[TT Hữu ích] Vụ ám sát hụt Ngô Đình Diệm hôm 22/2/1957 ở Ban Mê Thuật

[Ngao5]

Gần 70 năm trước đây, hôm 22/2/1957 ở Ban Mê Thuật, Ngô Đình Diệm thoát chết trong gang tấc

Nhiều người chỉ biết ông với tên gọi Hà Minh Trí trong vụ ám sát Tổng thống Ngô Đình Diệm tại Hội chợ Buôn Ma Thuột năm 1957
Ông Hà Minh Trí (tức Đại tá Mười Thương, tên thật là Phan Văn Điền) sinh 1935, mất 2020

Ông Hà Minh Trí chụp 2015 lúc 80 tuổi

 

[Ngao5]

Hai lần giăng lưới... hụt
Vào ngày 20/10/1956, tại căn cứ ấp Rỗng Tượng, Gò Dầu, Tây Ninh, đồng chí Lâm Kiếm Xếp - Trưởng ban Địch tình Tỉnh ủy Tây Ninh được giao nhiệm vụ tổ chức ám sát Ngô Đình Diệm khi lên thăm Tòa Thánh Tây Ninh để ký thỏa ước Bính Thân với giáo phái Cao Đài Tây Ninh.
Tuy nhiên, do thời gian quá gấp gáp và thiếu thông tin tình báo mang tính chiến lược nên ban Địch tình Tỉnh ủy Tây Ninh không thể nắm rõ được thời gian đi lại, địa điểm xuất hiện của Ngô Đình Diệm và không thể tổ chức ám sát theo lệnh của trên.

 

[Ngao5]

Tới Noel năm 1956, theo như thông lệ của hai năm trước đó, vào đúng 12h đêm Noel ngày 24/12, Ngô Đình Diệm đều xuất hiện ở Nhà thờ Đức Bà dự lễ mừng "Thiên Chúa giáng sinh". Lần này, cơ quan địch tình của ta có tay trong là một phiên dịch cho Cơ quan Viện trợ Mỹ được cho là sẽ có mặt bên cạnh Ngô Đình Diệm và sẵn sàng giúp đỡ thực hiện vụ ám sát nên chuẩn bị mọi công tác để tiến hành.
Đại tá Mười Thương khi ấy dùng tên Hà Minh Trí, được lựa chọn làm người nổ phát súng kết liễu Ngô Đình Diệm theo đúng kế hoạch. Đáng tiếc là vào phút chót, khi mà Hà Minh Trí tiếp cận sát gia đình Diệm - Nhu chỉ 12 mét trong lúc cử hành nghi lễ thì Ngô Đình Diệm lại không xuất hiện.
Ngày hôm sau, báo chí Sài Gòn đưa tin Ngô Đình Diệm đến dự lễ cầu nguyện tại Đức Huệ - Long An thay vì xuất hiện ở Nhà thờ Đức Bà như thông lệ trước đó.
Cả hai lần thực hiện ám sát hụt này, Hà Minh Trí đều xung phong làm người nổ phát súng kết liễu Ngô Đình Diệm nhưng đều... chưa có duyên gặp được mục tiêu.

 

[Ngao5]

Lần ám sát thứ ba, súng nổ nhưng... sai người!
Ngày 22/2/1957, Ngô Đình Diệm dự lễ và cắt băng khánh thành Hội chợ Kinh tế Cao nguyên tại Ban Mê Thuật. Thông tin được ban địch tình nắm rõ.
Nhận thấy đây là thời cơ ngàn vàng, ban địch tình bố trí vỏ bọc cho Hà Minh Trí làm một thương nhân từ Tây Ninh lên dự hội trợ. Kèm theo sự giúp đỡ của lực lượng thân cách mạng trong hàng ngũ cận vệ tổng thống, chuẩn bị sẵn sàng vũ khí để tuồn vào bên trong khu vực an ninh của Ngô Đình Diệm.
Đúng 9 giờ sáng ngày 22/2/1957, Ngô Đình Diệm dẫn đầu đoàn đại biểu tiến vào lễ đài dưới sự bảo vệ nghiêm ngặt của cận vệ và mật thám. Ngay khi tiếng hô chào cờ vang lên, Hà Minh Trí nhanh tay rút khẩu MAT-49 cưa nòng cưa báng nhắm thẳng Ngô Đình Diệm nhả đạn.

