[Funland] Sơ lược về lực lượng tên lửa thông thường của hàng xóm

[Wakeup]

Đọc bài của cụ thấy trang thiết bị của anh Khựa phát triển nhanh và khiếp thật. Nếu căn cứ thống kê thì TQ ngang ngửa với Mỹ, Nga.
Mạnh vì gạo, bạo vì tiền. Nhưng hiệu quả đến đâu thì chắc phải ra thực tế, thực chiến mới biết được.

 

[đội mũ_ lái xe]

Đọc bài của cụ thấy trang thiết bị của anh Khựa phát triển nhanh và khiếp thật. Nếu căn cứ thống kê thì TQ ngang ngửa với Mỹ, Nga.
Mạnh vì gạo, bạo vì tiền. Nhưng hiệu quả đến đâu thì chắc phải ra thực tế, thực chiến mới biết được.

Biết để chuẩn bị cho những điều tốt và cả không tốt ạ

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Hướng tới sự tự hành cấp chiến thuật?

Hiện nay, người ta vẫn trong “vòng luẩn quẩn của drone” với việc lập kế hoạch nhiệm vụ hay là điều khiển chuyến bay. Để cải thiện hiệu suất của các chu trình này, Trung Quốc hiện đang nỗ lực đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào drone.

Đây là trọng tâm trong mối quan tâm của Bắc Kinh. Vào tháng 10/2022, khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ ba của mình với tư cách là người đứng đầu Đ..C..S Trung Quốc, ông Tập Cận Bình hứa hẹn “sẽ đẩy nhanh sự phát triển năng lực chiến đấu thông minh và không người lái”. Việc hướng đến “sự tự hành” mang lại lợi thế kép. Trước hết, về mặt cơ học, nó hạn chế việc đối phương phát hiện ra những dấu hiệu yếu kém diễn ra trong hoạt động tác chiến (về huấn luyện và phẩm chất binh lính); mặt khác (và trên hết), nó giúp hạn chế thiệt hại về người - đặc biệt là đối với nhân sự có trình độ cao. Thông số này chiếm một vị trí quan trọng trong kế hoạch của Trung Quốc. Quá nhiều thiệt hại về nhân mạng có thể gây ra hậu quả tai hại đối với uy tín và tính chính đáng của Đ..C..S Trung Quốc trước dân chúng.

Mối lo ngại này của các quan chức của Đ..C..S Trung Quốc lại dấy lên trong các cuộc đụng độ tại biên giới Trung-Ấn vào tháng 6/2022. Phải sau một thời gian mới thừa nhận tổn thất thực sự của mình (được tuyên truyền là thấp hơn nhiều so với đối phương), Bắc Kinh đã nâng mức phong tặng những người lính mất tích của mình là anh hùng dân tộc, để che đậy sự thất bại của các nhà lãnh đạo trong việc bảo vệ người dân. Tác động tâm lý của những cái chết trong chiến đấu đối với người dân hiện nay là một vấn đề mấu chốt trong xã hội Trung Quốc, đặc biệt là đối với những gia đình theo “chính sách một con” có thể khiến họ không thể chịu nổi sự mất mát đứa con của họ.

Bản chất độc tôn của chế độ, sức mạnh và sự kiểm soát của Đ..C..S Trung Quốc trong việc ra quyết định cũng thúc đẩy mức độ tự hành lớn hơn của drone ở cấp độ chiến thuật và dưới cấp độ chiến thuật. Trên thực tế, các tiêu chí chính xác để xác lập mức độ tự hành tương đối hoặc giới hạn có thể giúp dự đoán dễ dàng hơn việc điều khiển hoặc phản ứng của drone. Hiện tại, trong trường hợp xảy ra xung đột, hành vi của binh lính vẫn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như khả năng chịu đựng căng thẳng, sức chiến đấu hay đơn giản là động lực thực hiện nhiệm vụ được Đ...ảng giao phó. Những yếu tố này có thể gây ra những hậu quả lớn đến khả năng của các lực lượng quân sự trong việc hoàn thành các mục tiêu do giới lãnh đạo chính trị-quân sự đặt ra.

Theo cách này, drone có thể xuất hiện như những “con quái vật máu lạnh”, không có tình cảm, tuân thủ nghiêm ngặt kế hoạch và mệnh lệnh được đưa ra, thích nghi với mọi tình huống đặc thù. Sau cùng, chúng luôn trung thành với Đ....ảng. Hơn nữa, khó có thể tin rằng PLA thực thi nguyên tắc ủy quyền cho cấp dưới trong việc ra quyết định và toàn quyền hành động dù là trong ngắn hạn. Thực tế này sẽ làm chậm quá trình ra quyết định và tiến độ hoạt động. Sự tự hành được giới hạn trong khuôn khổ có thể mang lại một sự linh hoạt tốt hơn trong việc điều khiển, do sự tin tưởng lớn hơn đặt vào “phần mềm máy tính” so với yếu tố con người.

Tháng 3/2023, Giám đốc FBI Christopher A. Wray đã lưu ý rằng cần phải cảnh giác đối với các chương trình dựa trên AI của Trung Quốc. Rõ ràng không được “giám sát đầy đủ về mặt pháp lý”, việc không có các quy định hạn chế mang lại cho Bắc Kinh sự thoải mái hoàn toàn để sử dụng chúng theo ý muốn. Những nghi ngờ này càng được củng cố bởi thực tế là Trung Quốc chưa phê chuẩn đầy đủ các quy chuẩn quản lý việc sử dụng thiết bị (bao gồm cả drone) và công nghệ quân sự ở cấp độ quốc tế.

Mặc dù Trung Quốc đã không tham gia một cuộc xung đột vũ trang nào kể từ cuối những năm 1970, nhưng nước này vẫn theo sát sự phát triển công nghệ. Theo ghi nhận của nhà nghiên cứu Gian Gentile của tổ chức tư vấn chiến lược RAND, drone đang đóng một vai trò không ngờ và quan trọng trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine và Trung Quốc đang theo dõi chặt chẽ các chiến lược sử dụng drone của hai bên tham chiến để rút ra những bài học kinh nghiệm và hoàn thiện năng lực tác chiến của mình.

