấn đề này nhưng chưa kịp làm gì thì đã bị đưa lên máy chém trong cuộc cách mạng 1794.

1619870174674.png


4 năm sau, người ta mới đo được chính xác khối lượng của 1 lít nước nguyên chất và đúc kết thành 1 kg là cục kim loại platinum. Chỉ có điều Pt lại khá mềm và nhanh chóng bị rỗ và thiếu hụt. Nước Pháp tự làm 1kg mới nhưng Pt bị nhiễm sắt và phải cất danh dự sang một bên, nhờ 1 nhà công nghiệp người Anh làm cho 1kg từ hợp kim Platinum-Iridium năm 1889. Đó chính là cục 1 kg mà thế giới dùng trong 130 năm cho đến 2019 thì dừng. Lí do đã nhắc ở trên: cục 1 kg bị mòn theo năm tháng.

Trước 2019, có 2 đội đua nhau định nghĩa 1 kg: đội ở Mỹ và đội ở Đức. Đội Mỹ thì dùng lực điện từ để cân bằng với khối lượng với cục 1 kg. Đội Đức thì đếm số nguyên tử trong 1 cục Silicon nặng 1kg. Điều này giống như đếm số hạt cát rải trên Trái Đất. Các dự này đã được khởi động từ những năm 70 và vẫn hoạt động cho đến gần đây.

Đây là cục Silicon 1kg được mài bằng tay bởi 1 người Úc. Họ tin rằng bàn tay của ông này có thể cảm nhận được từng nguyên tử Silicon nên cần biết mài bên này, bên nọ.

1619871348127.png



Cuối cùng, 1 kg được định nghĩa qua các hằng số vật lí đã biết như hằng số Planck h, tốc độ ánh sáng, dao động của nguyên tử nhờ cỗ máy cân bằng Kibblle của Mỹ, qua công thức của Einsten E=mc2 và công thức lượng tử ánh sáng E = hf.

1619871813421.png


Vậy 1 kg ở cuộc sống hàng ngày là bao nhiêu? Ra ngoài chợ, bà bán hàng bảo 1 cân thì chính là 1 kg. Các cụ đừng nên cãi bà ấy.

Em thì băn khoăn giờ cái cục 1kg cũ ấy giờ bán đồng nát được bao nhiêu.
 
Chỉnh sửa cuối:

xukthal

Xe lăn
Biển số
OF-772930
Ngày cấp bằng
1/4/21
Số km
11,008
Động cơ
1,632,650 Mã lực
Lằng nhằng nhỉ? Em cứ lấy cân đường ra làm chuẩn :))
tải xuống.jpeg
 

Chưa Có Dép

Xe điện
Biển số
OF-337469
Ngày cấp bằng
6/10/14
Số km
2,856
Động cơ
306,052 Mã lực
1kg à, đơn giản là cái vạch 1kg trên cái cân mình nhìn thấy, xong !
 

butchikim

Xe ba gác
Biển số
OF-55660
Ngày cấp bằng
23/1/10
Số km
23,775
Động cơ
-56,146 Mã lực
Nơi ở
...là đảo xa
Phức tạp thật, thôi cháu cho phép xê dịch 0,001kg cũng được :D
 

Lah

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-98893
Ngày cấp bằng
6/6/11
Số km
5,515
Động cơ
472,856 Mã lực
Nó như 1 giây thôi. Sau cũng liên quan tới tính bất biến, chu kỳ bán rã hay gì đó của 1 chất... gì đó nốt :D
 

Old blade

Xe buýt
Biển số
OF-722679
Ngày cấp bằng
29/3/20
Số km
792
Động cơ
85,073 Mã lực
Nếu năm học tới, con cụ nào vào học lớp 6 môn Khoa học chương trình mới túm áo bố hỏi 1 kilogram là gì, các cụ mà trả lời là cục hợp kim tên là Le Grand K đặt ở Paris là sai bét đó. Câu trả lời đó chỉ đúng khi chúng ta học cho đến ngày 20/5/2019 mà thôi. Hiện nay, định nghĩa thế nào là 1 kg không còn dùng vật thể vật lí nữa mà đã định nghĩa qua các hằng số vật lí.

Cục 1 kg đó đặt ở một địa điểm ở ngoại ô Paris, ở thế giới riêng, đến nỗi muốn vào phải có hộ chiếu. Thậm chí khi quân Đức chiếm đóng Paris thời thế chiến 2 thì quân phát xít cũng không dám đụng đến nơi cất giữ vật quan trọng này. Cục 1 kg đó được bảo vệ 3 lớp nhưng hàng năm, nó vẫn bị mất đi 2 phần tỉ gram và đến giờ thì hao mất 50 microgram, nên thế giới cần phải định nghĩa lại cái gì đó mà không phụ thuộc vào điều kiện xung quanh.