 

[Mũi tên bạc]

Em hóng thớt. Chức vụ mà do tạo lòng tin, có tài thực sự, ... thì mới bền.

 

[Ngao5]

Đáng tiếc là khẩu tiểu liên từ thời Kháng chiến Chống Pháp này chỉ nổ được hai viên đạn trước khi... kẹt. Hà Minh Trí giữa vòng vây của cận vệ Ngô Đình Diệm không có cơ hội lên đạn bắn loạt thứ hai mà bị bắt ngay sau đó.
Hai phát đạn của Hà Minh Trí đi lệch mục tiêu, bắn trúng vào Bộ trưởng Cải cách Điền địa Đỗ Văn Công, Ngô Đình Diệm may mắn thoát chết và bình an vô sự.

Khẩu tiểu liên MAT-49 với đầy đủ nòng dài và báng súng
Đây là loại tiểu liên cực kỳ nổi tiếng do Pháp sản xuất từ năm 1949 để thay thế cho khẩu MAS-38 khi đó đã được coi là lỗi thời.
Khẩu tiểu liên này sử dụng cỡ đạn 9x19mm, có trọng lượng 3,5 kg khi không mang theo hộp tiếp đạn và có tốc độ bắn tối đa vào khoảng 600 viên mỗi phút.
Để đảm bảo bí mật khi cất giấu trong người cũng như có thể tuồn được khẩu tiểu liên này qua con mắt cú vọ của đám mật vụ tổng thống, khẩu MAT-49 của Hà Minh Trí đã được cưa nòng, cưa báng và có chiều dài chỉ còn 30cm - thuận tiện cho việc cất giấu dưới lớp áo khoác mỏng.
Đáng tiếc là do súng không có báng để tỳ, nòng được cưa bằng tay nên tính kỹ thuật của súng không còn được đảm bảo đã dẫn đến việc viên đạn đi chệch mục tiêu ở khoảng cách chỉ vài chục mét cũng như khiến súng bị hóc chỉ sau hai phát bắn.

 

[hưvô]

E xin chỗ nghe chuyện ah

 

[Ngao5]

Cuộc sống sau khi bị bắt
Sau khi bị bắt, ông bị đưa về Sài Gòn để thẩm vấn. Tuy nhiên, do vỏ bọc tương đối kín, lại hoạt động độc lập, ông chỉ khai là người của Cao Đài, muốn ám sát tổng thống Diệm để trả thù vì chính phủ đã đàn áp đạo Cao Đài, làm cho Hộ pháp Phạm Công Tắc phải chạy qua Nam Vang, trả thù cho tướng Trịnh Minh Thế, người bị cho là chính tổng thống ra lệnh ám sát để trừ hậu họa.
Tuy nhiên do hoạt động cách mạng rất kín kẽ và giữ vững lời khai trước sau như một, Hà Minh Trí đã khiến địch tin rằng ông ra tay sát hại Ngô Đình Diệm là vì lý do xung đột tôn giáo giữa gia đình họ Ngô cùng với đạo Cao Đài, hoàn toàn không liên quan tới cách mạng.
Chính do vỏ bọc này mà sau thời gian thẩm vấn, ông bị giam đặc biệt Sài Gòn với chế độ khá ưu đãi như một tù nhân chính trị đối lập. Vẫn có nhiều cách giải thích không nhất quán cho tình trạng đặc biệt này của ông.
Ông bị giam tại Sài Gòn từ tháng 8 năm 1958 đến tận tháng 10 năm 1963 thì bị giải ra Côn Đảo.