Những kinh nghiệm phản hồi này phục vụ cho việc thiết kế và sử dụng drone đang hoạt động của PLA. Thị phần của Trung Quốc trên thị trường drone và nhiều đổi mới trong lĩnh vực này góp phần mang lại cho quân đội Trung Quốc một công cụ cạnh tranh về mặt công nghệ, với việc kiên quyết hướng tới robot hóa và có khả năng vượt qua những thử thách gặp phải. Bên cạnh drone, quân đội Trung Quốc cũng có những tiến bộ đáng kể về nền tảng trên mặt đất, trên mặt nước và dưới biển – mà những nền tảng ngầm này có thể được sử dụng để cắt cáp nối Đài Loan với phần còn lại của thế giới. Vấn đề thống nhất Đài Loan là một yếu tố quyết định trong cách phân tích sự tiến triển của PLA và vị trí mà họ dành cho các drone./.

 

[đội mũ_ lái xe]

Lí do Trung Quốc không giao thiệp quân sự với Mỹ

Mùa Xuân vừa qua, Mỹ đề nghị tổ chức cuộc gặp giữa Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phúc (Li Shangfu, mới đây đã bị cách chức) và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin. Cả 2 đều tham dự diễn đàn an ninh thường niên Đối thoại Shangri-La được tổ chức tại Singapore vào tháng 6, một sự kiện mà theo thông lệ Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Trung Quốc có cuộc tiếp xúc. Đối thoại năm nay là cơ hội đặc biệt quan trọng để 2 bên trao đổi trực tiếp trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng cả tần suất lẫn cường độ hành vi mất an toàn và gây hấn tại Biển Đông và eo biển Đài Loan. Đơn cử, hồi cuối tháng 5, máy bay chiến đấu Trung Quốc bay áp sát máy bay do thám của Mỹ. Hai bên cần tìm ra cách giảm căng thẳng và tạo ra cơ chế để tháo ngòi cho bất kỳ cuộc khủng hoảng có thể xảy ra nào.

Thế nhưng Trung Quốc từ chối đề nghị của Mỹ. Chính phủ Trung Quốc viện dẫn việc Washington năm 2018 áp đặt trừng phạt nhằm vào ông Lý Thượng Phúc do có liên quan đến hoạt động mua sắm các hệ thống vũ khí Nga. Ông Lý Thượng Phúc không gặp gỡ quan chức Mỹ chừng nào lệnh trừng phạt còn chưa được dỡ bỏ.

Quyết định này gây thất vọng, nhưng không bất ngờ. Kể từ tháng 8/2022, Trung Quốc đã tạm dừng một loạt các cuộc đàm phán với nhiều tư lệnh quân đội và nhà điều phối chính sách quốc phòng cấp cao của Mỹ. Quyết định được đưa ra sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thăm Đài Loan, động thái khiến giới lãnh đạo Trung Quốc tức giận. Thế nhưng nguyên nhân khiến rạn nứt này kéo dài lại mang tính sâu xa hơn. Trung Quốc từ chối giao tiếp quân sự với Mỹ vì tin rằng im lặng đồng nghĩa với ưu thế. Bắc Kinh biết Washington quan ngại trước việc thiếu tiếp xúc và thích thú trước việc giới quân sự Mỹ cảm thấy bất an. Bắc Kinh muốn Washington lo ngại với những hành động quân sự gây hấn của Trung Quốc, muốn Washington yêu cầu được bảo đảm và rồi không được chấp nhận. Bằng việc làm cho quan chức Mỹ cảm thấy không còn an toàn và chắc chắn, Trung Quốc hy vọng có thể gây sức ép để Mỹ cắt giảm hiện diện quân sự tại vùng biển và không phận gần Trung Quốc.

Dù có xu hướng gây hấn với các nước láng giềng, nhưng Trung Quốc không muốn khơi mào chiến tranh. Tuy nhiên, Bắc Kinh dường như không lo ngại rằng chính sách bên miệng hố chiến tranh của mình sẽ kích động một cuộc xung đột vào lúc này. Theo quan điểm của Bắc Kinh, nguy cơ xung đột quân sự là thấp, chủ yếu là do Mỹ bị chi phối với cuộc chiến Ukraine và do đó không sẵn sàng mở ra một mặt trận nữa ở Tây Thái Bình Dương. Và dù không muốn một cuộc đụng độ thực sự, Bắc Kinh vẫn tỏ ra sẵn sàng chấp nhận khả năng xảy ra chiến tranh. Thực tế, một số nhà hoạch định chính sách Trung Quốc tin rằng một cuộc khủng hoảng quân sự có thể giúp thiết lập các nguyên tắc Mỹ phải tuân thủ khi hoạt động ở khu vực ngoại vi của Trung Quốc.

Việc Bắc Kinh sẵn sàng chấp nhận mạo hiểm như vậy khiến Washington gặp khó khăn trong khôi phục kênh đối thoại quân sự. Mỹ có thể cố gắng ép giới quân đội Trung Quốc đối thoại bằng cách trở nên hiếu chiến hơn, như tăng cường hoạt động tuần tra hay diễn tập tại Tây Thái Bình Dương. Nhưng những bước đi như vậy có thể khiến khu vực thêm bất ổn và cũng chẳng thuyết phục được giới quân sự Trung Quốc tham gia các cuộc thảo luận có ý nghĩa với đồng cấp Mỹ. Thay vào đó, Washington có thể đáp ứng một phần yêu sách của Trung Quốc để đổi lấy việc có được kênh liên lạc tốt hơn, nhưng điều đó đồng nghĩa với việc trao thưởng cho thái độ nguy hiểm của Trung Quốc. Do vậy, ở thời điểm hiện tại, điều tốt nhất Mỹ có thể làm là phân định rõ đâu là hành vi quân sự mà hai bên cho là thiếu an toàn, hợp tác để đưa quan hệ theo hướng dễ đoán định hơn và chờ đợi Bắc Kinh thay đổi tính toán trước hội nghị thượng đỉnh giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping) với Tổng thống Mỹ Joe Biden cuối năm 2023.

........

