Ý nghĩa của thông số Mo-men Xoắn

[The Beetle]

Bên cạnh công suất, mô-men xoắn là thông số không thể thiếu khi mô tả động cơ. Mô-men xoắn đặc trưng cho khả năng chịu tải tức thời của động cơ.

Mô-men xoắn càng cao thì gia tốc của xe càng nhanh hay nói một cách nôm na là xe càng “bốc”. Đại lượng vật lý này có đơn vị là Nm, và đôi khi sử dụng đơn vị lb/ft. Tại Việt Nam thì đơn vị Nm vẫn được chuộng hơn, đây có lẽ là do trong các hệ thống giáo dục từ phổ thông đến đại học hay sử dụng đơn vị này. Tỉ lệ đổi giữa 2 đơn vị là: 1 lb/ft = 1,356 Nm.
Về lịch sử ra đời của đơn vị mô-men thì phải kể đến thí nghiệm đòn bẩy của nhà bác học Ác xi mét, “lợi bao nhiêu lần về lực thì thiệt bấy nhiêu lần về quãng đường”. Thí nghiệm này đã được ứng dụng một cách linh hoạt vào thực tế, đặc biệt là trong hộp số của ô tô: có nhiều cấp số nhằm phân tải tỉ số truyền. Khi xe muốn gia tốc nhanh thì người lái thường chuyển về cấp số thấp-tăng mô-men xoắn, lúc này sẽ là lợi về lực, nhưng ở cấp số thấp xe không thể đạt tốc độ cao - thiệt về đường đi.
Khi bắt đầu thiết kế một động cơ thì nhà thiết kế luôn phải cân đối giữa công suất và mô-men xoắn tùy theo mục đích. Với 2 động cơ cùng dung tích xilanh, động cơ sử dụng nhiên liệu xăng sẽ có công suất cực đại lớn hơn động cơ diesel, nhưng về giá trị mô-men xoắn cực đại thì ngược lại. Bởi vậy xe tải thường được gắn động cơ diesel, còn xe du lịch thường gắn động cơ xăng.
Ngày nay với việc ứng dụng các công nghệ điện -điện tử (phun nhiên liệu, kiểm soát khí xả,..)đã rút ngắn khoảng cách quan niệm về động cơ xăng và diesel liên quan đến tiếng ồn, khí thải, tốc độ.... Vì vậy động cơ diesel hiện đang phổ biến trang bị trên ô tô con.
Thông thường mo-men xoắn cực đại chỉ đạt ở một vị trí số vòng quay động cơ nhất định. Tuy nhiên việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến thì động cơ ngày nay giá trị mo-men xoắn cực đại đạt được tại một dãi số vòng quay. Dĩ nhiên không phải thương hiệu nào cũng có được sức mạnh này.

làm một ví dụ:

Toyota Camry dung tích 2.5l mo-men xoắn cực đại 231Nm/4100rpm
Volkswagen CC dung tích 2.0l mo-men xoắn cực đại 280Nm/1800-5000rpm
Beetle Coupe dung tích 1.4l momen xoắn cực đại 240Nm/1500 - 4500rpm
Đây chính là ưu thế của động cơ từ hãng.

VW đẳng cấp một huyền thoại

 

[caisua]

em chạy xe đạp nên moment xoắn quẩy của em phụ thuộc vào ví còn tiền ăn sáng hay không

 

[Xehoi_Options]

Hình như ví dụ của cụ hơi có chút vấn đề, em nhớ không nhầm thì động cơ của Camry là động cơ không có turbo còn 2 động cơ của vw thì đều có turbo. Sự khác biệt về mo-men xoắn của 2 loại động cơ này là khác nhau nên không thể so như thế được phỏng ạ. Cụ giúp em mở mang thêm kiến thức đi. tks cụ

 

[coolpix8700]

Theo em hiểu cách đơn giản nhất mô men xoắn là lực tác động làm quay bánh xe. Mô men xoắn lớn làm thay đổi tốc độ quay bánh xe nhanh hơn mô men xoắn nhỏ!
Sự khác nhau giữa 2 ví dụ của bác Beetle là ở cái Camry nó chỉ đạt mô men xoắn lớn nhất 231Nm khi máy đạt số vòng quay 4100rpm, còn cái Beetle Coupe đạt 240Nm ngay từ 1500rpm và giữ được giá trị này khi vòng tua máy lên tới 4500rpm. Điều này rất có lợi khi xe đang đặt ở số thấp để tăng tốc độ. Cái Beetle ngay từ lúc tốc độ còn thấp (xe đặt ở số thấp) đã đạt mô men xoắn cao nhất và duy trì mô men xoắn ở mức khi tốc độ xe tăng lên cho đến khí xe chuyển lên số tiếp theo,... Khác với cái Camry chỉ khi vòng tua lên khá cao, còn trước đó thì lúc kéo bánh xe của Camry khá thấp!