View attachment 6132712


Nhu cầu cân một vật sinh ra khi con người thực hiện trao đổi mua bán. Thuở văn minh thành thị xuất hiện đầu tiên ở Lưỡng Hà 5000 năm trước, người ta dùng hạt lúa mạch để làm chuẩn cho việc đo đạc khối lượng. Lí do là hạt lúa mạch đều, không thay đổi lắm và trong cuộc sống hàng ngày, các vật đo nặng hơn rất nhiều so với 1 hạt lúa mạch nên việc đo đạc là khá chính xác, được mọi người chấp nhận.

View attachment 6132695

Sau đó, ở các nơi khác trên thế giới, người ta dùng các cụ để chuẩn, hay như Trung Quốc, Sudan, người ta dùng các khối đồng để chuẩn khối lượng và cũng đều dựa trên các hạt lúa mạch.

View attachment 6132696

Việc đo đạc rất quan trọng, đến nỗi văn bản cổ xưa nhất của Anh cũng đề cập đến vấn đề này. Cả vương quốc phải thống nhất một đơn vị. Ngay cả 1 xị rượu cũng phải được định nghĩa rõ ràng.

View attachment 6132698

Phải rồi, dân phải nộp thuế cho Vua mà cân đo không đủ là toi. Quan trọng đến nỗi cái cân trở thành biểu tượng của công lý. Thời Babylon, cân gian bán lận sẽ bị khép vào tội chết.

View attachment 6132703

View attachment 6132705

Thế giới ngày càng đòi hỏi việc cân phải chính xác hơn, dẫn đến nước Anh và Pháp đồng ý cần phải có một hệ chuẩn quốc tế. Đó lá sự ra đời của hệ Metric mà hầu hết các nước đang dùng. Hiện nay chỉ còn 3 nước không dùng hệ này: Mỹ, Li Băng và Miến Điện. Miến Điện rục rịch đổi từ gần 10 năm trước và có lẽ tầm này cũng sắp đổi xong, cụ nào có thông tin thì cập nhật cho anh em biết nhé.

Nhanh chóng, 1 mét được định nghĩa là 1 phần 10 triệu khoảng cách theo đường kính từ cực Bắc tới xích đạo.
Người được lãnh trọng trách định nghĩa kilogram là Lavoisier. Cụ này sáng làm thu thuế giàu thôi rồi, tối về nghiên cứu hóa học, chả biết chăm vợ con lúc nào.

View attachment 6132716


Ban đầu, 1 kg được định nghĩa là khối lượng của 1 lít nước. Mọi người chỉ cần dùng thước đo khối lập phương 10cm là được 1 lít nước nhưng vấn đề ở chỗ khối lượng của 1 lít đó lại phụ thuộc nhiệt độ.

Cụ Lavoisier biết được vấn đề này nhưng chưa kịp làm gì thì đã bị đưa lên máy chém trong cuộc cách mạng 1794.

View attachment 6132722

4 năm sau, người ta mới đo được chính xác khối lượng của 1 lít nước nguyên chất và đúc kết thành 1 kg là cục kim loại platinum. Chỉ có điều Pt lại khá mềm và nhanh chóng bị rỗ và thiếu hụt. Nước Pháp tự làm 1kg mới nhưng Pt bị nhiễm sắt và phải cất danh dự sang một bên, nhờ 1 nhà công nghiệp người Anh làm cho 1kg từ hợp kim Platinum-Iridium năm 1889. Đó chính là cục 1 kg mà thế giới dùng trong 130 năm cho đến 2019 thì dừng. Lí do đã nhắc ở trên: cục 1 kg bị mòn theo năm tháng.

Trước 2019, có 2 đội đua nhau định nghĩa 1 kg: đội ở Mỹ và đội ở Đức. Đội Mỹ thì dùng lực điện từ để cân bằng với khối lượng với cục 1 kg. Đội Đức thì đếm số nguyên tử trong 1 cục Silicon nặng 1kg. Điều này giống như đếm số hạt cát rải trên Trái Đất. Các dự này đã được khởi động từ những năm 70 và vẫn hoạt động cho đến gần đây.

Đây là cục Silicon 1kg được mài bằng tay bởi 1 người Úc. Họ tin rằng bàn tay của ông này có thể cảm nhận được từng nguyên tử Silicon nên cần biết mài bên này, bên nọ.

View attachment 6132745


Cuối cùng, 1 kg được định nghĩa qua các hằng số vật lí đã biết như hằng số Planck h, tốc độ ánh sáng, dao động của nguyên tử nhờ cỗ máy cân bằng Kibblle của Mỹ, qua công thức của Einsten E=mc2 và công thức lượng tử ánh sáng E = hf.