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Phương thuốc im lặng

Chính sách quân sự của Trung Quốc không hẳn do thiếu hiểu biết. Giống Washington, Bắc Kinh hiểu rằng quan hệ quân sự có thể giúp giảm căng thẳng và ngăn ngừa khả năng xảy ra xung đột. Đó là lý do tại sao trong 6 tháng cuối nhiệm kỳ của Chính quyền Tổng thống Donald Trump, Trung Quốc thường xuyên tiếp cận Mỹ với hy vọng thảo luận về cách thức quản lý khủng hoảng. Trung Quốc sợ rằng ông Trump có thể mở cuộc chiến liên quan đến Đài Loan để bảo đảm tái đắc cử. Vì thế, quan chức hàng đầu Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) liên tục trao đổi với đồng cấp Mỹ. Trên thực tế, Trung Quốc lo ngại đến mức Tổng tham mưu trưởng PLA Lý Tác Thành (Li Zuocheng, nay đã thôi giữ chức vụ này) điện đàm 2 lần với Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ (nay đã thôi giữ chức vụ này). Trong cả hai cuộc thảo luận này, Tướng Milley đều cam kết với ông Lý Tác Thành rằng Mỹ không bất ngờ phát động một cuộc tấn công.

ông Lý Tác Thành

Mặc dù Bắc Kinh muốn ngăn chặn các khủng hoảng không mong đợi, nhưng không phải lúc nào Bắc Kinh cũng xem các kịch bản mạo hiểm như vậy là xấu về bản chất. Giới quan chức Trung Quốc tin rằng có thể tận dụng một số cuộc khủng hoảng nhất định để thúc đẩy lợi ích của mình. Tại thời điểm Trung Quốc tin rằng Mỹ sẽ không khơi mào một xung đột nóng, Bắc Kinh coi thủ pháp bên miệng hố chiến tranh là cách thức tốt để đạt được những nhượng bộ, trong đó có những thay đổi quan trọng trong hoạt động quân sự của Mỹ ở khu vực ngoại vi của Trung Quốc.

Bắc Kinh có lý do để nghĩ rằng có thể đạt những nhượng bộ đó. Khi Trung Quốc nhất quyết yêu cầu Mỹ dỡ bỏ trừng phạt nhằm vào Lý Thượng Phúc, coi đây là điều kiện để ông ta gặp gỡ Austin, Biden cho biết chính quyền của ông đang xem xét điều đó. Bộ Ngoại giao Mỹ sau đó rút lại bình luận của ông và Bắc Kinh nhanh chóng từ chối cuộc gặp.

Thế nhưng mục tiêu của Bắc Kinh không phải lúc nào cũng nhằm tích lũy thêm quyền lực đàm phán. Đôi khi, giới chức Trung Quốc đơn giản chỉ muốn né tránh hoàn toàn việc bang giao quân sự, không cung cấp cho đồng cấp Mỹ thông tin gì. Bắc Kinh cho rằng đối thoại đó đóng vai trò như hàng rào bảo vệ hay lưới an toàn cho phép Mỹ tiếp tục triển khai hoạt động quân sự ở Tây Thái Bình Dương mà không phải sợ hậu quả. Do đó, theo góc nhìn của Trung Quốc, một đường liên lạc cởi mở về các vấn đề quân sự sẽ tích cực tiếp tay cho cách hành xử của Washington, cho phép Mỹ tự do hành động hơn. Ngược lại, ngăn chặn đối thoại có thể buộc Mỹ dè chừng, khiến cho giới chức Mỹ không biết ranh giới đỏ của Trung Quốc là gì và do đó phải thận trọng hơn.

Cuối cùng, để quản lý khủng hoảng và ngăn chặn xung đột, Trung Quốc tin rằng Mỹ phải chấm dứt việc nói suông và bắt tay loại bỏ điều Bắc Kinh xem là nguồn cơn của căng thẳng: Sự hiện diện của Washington ở Tây Thái Bình Dương. Đó chính là những gì mà ông Lý Thượng Phúc nói tại đối thoại Shangri-La mới đây khi được chất vấn về các hành xử gây hấn của Trung Quốc: “Tại sao không bắt đầu từ việc máy bay và tàu chiến nước ngoài luôn vòng quanh vùng biển và không phận của Trung Quốc?”.

.....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Sống trên bờ vực

Đối với giới hoạch định chính sách Mỹ và bất kỳ ai quan tâm đến an ninh toàn cầu, việc Trung Quốc ngày càng không ngại mạo hiểm là điều đáng báo động. Bắc Kinh có thể coi chiến lược của mình là rủi ro thấp và phần thưởng cao, nhưng nếu Mỹ không lui bước, hệ quả có thể là đụng độ và leo thang không mong muốn. Đơn cử, Mỹ và Trung Quốc có thể chứng kiến phiên bản nguy hiểm hơn của sự cố EP-3 năm 2001 khi 2 máy bay quân sự của Trung Quốc va chạm với một máy bay do thám của Mỹ trên không phận Biển Đông. Tại thời điểm đó, quan hệ giữa Bắc Kinh với Washington hữu hảo hơn và hai bên xử lý vụ va chạm một cách hòa bình. Nhưng nếu một sự cố tương tự xảy ra hôm nay và quân đội hai nước không đối thoại, Mỹ và Trung Quốc có thể bị cuốn vào xung đột.

Sự cố máy bay EP-3 năm 2001

Bắc Kinh và Washington vẫn duy trì đường dây nóng cho trường hợp xảy ra khủng hoảng và Mỹ nhiều khả năng sẽ cố gắng sử dụng đường liên lạc này nếu xảy ra một sự cố nữa kiểu EP-3. Thế nhưng khi giới chức Mỹ tìm cách kết nối với giới chức Trung Quốc qua đường dây nóng này hồi tháng 2 sau khi phát hiện khinh khí cầu do thám Trung Quốc bay vào không phận Mỹ, Bắc Kinh đã không nhấc máy. Dường như Trung Quốc coi việc trả lời đường dây nóng cũng giống như quan niệm về đối thoại quân sự song phương: là dấu hiệu của sự yếu thế, một biểu hiện cho thấy sẵn sàng xuống thang, điều làm thất bại toàn bộ mục đích của chính sách bên miệng hố chiến tranh.