 

[Xehoi_Options]

Theo em hiểu cách đơn giản nhất mô men xoắn là lực tác động làm quay bánh xe. Mô men xoắn lớn làm thay đổi tốc độ quay bánh xe nhanh hơn mô men xoắn nhỏ!
Sự khác nhau giữa 2 ví dụ của bác Beetle là ở cái Camry nó chỉ đạt mô men xoắn lớn nhất 231Nm khi máy đạt số vòng quay 4100rpm, còn cái Beetle Coupe đạt 240Nm ngay từ 1500rpm và giữ được giá trị này khi vòng tua máy lên tới 4500rpm. Điều này rất có lợi khi xe đang đặt ở số thấp để tăng tốc độ. Cái Beetle ngay từ lúc tốc độ còn thấp (xe đặt ở số thấp) đã đạt mô men xoắn cao nhất và duy trì mô men xoắn ở mức khi tốc độ xe tăng lên cho đến khí xe chuyển lên số tiếp theo,... Khác với cái Camry chỉ khi vòng tua lên khá cao, còn trước đó thì lúc kéo bánh xe của Camry khá thấp!

để được cái mo-men xoắn cực đại ngay tại vòng tua thấp thì chỉ có các động cơ sử dụng turbo mới có được điều đó, cụ cho em xem động cơ không turbo thì có cái nào đạt mo-men xoắn cực đại ở tua thấp đâu. Cái khác biệt mà em đề cập chính là so sánh 2 loại động cơ ko turbo và có turbo với nhau cụ ạ

 

[Sat xi]

Ví dụ của bác chủ không có gì sai cả, em không thấy 1Nm của động cơ nạp tự nhiên khác 1Nm của động cơ tubor; muốn có momen xoắn cực đại ở ngay 1rpm thì sài động cơ điện một chiều.

 

[coolpix8700]

để được cái mo-men xoắn cực đại ngay tại vòng tua thấp thì chỉ có các động cơ sử dụng turbo mới có được điều đó, cụ cho em xem động cơ không turbo thì có cái nào đạt mo-men xoắn cực đại ở tua thấp đâu. Cái khác biệt mà em đề cập chính là so sánh 2 loại động cơ ko turbo và có turbo với nhau cụ ạ

Turbo không thì cũng chưa đủ, mà động cơ của cái Beetle còn là loại fun nhiên liệu trực tiếp vào xi lanh. Turbo cũng rất có lợi, nhưng cũng có nhược điểm, nhất là loại turbo dùng khi thải để làm quay cánh quạt nén khí tạo tăng áp. Khi vòng tua thấp, lượng khí thải nhỏ thì có thể công suất còn chưa bằng động cơ hút khí tự nhiên ngoài ra độ trễ (lag) cũng rất dài. Trong khi động cơ tăng áp+phun nhiên liệu trực tiếp lại tận dụng được những ưu điểm của cả động cơ xăng như bốc nhanh, và cả động cơ dầu như đạt công suất và mô men xoắn cực đại ở vòng tua máy rất thấp, ở giải vòng tua máy khá rộng. Điểm này rất có lợi khi xe chạy ở những quãng đường nhiều ổ gà lớn cần lực để bật ngay để vượt qua gờ ngay sau khi vừa phanh để xe tụt xuống ổ gà (chạy chỗ này động cơ dầu thường có lợi do cái bánh đà nặng, quán tính quay nó giữ - hay mô men xoắn lớn)...!

 

[Hằng Lê]

Theo em hiểu cách đơn giản nhất mô men xoắn là lực tác động làm quay bánh xe. Mô men xoắn lớn làm thay đổi tốc độ quay bánh xe nhanh hơn mô men xoắn nhỏ!
Sự khác nhau giữa 2 ví dụ của bác Beetle là ở cái Camry nó chỉ đạt mô men xoắn lớn nhất 231Nm khi máy đạt số vòng quay 4100rpm, còn cái Beetle Coupe đạt 240Nm ngay từ 1500rpm và giữ được giá trị này khi vòng tua máy lên tới 4500rpm. Điều này rất có lợi khi xe đang đặt ở số thấp để tăng tốc độ. Cái Beetle ngay từ lúc tốc độ còn thấp (xe đặt ở số thấp) đã đạt mô men xoắn cao nhất và duy trì mô men xoắn ở mức khi tốc độ xe tăng lên cho đến khí xe chuyển lên số tiếp theo,... Khác với cái Camry chỉ khi vòng tua lên khá cao, còn trước đó thì lúc kéo bánh xe của Camry khá thấp!