View attachment 6132757

Vậy 1 kg ở cuộc sống hàng ngày là bao nhiêu? Ra ngoài chợ, bà bán hàng bảo 1 cân thì chính là 1 kg. Các cụ đừng nên cãi bà ấy.

Em thì băn khoăn giờ cái cục 1kg cũ ấy giờ bán đồng nát được bao nhiêu.
Cảm ơn cụ chủ thớt đã chia sẻ, hoá ra cục 1kg chuẩn cũng bị thay đổi theo thời gian, thảo nào gấu tôi cứ luôn mồm nói cái cân ở nhà không chính xác :))
 

buidinhphuoc

Xe điện
Biển số
OF-152152
Ngày cấp bằng
9/8/12
Số km
3,208
Động cơ
377,450 Mã lực
Tuổi
62
Nơi ở
Lắc Kon Ku
16 lạng = 1 cân, vậy đi
 

vihali

Xe container
Biển số
OF-14218
Ngày cấp bằng
23/3/08
Số km
7,493
Động cơ
19,476 Mã lực
Cảm ơn cụ chủ thớt đã chia sẻ, hoá ra cục 1kg chuẩn cũng bị thay đổi theo thời gian, thảo nào gấu tôi cứ luôn mồm nói cái cân ở nhà không chính xác :))
À, vợ em cũng dân kĩ thuật nên mỗi lần nợ thuế là em bảo "đấy, đến chuẩn thế giới còn hao nữa là thuế".
 

dvhung243

Xe điện
Biển số
OF-12117
Ngày cấp bằng
15/12/07
Số km
2,493
Động cơ
778,669 Mã lực
Nơi ở
Ba đình - Hà nội
Cop & pat làm gì , cái gì đơn giản thì cho nó qua đi
 

vihali

Xe container
Biển số
OF-14218
Ngày cấp bằng
23/3/08
Số km
7,493
Động cơ
19,476 Mã lực
Cop & pat làm gì , cái gì đơn giản thì cho nó qua đi
À, em xem phim tài liệu khoa học, sau đó cắt dán và kể lại cho các cụ. Xin lỗi đã làm mất thời gian của cụ.

Dân khoa học bọn em lại coi trọng mấy cái này. Ko có nó là thế giới hỗn loạn đó.
 

formen

Xe lăn
Biển số
OF-485699
Ngày cấp bằng
27/1/17
Số km
11,488
Động cơ
299,551 Mã lực
Cuối cùng, 1 kg được định nghĩa qua các hằng số vật lí đã biết như hằng số Planck h, tốc độ ánh sáng, dao động của nguyên tử nhờ cỗ máy cân bằng Kibblle của Mỹ, qua công thức của Einsten E=mc2 và công thức lượng tử ánh sáng E = hf.
đọc bài cụ ná thở mà không chốt định nghĩa 1 cân mới là gì.
mãi em mới sợt đc 1 cân mới.
nhưng lỗi ông đánh máy, sai chữ "thị", qua mấy trang copy đều bị lỗi này nên em gạch đỏ.
cho cc cập nhật 1kg.
trc em ghét cái định nghĩa 1 kg là cục sắt ở pháp vãi nồi.
1619874627720.png
 

vihali

Xe container
Biển số
OF-14218
Ngày cấp bằng
23/3/08
Số km
7,493
Động cơ
19,476 Mã lực
đọc bài cụ ná thở mà không chốt định nghĩa 1 cân mới là gì.
mãi em mới sợt đc 1 cân mới.
nhưng lỗi ông đánh máy, sai chữ "thị", qua mấy trang copy đều bị lỗi này nên em gạch đỏ.
cho cc cập nhật 1kg.
View attachment 6132802
Em ko copy nó vì định nghĩa mới có khi ít người hiểu. Nội dung bài là lịch sử về 1kg.

Hehe, chính ra định nghĩa cũ lại dễ hiểu mà cụ, trực tiếp và nhìn thấy được chứ ko trừu tượng như định nghĩa mới.
 

MINHKD

Xe điện
Biển số
OF-28395
Ngày cấp bằng
4/2/09
Số km
2,847
Động cơ
487,280 Mã lực
Một mét bây giờ cũng định nghĩa theo bước sóng rồi.
 

SunShine.Anh

Xe tải
Biển số
OF-494439
Ngày cấp bằng
3/3/17
Số km
255
Động cơ
191,621 Mã lực
Tuổi
32
E thấy 1kg ở Đồ Sơn bằng 0.6kg ở chỗ e
 
Thông tin thớt
Đang tải
Top