Và giới hoạch định chính sách Trung Quốc đang cảm thấy khá thoải mái với việc ngồi trên bờ vực. Thực chất, trong nội bộ Trung Quốc xuất hiện luồng quan điểm ngày một phổ biến (có thể là thuyết định mệnh) cho rằng khủng hoảng quân sự là điều khó tránh khỏi, thậm chí là điều đáng mong đợi. Với tất cả sự cạnh tranh đang diễn ra ở Tây Thái Bình Dương, ngày càng có nhiều chiến lược gia Trung Quốc tin rằng Bắc Kinh và Washington cần tiến đến tình thế bế tắc giống như cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962 – một vụ việc đẩy hai siêu cường tiến sát miệng hố chiến tranh - trước khi cả hai có thể ngồi xuống và đàm phán về các điều khoản cùng tồn tại.

Sự cố máy bay EP-3 năm 2001

Mỹ không có lựa chọn tốt nào để thúc đẩy đối thoại với quân đội Trung Quốc. Nhưng cũng có một vài cách thức giới hoạch định chính sách Mỹ có thể làm việc với đồng cấp Trung Quốc nhằm đưa quan hệ quân sự theo hướng dễ đoán định hơn, chưa nói đến nồng ấm hơn. Thay vì chỉ trích lẫn nhau, hai bên có thể tập trung vào những quan ngại cụ thể mà ở đó Mỹ, Trung Quốc có khả năng đi đến những hiểu biết mang tính xây dựng hơn. Nếu chưa thể đồng thuận về thế nào là hành xử “an toàn” trong các va chạm trên không và trên biển, hai bên ít nhất cũng có thể thảo luận và thống nhất về loại hành vi quân sự nào được xác định là “không an toàn”.

Giới hoạch định chính sách Mỹ cần nhớ rằng khả năng chấp nhận mạo hiểm của Trung Quốc không thể cao mãi như vậy. Thực tế, giới chức Trung Quốc có thể sẽ lo ngại hơn ngay trong năm tới, đặc biệt là phụ thuộc vào những gì xảy ra trong kỳ bầu cử theo kế hoạch tại Đài Loan. Kết quả thăm dò cho thấy Phó Tổng thống đương nhiệm William Lai đứng trước cơ hội thắng cử rất lớn, một chiến thắng mở đường cho nhiệm kỳ nắm quyền thứ ba liên tiếp của đảng Dân Tiến (DPP) – một chính đảng mà Bắc Kinh coi là muốn theo đuổi mục tiêu độc lập cho Đài Loan. Một chiến thắng của William Lai có thể thúc đẩy hành động quân sự mang tính trừng phạt từ Trung Quốc và sau đó gần như chắc chắn là phản ứng từ Mỹ. Khi tìm cách quản lý sự leo thang xung đột này và kêu gọi Mỹ kiềm chế Đài Loan, Trung Quốc khi đó có thể thấy tính hữu ích của đối thoại quân sự và một vòng đối thoại mới với đồng cấp Mỹ về quản lý khủng hoảng.

Sự cố máy bay EP-3 năm 2001

Nhưng trong thời gian chuyển tiếp, Mỹ phải hiểu rằng Trung Quốc có khả năng chấp nhận rủi ro cao. Một vài kênh liên lạc vẫn mở. Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tạ Phong (Xie Feng) đã có cuộc gặp khác thường với giới chức quốc phòng Mỹ tại Lầu Năm Góc trong tháng 7. Để thúc đẩy cuộc gặp Biden-Tập Cận Bình trong tháng 11 tới, Trung Quốc có thể coi việc nối lại thảo luận quân sự là một cách mở đường cho một hội nghị thượng đỉnh suôn sẻ. Tuy nhiên, không can dự nào trong số này có thể làm thay đổi mục tiêu của Trung Quốc, đó là hạn chế hoạt động quân sự của Mỹ ở khu vực ngoại biên Trung Quốc. Nếu Mỹ không rút khỏi khu vực, Bắc Kinh sẽ tiếp tục hành xử cực đoan.

 

[đội mũ_ lái xe]

MỘT QUÂN ĐỘI TRUNG QUỐC SẴN SÀNG CHIẾN ĐẤU HƠN, LIÊN QUÂN HƠN

Cải cách quân sự là yếu tố trung tâm của chương trình quân sự của Tổng bí thư Tập Cận Bình kể từ khi ông giữ các vị trí hàng đầu trong cả Đ..C..S Trung Quốc và quân đội năm 2012. Sự cần thiết phải chuẩn bị và trang bị cho Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) để “chiến đấu và giành chiến thắng các cuộc chiến tranh thông tin hóa” giữ vai trò trung tâm, nếu không phải là chủ đề trọng tâm thúc đẩy những nỗ lực cải cách và hiện đại hóa này. Theo đó, tác chiến liên quân chủ yếu xem như là một nhân tố trong các đánh giá của PLA về các khả năng cần thiết để cải thiện vị thế là một quân đội hiện đại, thông tin hóa. Trong nhiệm kỳ của Tổng bí thư Tập Cận Bình, PLA đã tập trung đáng kể vào tất cả các khía cạnh cải thiện tác chiến liên quân, bao gồm nhân sự, cấu trúc, tổ chức, huấn luyện và phát triển khái niệm.

Những nỗ lực đổi mới này của Tổng bí thư Tập Cận Bình đang được xây dựng dựa trên thực tiễn nhiều năm thực hiện các chương trình tương tự, tất cả đều tìm cách dựa vào những bài học rút ra từ những quan sát sự phát triển quân sự nước ngoài gần đây, đặc biệt là những phát triển liên quan đến tác chiến của Quân đội Mỹ. Những bài học này đã nêu bật tầm quan trọng của tác chiến liên quân trong chiến tranh hiện đại. Từ quan điểm này, sự quan tâm của Tổng bí thư Tập Cận Bình đến tác chiến liên quân không phải là một khởi đầu mới như là sự củng cố những nỗ lực trước đó ở cấp cao nhất và là sự thừa nhận rằng thành công trong tương lai sẽ dựa vào vào sự tiến bộ đáng kể, bền vững trong năng lực tác chiến liên quân.