Không phải mô men lớn mà làm bánh xe quay nhanh hơn đâu cụ. Mô men lớn có lợi về lực kéo xe, còn tốc độ vòng quay bánh xe phụ thuộc vào tỷ số truyền của hộp số.
Đối với xe có mô men xoắn lớn mà muốn tốc độ nhanh hơn xe xó mô men xoắn nhỏ thì cần thay đổi cả tỷ số truyền của hộp số mới đạt được.
Vậy nên mô men xoắn lớn làm xe có lực kéo cao hơn xe có mô men xoăn thấp khi có cùng tỷ số truyền của hộp số.
Ứng dụng cho động cơ có mô men xoắn lớn là để khi vận hành đỡ phải về số thấp( tỷ số truyền thấp)hơn các xe mô men xoắn nhỏ mà xe không bị ỳ khi tăng tốc trở lại.

 

[Sid]

để được cái mo-men xoắn cực đại ngay tại vòng tua thấp thì chỉ có các động cơ sử dụng turbo mới có được điều đó, cụ cho em xem động cơ không turbo thì có cái nào đạt mo-men xoắn cực đại ở tua thấp đâu. Cái khác biệt mà em đề cập chính là so sánh 2 loại động cơ ko turbo và có turbo với nhau cụ ạ

Nếu đi vào chi tiết thì cái này nó đụng cái kia, nói ngắn gọn câu trên của cụ cũng có chút vấn đề. Bản chất dùng turbo ko thể nào có được xoắn ở vòng tua thấp. Muốn có xoắn ở tua thấp thì người ta độ supercharge cho xe để có xoắn từ vòng tua thấp, turbo chỉ xài để tăng xoắn khi lượng khí thải thải ra đủ để cái quạt nó hút gió cưỡng vào đủ... Nói nôm na là chỉ khi đạt được số vòng tua nhất định thì turbo mới có được hiệu năng nên thường dân độ hay cả kể nhà sản xuất thường set rpm vào khoảng 2000-25000 thì turbo mới kick in, ai đi xe turbo sẽ biết đc khi kick in nó ntn.
@cụ bít tờ: đúng là so sánh hai loại động cơ NA và turbo thì có hơi khập khiễng. Cụ nên giải thích với anh em xu thế mốt mấy năm nay là xài động cơ nhỏ nhưng có tăng áp nhằm tiết kiệm nhiên liệu nhưng tối ưu được khả năng của động cơ cho anh em đỡ thắc mắc. Kiểu xe em đua với altis 2.0 hay camry 2.5 vẫn thắng ý

 

[Sid]

Không phải mô men lớn mà làm bánh xe quay nhanh hơn đâu cụ. Mô men lớn có lợi về lực kéo xe, còn tốc độ vòng quay bánh xe phụ thuộc vào tỷ số truyền của hộp số.
Đối với xe có mô men xoắn lớn mà muốn tốc độ nhanh hơn xe xó mô men xoắn nhỏ thì cần thay đổi cả tỷ số truyền của hộp số mới đạt được.
Vậy nên mô men xoắn lớn làm xe có lực kéo cao hơn xe có mô men xoăn thấp khi có cùng tỷ số truyền của hộp số.
Ứng dụng cho động cơ có mô men xoắn lớn là để khi vận hành đỡ phải về số thấp( tỷ số truyền thấp)hơn các xe mô men xoắn nhỏ mà xe không bị ỳ khi tăng tốc trở lại.

Bác đi vào chi tiết quá. Cụ ku pich nói nôm na ví dụ như vậy và thường là như thế chứ cụ lấy ví dụ cho em xe nào xoắn lớn thua xoắn nhỏ cái. Tỷ số truyền thường set phù hợp với cách vận hành xe tổng thể nên ko thể quá lệch được. Trừ khi cụ can thiệp phần mềm và cứng hay cụ customise đc tỷ số truyền tốt hơn với nhà sản xuất.

 

[Hằng Lê]

các đoạn khác của cụ ấy em không bàn vì cụ ấy nêu hiện tượng, không có gì sai cả.
nhưng đoạn em bôi đậm là liên quan tới kỹ thuật cơ bản nên cần phải rõ ràng chính xác cụ ạ

còn đương nhiên là các hiện tượng đều được giải thích cụ thể bằng kỹ thuật là tại sao nó lại thế.