 

[Ngao5]

Trong thời gian bị giam tại Sài Gòn, ông được nhiều chính khách đối lập với Ngô Đình Diệm khen ngợi. Cựu đô trưởng Trần Văn Hương đã làm một bài thơ tặng ông:
“Từng chập luồn sang, giọng thiết tha.
Đưa niềm u uất khách phòng xa.
Nỉ non tim nghẹn lời yêu nước,
Tê tái sầu vương hận mất nhà.
Oán dậy ào ào: cây núi đổ,
Máu tuôn cuồn cuộn suối ngàn xa.
Lặng nghe não nuột người thông cảm,
Đồng bệnh cùng thương, lựa trẻ già.”

 

[Ngao5]

Sau khi Cuộc đảo chính Ngô Đình Diệm tháng 11/1963 nổ ra, Hội đồng tướng lãnh tuyên bố ông được trả tự do với tư cách là tù nhân chính trị đối lập chống chế độ Ngô Đình Diệm. Tuy nhiên, ông vẫn bị đưa về Sài Gòn để thẩm tra. Nhờ sự can thiệp của luật sư Ngô Bá Thành và nhà báo Nguyễn Lâm, báo chí Sài Gòn viết bài vận động thả tự do ngay lập tức cho ông. Chỉ đến khi Phan Khắc Sửu, một tín đồ Cao Đài và là chính trị gia đối lập bị Diệm đày ra Côn Đảo như ông, trở thành Quốc trưởng, ông mới được can thiệp để phóng thích.

Ông được trả tự do ngày 10 tháng 3 năm 1965 sau 8 năm, 16 ngày bị giam giữ.
Đến ngày 13 tháng 3, ông được các đồng chí bắt liên lạc và đưa về Ban tổ chức Đặc khu ủy Sài Gòn - Gia Định đóng ở ấp An Phú, xã Phú Mỹ Hưng, huyện Củ Chi. Cuối tháng 4 năm 1965, ông được bố trí công tác ở Ban an ninh khu Sài Gòn-Gia Định với tên mới là Nguyễn Văn Điền. Từ đó, ông liên tục công tác trong lực lượng công an, từng giữ chức Trưởng phòng Xây dựng phong trào Quần chúng bảo vệ An ninh Tổ quốc Công an Tây Ninh, Bí thư Đảng ủy Khối xây dựng lực lượng Công an tỉnh Tây Ninh, được phong hàm Đại tá Công an nhân dân Việt Nam. Đến năm 1989 được phân công làm phó Ban nội chính Tỉnh ủy Tây Ninh. Năm 1992 ông nhận nhiệm vụ Trưởng ban Tôn giáo Tây Ninh

 

[xuanhieu282]

Cảm ơn cụ chia sẻ thông tin lịch sử hay ạ

 

[hoaoaihuong]

Nghe bảo vì muốn chắc ăn, nên cụ Trí đã nhồi nhiều đạn vào băng hơn so với bình thường nên dẫn đến đạn bị kẹt, không nhảy lên được.
Em có quen người bác (đã mất) là em của cụ Trí, năm 1975, khi vừa mới giải phóng xong, phi xe máy một mạch từ Phan Thiết lên Tây Ninh để kiếm anh.

 

[Ngao5]

22/2/1957 - Hà Minh Trí bị bắt khi ám sát hụt Tổng thống Ngô Đình Diệm tại “Hội chợ kinh tế Cao nguyên" ở Ban Mê Thuật. Ảnh: John Dominis

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Thời khắc Ngô Đình Diệm bị bắn hụt

 

[Ngao5]

"Hội chợ kinh tế Cao nguyên” tổ chức tại Ban Mê Thuật từ ngày 22/2 đến 4/3/1957
Tất cả những bức hình của thớt đều do nhiếp ảnh gia John Dominis của Tạp chí LIFE chụp
2-1957, nhân dán nô nức tới thăm “Hội chợ Kinh tế Cao nguyên" ở Ban Mê Thuật. Ảnh: John Dominis