1. Bối cảnh PLA tiến hành cải cách

Những năm 1990 là một bước ngoặt trong lịch sử PLA. Các nhà lãnh đạo quân sự và dân sự Trung Quốc đã theo dõi sát sao các hoạt động của Mỹ tại Trung Đông và các hoạt động của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương ở Đông Nam Châu Âu và nhận ra rằng lực lượng của họ đã tụt hậu với khoảng cách rất xa so với các quân đội tiên tiến về công nghệ này ở một số lĩnh vực chủ chốt. Các nhà lãnh đạo PLA đã nhận thức được không chỉ những hạn chế lớn về công nghệ và các hệ thống vũ khí, mà còn về phát triển khái niệm, cơ cấu tổ chức và nhân sự. Lo ngại rằng các lực lượng của Trung Quốc không được chuẩn bị cho chiến đấu hiện đại, các nhà phân tích của Trung Quốc đã nghiên cứu những thành công và thất bại của các chiến dịch ở vùng Vịnh và Kosovo, rút ra bài học cho PLA về “chiến tranh phi đối xứng” và “chiến tranh cục bộ trong điều kiện công nghệ cao” vốn chủ yếu tập trung vào tác chiến liên quân như là phương tiện để chiến đấu hiệu quả trong các cuộc chiến tương lai dựa vào công nghệ thông tin, mạng và vũ khí hiện đại do các quân binh chủng kiểm soát.

Các nghiên cứu của họ đã dẫn đến việc tái cấu trúc quy mô lớn tất cả các quân chủng PLA bao gồm chiến lược quân sự mới, các khái niệm tác chiến mới, theo đuổi các công nghệ tiên tiến và tăng tốc mua sắm các loại vũ khí và phương tiện tiên tiến của Nga. Khả năng tác chiến liên quân được cải thiện được xem là bắt buộc. Cụ thể, những điều gây ngạc nhiên trong tác chiến và kết quả bài học rút ra từ các hoạt động của Mỹ trong Chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất và Kosovo đã buộc PLA phải đối mặt với những điểm yếu của mình và đẩy mạnh các nỗ lực hiện đại hóa. Các hoạt động của Mỹ đã chứng minh rằng các lực lượng hiện đại, đặc biệt là các lực lượng không quân, được trang bị vũ khí chính xác; các khả năng chỉ huy, kiểm soát, thông tin liên lạc, máy tính, tình báo, giám sát và trinh sát (C4ISR) tiên tiến; và hoạt động tiếp nhiên liệu trên không tạo ra mối đe dọa chưa từng có đối với khả năng sống sót của cơ sở hạ tầng có ý nghĩa chiến lược nhất của Trung Quốc. Do đó, nhiều nhà quan sát PLA lập luận rằng tác chiến liên quân, đặc biệt là sự tích hợp hiệu quả các hoạt động tấn công của không quân và hải quân, sẽ xác định đặc trưng của các cuộc xung đột trong tương lai, và đòi hỏi PLA phải đầu tư vào hệ thống của các hệ thống được nối mạng gồm các loại đạn chính xác, các hệ thống chỉ huy và kiểm soát tự động, và tình báo, giám sát và trinh sát (ISR).

Các nhà quan sát này cũng lưu ý rằng các lực lượng Mỹ và đồng minh đã dễ dàng giành được và duy trì thế chủ động trong mỗi cuộc xung đột, triển khai mà không gây ra thiệt hại xung quanh ngoại vi của các quốc gia bị tấn công và tác chiến mà không lo ngại đến việc bảo vệ tài sản của chính họ bị tấn công. Đối mặt với những thế lực thù địch áp đảo như vậy, PLA không còn chỉ trông cậy vào quân số đông của lực lượng mặt đất. Thay vào đó, những cuộc xung đột trong tương lai sẽ phụ thuộc vào khả năng cơ động và khả năng phá hoại mạnh mẽ. Nói tóm lại, nhiều khả năng sử dụng trong chiến đấu trong tương lai nằm ngoài lực lượng mặt đất của PLA. Nhu cầu phát triển các khái niệm và các khả năng tác chiến liên quân được hiểu là sự liên kết cốt lõi để tập hợp đầy đủ các khả năng chiến đấu của PLA.

Những yêu cầu trong PLA về các chương trình mới để xây dựng đội ngũ chỉ huy và cải thiện hoạt động huấn luyện đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển khả năng tác chiến liên quân của PLA. Những nỗ lực rộng lớn trong PLA để cải thiện chất lượng tổng thể về nhân lực tập trung vào nhiều khía cạnh khác nhau như tuyển dụng, duy trì, huấn luyện kỹ thuật và giáo dục quân sự. Với nhu cầu ngày càng tăng về những người có năng lực kỹ thuật, các nỗ lực của PLA yêu cầu một chương trình riêng để đảm bảo rằng các sĩ quan và binh sĩ mới của họ phù hợp với các hoạt động quân sự hiện đại. Nhu cầu về các chỉ huy có hiểu biết chiến tranh hiện đại là vấn đề đặc biệt quan trọng. Những chỉ huy này được hình dung là thành phần chính cần thiết để “nắm vững tác chiến liên quân trong điều kiện công nghệ cao hiện đại”. Hơn nữa, họ được kỳ vọng sẽ sở hữu “những hiểu biết chính trị sâu sắc” và “có đầu óc chiến lược sâu sắc”, cùng với việc nắm vững “các lý thuyết tác chiến công nghệ cao và khoa học và công nghệ tương ứng”. Các chương trình đào tạo nhân sự tài năng sau đó tập trung vào khả năng chỉ huy tác chiến liên quân. Những nỗ lực này được các quân khu triển khai ở mức cao nhất để cải thiện hoạt động huấn luyện cho các chỉ huy và đội ngũ cán bộ trung cao và phát triển năng lực của các nhân viên kỹ thuật cần thiết cho tác chiến liên quân trong tương lai.

...

