Phân bổ tài sản trong đầu tư – Asset Allocation
Khi nói đến Asset Allocation thì chúng ta cần phải nói đến phân bổ khoản đầu tư của mình vào từng phân lớp và chọn đúng chu kỳ tăng trưởng của tài sản (Chu kỳ boom and burst).
Tài sản được chia làm 5 lớp:
Tiền (Cash), Trái phiếu (Bonds), Cổ phiếu (Stock), Bất động sản (Real Estate), Hàng hoá vật chất (Commodity)
Khi chúng ta chỉ bỏ khoản đầu tư vào một lớp tài sản, ví dụ cổ phiếu, thì chúng ta luôn chịu rủi ro tăng trưởng hay suy thoái của loại tài sản đó, cho dù họ chọn lựa một cách tài tình những tài sản trong lớp tài sản đó đi chăng nữa.
Tỷ lệ phân bổ vào các lớp sẽ thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi, tổng tài sản, thu nhập chính của từng nhà đầu tư (thu nhập chính là là thu nhập đều đặn bền vững như lương), trình độ của nhà đầu tư cũng như mức độ chấp nhận rủi ro của từng người (risk torelance)
Độ tuổi càng lớn thì tỉ lệ phân bổ tài sản vào lớp stock càng giảm dần (
vì nhiều nhà đầu tư ở Việt Nam có xu hướng dùng margin vay nợ nên việc tính tỉ lệ vốn bỏ vào chứng khoán cần tính trên tổng danh mục bao gồm cả vay nợ margin, ví dụ nếu tổng tài sản của bạn là 10 tỷ, bạn bỏ vào chứng khoán 6 tỷ nhưng margin 37, thì giá trị phân bổ vào chứng khoán không phải là 60%)
Nếu bạn bỏ toàn bộ tiền đầu tư của mình vào chứng khoán lúc bạn sắp nghỉ hưu và sự kiện 2009 lặp lại thì bạn tiêu rồi. Việc cần phân bổ tài sản vào các lớp dựa trên 1 số giả định như sau:
Bạn không thông minh hơn thị trường:
Khi tài khoản ngày càng lớn thì bạn càng khó đánh bại thị trường, và mức tăng trưởng bình quân trong dài hạn sẽ có xu hướng tiệm cận chung với thị trường.
Những người dễ gặp rủi ro nhất là những người chỉ mới trải nghiệm thị trường giá lên. Họ say trong chiến thắng và luôn cho rằng mình là nhà đầu tư xuất sắc cho tới khi chu kỳ giá xuống xảy ra cuốn sạch thành quả tích góp của họ. Không có cách nào tránh được 100% rủi ro khi bạn tham gia thị trường, rủi ro luôn tồn tại dù tỉ lệ rất thấp (trừ khi bạn mua trái phiếu chính phủ Mỹ)
2) Bạn không phải là một chuyên gia tài chính
Phần lớn các nhà đầu tư bỏ tiền vào chứng khoán như một nghề tay trái và nếu tôi không lầm thì chúng ta đang phải đấu lại hàng triệu nhà đầu tư khác trên thị trường (
chúng ta còn phải đấu với các nhà đầu tư nội bộ trong doanh nghiệp, những đối tác làm việc với doanh nghiệp, họ biết thông tin nội bộ cũng như hiểu doanh nghiệp trong 1 thời gian rất dài trước chúng ta). Nếu chỉ tính riêng các nhà đầu tư không có mối liên hệ quá mật thiết với doanh nghiệp thì chúng ta vẫn phải đấu với 1 số nhóm nhà đầu tư đã theo sát doanh nghiệp tìm hiểu doanh nghiệp trong một thời gian khá dài. Trên thực tế, số lượng các nhà đầu tư thành công ăn bằng lần với từ 3-5 cổ phiếu trở lên và càng hiếm hơn các nhà đầu tư ăn bằng lần với nhiều cổ phiếu thuộc các ngành, lĩnh vực kinh doanh khác nhau là rất ít.
3) Bạn chỉ có khoảng 110 năm để sống
Theo thống kê thì có ít hơn 0.1% số người trên trái đất sống thọ hơn 110 tuổi vì vậy bạn phải lên kế hoạch cho 70-90 năm sau khi rời ghế nhà trường, tin tốt là bạn luôn có một khung thời gian biểu để lên một kế hoạch tài chính tốt tuy nhiên có một thứ bạn không thể kiểm soát là bạn sẽ sống tới bao nhiêu tuổi.
Và rõ rang bạn nên tính toán cẩn thận để có một khoản dành dụm khi nghỉ hưu và sống tới cuối đời, thừa còn hơn thiếu.
4) Khẩu vị rủi ro của bạn sẽ thay đổi theo thời gian
Nếu bạn có trong tay 100tr ở độ tuổi 20 thì khả năng chấp nhận rủi ro của bạn dường như sẽ lớn hơn khi bạn có 10 tỷ trong tài khoản khi bạn đã 55 tuổi vì khi bạn còn trẻ bạn còn thời gian rất dài để làm việc và kiếm ra tiền.Hàng năm bạn cần xem xét lại cẩn thận việc phân bổ tài sản của mình, nếu bạn bạn đánh cược với tài sản của mình ở giai đoạn cuối đời thì bạn còn rất ít thời gian để làm lại.
5) Các sự kiện thiên nga đen xảy ra khá thường xuyên
Trong vòng 20 năm gần đây chúng ta đã có gần 4 cuộc khủng hoảng: Dotcom năm 2000, khủng hoảng 2003, 2007 và 2020. Ngoài ra còn các sự kiện như giàn khoan 981, Bầu Kiên.Không ai có thể đoán được sự kiện tiếp theo sẽ xảy ra khi nào vì vậy việc phân bổ tài sản vào các phân lớp phi rủi ro hoặc rủi ro thấp là cần thiết.
Trong các đợt thị trường giá lên và giá xuống, nếu chúng ta bật các kênh tài chính lên thì chúng ta có thể thấy chuyên gia phân tích với tỉ lệ đúng sai không hơn việc tung đồng xu là bao.
6) Thị trường giá lên có thể khiến bạn đổi đời và trở thành tỷ phú chỉ sau một đêm
Trong bong bóng dotcom không phải tất cả mọi người đều khánh kiệt, có rất nhiều người đã bán cổ phiếu đúng đỉnh.
Thị trường giá lên thường kéo dài khoảng 3-5 năm (ở thị trường Việt Nam thì thị trường giá lên của 1 cp riêng lẻ ít nhất kéo dài 3-5 tháng), khoảng thời gian này là đủ dài để ai cũng có thể tham gia và có phần thưởng. Vì vậy cần phân bổ khoảng 50% tài sản của bạn vào thị trường giá lên.
Ngoài ra ngay cả trong 1 phân lớp tài sản như chứng khoán chúng ta cũng cần phân bổ tài sản vào các ngành khác nhau. Ví dụ theo Joel Greenblatt trong quyển “you can be a stock genius, 1997, chương 1
| Lượng cổ phiếu | Rủi ro được hạn chế |
| 1 | 0% |
| 2 | 46% |
| 4 | 72% |
| 8 | 81% |
| 16 | 93% |