 

[coolpix8700]

Bác đi vào chi tiết quá. Cụ ku pich nói nôm na ví dụ như vậy và thường là như thế chứ cụ lấy ví dụ cho em xe nào xoắn lớn thua xoắn nhỏ cái. Tỷ số truyền thường set phù hợp với cách vận hành xe tổng thể nên ko thể quá lệch được. Trừ khi cụ can thiệp phần mềm và cứng hay cụ customise đc tỷ số truyền tốt hơn với nhà sản xuất.

Mô men xoắn = cứ gọi nôm na là lực xoay. Nếu cái "lực xoay" ấy không đủ thì có cài số cao (để tỷ số truyền lớn hơn) thì cái xe gõ cọ cọc và chưa chắc nó nhúc nhích được!
2 cái xe được đặt cùng tỷ số truyền, thì chả lẽ nói cái xe có mô men xoắn lớn bánh sẽ có gia tốc tăng tốc độ quay nhanh hơn (xe được gia tốc nhanh hơn) thì sai hay sao?
1 cái xe họ còn hay so sánh với nhau ở 1 đại lượng nữa là elasticity, tức là khoảng tốc độ cho 1 số. Elasticity lớn cho phép chạy tốc độ nhỏ nhất và lớn nhất ở 1 số cách nhau rất rộng (mà không, hay ít hại đến máy).

Không phải mô men lớn mà làm bánh xe quay nhanh hơn đâu cụ...

Cứ giở lại sách phổ thông, xem cách tính gia tốc góc (quay) của 1 cái bánh xe có 1 khối lượng cho trước người ta dùng đơn vị gì?
"Mô men lực là một đại lượng trong vật lý, thể hiện tác động gây ra sự quay quanh một điểm hoặc một trục của một vật thể. Nó là khái niệm mở rộng cho chuyển động quay từ khái niệm lực trong chuyển động thẳng."

nhưng đoạn em bôi đậm là liên quan tới kỹ thuật cơ bản nên cần phải rõ ràng chính xác cụ ạ

Mômen lực:

· Mômen lực M của lực F đối với vật rắn có trục quay cố định là đại lượng đặc trưng cho tác dụng làm quay vật rắn quanh trục cố định đó của lực F, và đo bằng tích số lực và cánh tay đòn.

Biểu thức : M = ± F.d.
-TH1: M = +F.d thì mômen lực F làm vật rắn quay theo chiều dương.
-TH2: M = -F.d thì mômen lực F làm vật rắn quay theo chiều âm.
· Đơn vị: N.m

 

[Sid]

An bớt anh Lâm xờ tanh

 

[coolpix8700]

Cái khái niệm mômen lực M=F.D này ở trong sách Vật lý lớp 10 mà bác. Chắc học lâu rồi nên bác ấy quên thôi vì lớp 11 và 12 học cái khác mất rồi!

 

[ngamban]

Em ạ cụ Cun, em sắp tẩu hỏa nhập ma rồi. Chánh văn phòng H duyệt mua cho e xin cái đệm, thi thoảng em còn ngất vì cụ Cun

 

[coolpix8700]

Em ạ cụ Cun, em sắp tẩu hỏa nhập ma rồi...

Hiểu kỹ được về cái xe của mình để tận dụng nó tốt hơn thì có sao không bác Ngắm?
Hôm qua em thả dốc cái Tiguan, cái dốc khá cao, có khi đến 20o, xe chở đủ 5 người, mà em thả chân ga từ đỉnh dốc khoảng 20km/h thì xuống đến chân dốc tốc độ nó cũng chỉ 20km/h, không hề động đến phanh!

 

[ngamban]

Hiểu kỹ được về cái xe của mình để tận dụng nó tốt hơn thì có sao không bác Ngắm?
Hôm qua em thả dốc cái Tiguan, cái dốc khá cao, có khi đến 20o, xe chở đủ 5 người, mà em thả chân ga từ đỉnh dốc khoảng 20km/h thì xuống đến chân dốc tốc độ nó cũng chỉ 20km/h, không hề động đến phanh!

Hiểu thì càng tốt chứ sao cụ nhưng vì cái gì cụ cũng hiểu thấu đáo cả nên em mới choáng

 

[tranvuhoang2005]

Cụ Cool nói có SGK, mách có dốc 20°, nhưng off lần sau đi 2 bánh chỉ đc uống trà đá, la vie thôi

 

[Haibinh]

Cụ Cool nói có SGK, mách có dốc 20°, nhưng off lần sau đi 2 bánh chỉ đc uống trà đá, la vie thôi

Chuẩn, và nhớ phải đi xế độp đến nhá

 

[coolpix8700]

Hôm qua lên Hòa Bình em ọp chai cả trưa và tối thế mà 10 giờ đêm vẫn về đến HN!
Chiều mai đi đám cưới ở Sen, toàn người CQ cũ chắc em lại mang cái 2B cho an toàn!