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

PLA cũng đã coi các nỗ lực cải cách huấn luyện là phương tiện để cải thiện sự sẵn sàng của lực lượng liên quân. Kể từ năm 2001, PLA đã ban hành Đề cương huấn luyện và đánh giá quân sự lần thứ ba (OMTE). Phiên bản 2001 chủ yếu tập trung vào việc cải thiện khuôn khổ cách thức tiến hành và đánh giá hoạt động huấn luyện của PLA. Phiên bản này kế tiếp giai đoạn nghiên cứu và thử nghiệm kéo dài vào những năm 1990 để đảm bảo rằng các phương pháp huấn luyện mới có thể được triển khai hiệu quả trong toàn PLA và những đổi mới đã được kiểm chứng rộng rãi. OMTE 2009 đặc biệt tập trung vào xây dựng năng lực tác chiến liên quân. Hướng dẫn mới này coi tác chiến liên quân là chủ đề chính. Phiên bản gần đây nhất của OMTE cũng đã xác định tác chiến liên quân là yếu tố cốt lõi.

Những ví dụ này chứng minh rằng nhu cầu tác chiến liên quân và cơ sở hạ tầng cần thiết để hỗ trợ phát triển tác chiến liên quân đã được nhận ra trước khi Tập Cận Bình lên lãnh đạo. Các chương trình xây dựng và phát triển đội ngũ chỉ huy và cải thiện hoạt động huấn luyện đã được quảng cáo rộng rãi trong PLA như là các bước đi quan trọng để xây dựng một đội quân hiện đại, công nghệ cao, sau đó là thông tin hóa. Cũng như vậy, phát triển khái niệm tác chiến liên quân đã bắt đầu một cách nghiêm túc vào đầu những năm 1990 và đã đạt được động lực đáng kể trong Kế hoạch Năm năm lần thứ 10 và 11.

2. Khái niệm tác chiến liên quân của PLA

Trong bản sửa đổi Định hướng chiến lược quân sự năm 1993 trong kỷ nguyên mới (vẫn còn hiệu lực với một số điều chỉnh nhỏ), các quan sát của PLA đã được đưa vào mục tiêu cốt lõi là tiến hành tác chiến liên quân, một khái niệm có trước thời đại Tập Cận Bình và từ khi bắt đầu, đã dẫn dắt sự phát triển của các hệ thống và các khái niệm tác chiến mới. Tài liệu Khoa học Chiến dịch PLA định nghĩa tác chiến liên quân tích hợp là “việc sử dụng các phương pháp và công nghệ thông tin tích hợp, kết hợp hệ thống tác chiến từ tất cả các quân chủng và binh chủng và các loại sức mạnh vũ trang khác với các đơn vị tác chiến để tạo thành một tổng thể tích hợp”.

Cấu trúc phát triển của PLA dành cho tác chiến liên quân tích hợp tạo thành nền tảng cho khái niệm tác chiến liên quân hiện tại của họ và là một động lực phía sau hai khái niệm quan trọng- tác chiến phi tiếp xúc và tác chiến lấy mục tiêu làm trung tâm. Để đạt được thành công trong các cuộc chiến tranh cục bộ trong điều kiện thông tin hóa, PLA nhận ra rằng họ phải liên kết các hệ thống thông tin quân sự và các mạng vốn sẽ cho phép các nhà hoạch định quân sự Trung Quốc hợp nhất “các sức mạnh” từ mỗi quân chủng của PLA. Về lý thuyết, tác chiến liên quân tích hợp này dựa vào một hệ thống linh hoạt cho phép và thúc đẩy những điều chỉnh và phối hợp trong toàn bộ chiều sâu của không gian chiến đấu và trong tất cả các môi trường khi tình huống yêu cầu. Tính linh hoạt này cho phép sử dụng lực lượng quân sự chính xác hơn dựa vào thông tin mới khi có sẵn và được đồng bộ hóa vào hệ thống tự động hóa chỉ huy của PLA. Như một sĩ quan cao cấp của PLA đã lập luận trong giai đoạn phát triển khái niệm ban đầu, các loại hình tác chiến này được thúc đẩy bởi “hệ thống tư tưởng chỉ đạo về ưu thế toàn diện, tấn công chính xác và phá hủy các hệ thống”.

Tác chiến liên quân tích hợp được liên kết về mặt khái niệm với các mệnh lệnh tiếp tục để cải thiện mức độ thông tin hóa của PLA, cho phép “hệ thống của hệ thống” hoạt động hiệu quả. Thông tin hóa là khái niệm cốt lõi chính thức trong công cuộc hiện đại hóa của PLA trong hơn một thập kỷ qua. Đổi lại, thông tin hóa là bản chất của tác chiến liên quân tích hợp, dựa trên các mạng thông tin để tích hợp và hệ thống hóa các hoạt động được thiết kế để giành được ưu thế về thông tin. Kiến trúc thông tin hóa tạo thành cơ sở cho gần như tất cả các khía cạnh của tác chiến liên quân tích hợp. Do đó, tác chiến liên quân tích hợp được coi là “hình thức cơ bản và yêu cầu cần thiết đối với chiến tranh thông tin hóa”, đặc biệt là về việc đảm bảo hỗ trợ thông tin theo thời gian thực, sử dụng vũ khí chính xác hiệu quả và một hệ thống có khả năng triển khai và định hình nhanh chóng các lực lượng cần thiết cho các môi trường và các vụ việc bất ngờ.

Thông tin hóa sẽ cho phép hiện thực hóa tác chiến liên quân tích hợp thực sự thông qua việc sử dụng thời gian chính xác cho hoạt động cơ động, dữ liệu về vị trí chính xác cho các cuộc tấn công hỏa lực và hỗ trợ chính xác cho các lực lượng trên không gian chiến trường. Theo đó, những nỗ lực phát triển các khả năng thông tin hóa đóng vai trò là chủ đề thống nhất quan trọng trong phần lớn các thử nghiệm hỗ trợ phát triển các khái niệm tác chiến mới quan trọng, bao gồm cả tác chiến phi tiếp xúc và tác chiến lấy mục tiêu làm trung tâm.

...........

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Một yếu tố trung tâm khác trong phát triển tác chiến liên quân của PLA, được nhận thấy trong việc PLA nhấn mạnh vào hoạt động của hệ thống của các hệ thống, một khu vực tạo ra nhiều thách thức đáng kể cho các chỉ huy và nhân viên của PLA. Khái niệm này dựa trên việc liên kết tự động hóa chỉ huy, ISR, tấn công chính xác và cơ động theo những cách cho phép tấn công nhanh chóng và hiệu quả các địa điểm trọng yếu và các đầu mối quan trọng trong các hệ thống của đối phương. Về mặt khái niệm, các hệ thống chiến đấu này tối ưu hóa các thế mạnh tác chiến từ các quân chủng của PLA. Các hệ thống này nên được tối ưu hóa để đáp ứng các đối tượng tác chiến cụ thể và đảm bảo rằng các loại vũ khí và các khả năng quan trọng được sử dụng hiệu quả nhất có thể. Hướng dẫn nghiên cứu lý thuyết chiến dịch, tài liệu đầu tiên của PLA đề cập đến hệ thống của các hệ thống, đã xác định mối liên hệ giữa các chiến dịch và các hệ thống chiến đấu theo cách sau:

Việc làm tê liệt hệ thống chiến đấu của kẻ thù đã trở thành một phương tiện quan trọng để chiến thắng một cuộc chiến….Một khi có vấn đề trong các liên kết chủ yếu của hệ thống này, toàn bộ hệ thống vũ khí và hệ thống chiến đấu sẽ mất hiệu quả chiến đấu, hoặc thậm chí bị tê liệt. Điều này minh chứng rằng các chiến dịch hiện đại là cuộc đối đầu giữa các hệ thống chiến đấu. Vũ khí và trang thiết bị tiên tiến và chiến lược và xây dựng kế hoạch tốt đều phụ thuộc vào tính toàn vẹn và sự phối hợp của các hệ thống chiến đấu. Do đó, trong các chiến dịch hiện đại, tấn công và làm tê liệt các đầu mối quan trọng trong hệ thống chiến đấu của đối phương đồng thời đảm bảo tính toàn vẹn và sự phối hợp của các hệ thống chiến đấu của quân nhà đã trở thành phương thức giành chiến thắng quan trọng.

Tài liệu giảng dạy quan trọng này của PLA, mặc dù phiên bản đầu tiên đã nhấn mạnh hai yếu tố cần thiết để giành thắng lợi trong các cuộc chiến tranh tương lai, vẫn là trọng tâm của tư duy của PLA về các hoạt động của hệ thống của các hệ thống và, theo nghĩa rộng, tư duy của PLA về tác chiến liên quân tích hợp. Điều bắt buộc đầu tiên là cần phải xây dựng và bảo vệ hệ thống chiến đấu của quân nhà, trong khi điều bắt buộc thứ hai liên quan đến việc xác định và tấn công đồng thời vào điểm yếu chí tử của đối phương. Những ý tưởng này, được phát triển và được thử nghiệm như là một phần trong nỗ lực nghiên cứu khoa học quân sự của PLA, cung cấp nền tảng cho nhiều cuộc tập trận gần đây nhất của PLA.

3. Các khái niệm Tác chiến liên quân chủ yếu

Các nỗ lực phát triển năng lực tác chiến liên quân của PLA đã không diễn ra trong không gian chức năng; các nỗ lực này được thiết kế để tương ứng với các xu hướng phát triển quân sự chủ đạo toàn cầu trong hai thập kỷ rưỡi qua. Các phương thức tác chiến mà các nhà quan sát PLA đã xác định trong các hoạt động của Mỹ và đồng minh kể từ những năm 1990 đã dẫn đến sự phát triển các ý tưởng mới trong PLA về cách các cuộc chiến trong tương lai sẽ diễn ra và khả năng cần thiết để đạt được thành công trong môi trường này.

Những quan sát này tập trung vào các hệ thống thông tin và vũ khí có thể được tích hợp hiệu quả để nhằm vào khả năng gây chiến tranh của đối phương. Những loại hình tác chiến này đặt ưu tiên vào sức mạnh không quân và hải quân. Tương tự như vậy, các nhà quan sát của PLA đã kết luận rằng các cuộc xung đột trong tương lai ít có khả năng liên quan đến các cuộc xung đột tiêu hao, thiên về trên bộ, vốn đặc trưng cho các hoạt động quân sự thế hệ trước. Tầm quan trọng chiến lược nằm trong việc đạt được ưu thế trong các môi trường trên không, trên biển, trong vũ trụ và trong thông tin là điều bắt buộc đối với các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự của Trung Quốc: định hướng lại PLA để trở nên liên kết, nhanh nhẹn và hiệu quả hơn hoặc không theo kịp đòi hỏi của cuộc cách mạng quân sự.

Một trong những phát triển quan trọng nhất trong chiến tranh hiện đại định hình sự nhận thức của PLA về sự cần thiết của khả năng tác chiến liên quân đáng tin cậy là sự xuất hiện của loại hình chiến tranh phi tiếp xúc. Theo một số tác giả cao cấp của PLA, những người đã phát triển khái niệm này, hình thức tác chiến mới này tạo thành sự khởi đầu mạnh mẽ từ các mô hình chiến tranh trước đó trong một số khía cạnh quan trọng. Cho đến những năm 1990, họ lập luận rằng, chiến tranh dựa trên mô hình tiêu hao tìm cách tiêu diệt lực lượng trên chiến trường; thành công quân sự chủ yếu đạt được bằng cách triển khai số lượng lớn lực lượng cơ giới. Các hoạt động của Mỹ tại Nam Tư cũ đã chứng minh rằng chiến tranh không còn phù hợp với mô hình này. Mục tiêu của các hoạt động quân sự đã thay đổi từ tiêu hao sang phá hủy các khả năng tiềm năng tiến hành chiến tranh của kẻ thù, thể hiện trong các mục tiêu chiến lược như ban lãnh đạo, năng lượng, ngành công nghiệp, thông tin liên lạc và cơ sở hạ tầng trọng yếu.

Các cuộc tấn công chính xác tầm xa vào các mục tiêu này, được kích hoạt bởi các khả năng tiên tiến của C4ISR, sẽ là nền tảng của chiến tranh hiện đại. Mô hình chiến tranh phi tiếp xúc đòi hỏi các chỉ huy PLA phải tập trung từng khả năng hỏa lực của quân chủng theo cách chưa từng có. Do đó, các chỉ huy PLA cần phải hiểu toàn bộ phạm vi của các khả năng động năng và phi động năng theo ý định của họ.

Khái niệm tác chiến mới nhất của PLA là chiến tranh lấy mục tiêu làm trung tâm, đã được phát triển từ ít nhất năm 2011. Nó dường như là sự tiếp tục điều chỉnh mô hình tác chiến phi tiếp xúc chủ yếu được hướng tới sự tích hợp chung của Không quân PLA và lực lượng mặt đất PLA. Khái niệm chung đằng sau tác chiến lấy mục tiêu làm trung tâm là thông qua sử dụng các xen xơ ISR và phân tích mục tiêu, các chỉ huy của PLA có thể xác định và sau đó tiêu diệt các mục tiêu trọng yếu nhất trong hệ thống chiến đấu của kẻ thù.

Khái niệm tác chiến này tìm cách sử dụng hiệu quả các tài sản hỏa lực, cung cấp chỉ thị mục tiêu kịp thời về các mục tiêu thiết yếu nhất trên chiến trường và đảm bảo rằng các kế hoạch chiến đấu có thể thích nghi một cách linh hoạt nhằm giải quyết những thay đổi nhanh chóng trong môi trường năng động. Các thử nghiệm tác chiến lấy mục tiêu làm trung tâm gần đây đã tập trung vào việc tiêu diệt các mục tiêu di động và sử dụng các lực lượng đối lập để thách thức các bên tham gia tập trận. Mặc dù khái niệm này đang được phát triển, nhưng đã có một số lượng tài liệu hạn chế có sẵn mô tả sự tiến hóa và các yếu tố chủ yếu của khái niệm này. Sự tồn tại của khái niệm này cung cấp một bối cảnh bao quát để đánh giá các lĩnh vực chủ yếu đang tiến triển trong phát triển tác chiến liên quân của PLA.


.........

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

4. Huấn luyện và thử nghiệm

PLA đã khởi xướng chương trình phát triển các khái niệm tác chiến liên quân vào năm 2001 với Kế hoạch 5 năm về xây dựng thông tin hóa các bộ tư lệnh, 2001-2005. Nỗ lực nhiều mặt này liên quan đến phát triển khái niệm, tập hợp các nội dung nghiên cứu khoa học quân sự, phát triển công nghệ, định hướng huấn luyện mới và thử nghiệm tác chiến. Biểu hiện nổi bật nhất của Kế hoạch này là hai cuộc tập trận mang tên Sharp Sword 2005, do các đơn vị Quân khu Thành Đô và Nam Kinh chủ trì.

Tập trận mang tên Sharp Sword 2005

Các nhà lãnh đạo PLA đã giao nhiệm vụ cho các đơn vị từ quân khu Thành Đô nghiên cứu tỉ mỷ các phương thức huấn luyện liên quân tích hợp mới, cùng với việc tích hợp không-bộ giữa Lục quân và Không quân PLA. Họ cũng giao nhiệm vụ cho các đơn vị từ quân khu Nam Kinh thử nghiệm phối hợp tấn công hỏa lực, các phương pháp huấn luyện tích hợp và các cơ chế phối hợp liên quân. Mặc dù cuộc diễn tập phân tán về mặt địa lý này đã nhấn mạnh một số hạn chế trong năng lực thực hiện tác chiến liên quân tích hợp của PLA, nhưng nó đã đánh dấu cơ sở nền tảng quan trọng hướng dẫn các nỗ lực tiếp theo trong hai Kế hoạch 5 Năm tiếp theo.

Hoạt động huấn luyện tác chiến liên quân của PLA đã bước vào giai đoạn “phát triển tiêu chuẩn hóa” khi Kế hoạch 5 năm lần thứ 11 kết thúc vào năm 2010, có lẽ là để thử nghiệm và kiểm tra các khái niệm và thực tiễn tác chiến liên quân nổi lên từ các cuộc tập trận Sharp Sword.

Tập trận Sharp Sword

Trong năm 2009, PLA đã tuyên bố tổng cộng 18 cuộc tập trận quy mô lớn, nghiên cứu nhiều vấn đề tác chiến liên quân, bao gồm tích hợp quân-dân sự, tung phóng sức mạnh của lực lượng hải quân và không quân, “tác chiến có hệ thống”, các phương pháp huấn luyện liên quân và chỉ huy và kiểm soát cấp chiến trường. Ba cuộc tập trận quan trọng trong năm 2009 và 2010- Firepower 2009, Stride 2009 và Mission Action- 2010 đã thể hiện sự tiến bộ của PLA trong tác chiến liên quân trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 11. Quan trọng hơn, các chủ đề cơ bản định hướng các cuộc tập trận và đánh giá này sẽ là cơ sở cho nhiều thành phần của các cuộc tập trận chính được thể hiện trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 12 tiếp theo.

Tập trận Firepower 2014

Vào tháng 8 năm 2009, bốn sư đoàn PLA trực thuộc các quân khu Thẩm Dương, Lan Châu, Tế Nam và Quảng Châu đã tiến hành “cuộc tập trận quy mô lớn, liên chiến trường, lực lượng trực tiếp, kiểu kiểm tra” kể từ khi thành lập Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, đặt tên là Stride-2009. Các đơn vị tham gia được triển khai đến một căn cứ huấn luyện chiến thuật binh chủng hợp thành của PLA nằm bên ngoài các quân khu tương ứng của họ. Các nội dung trải dài từ các đánh giá thực tế về thực hành và quy trình huấn luyện cho đến khả năng cơ động cự ly xa. Các phương pháp huấn luyện của PLA được tăng cường hơn nữa thông qua việc sử dụng các lực lượng địch chuyên trách và Hệ thống đánh giá và thực thi đơn vị lục quân mới được triển khai. Thực chất, các đơn vị tham gia tập trận đã thử nghiệm các loại thiết bị mới, bao gồm nhiều tính năng của hệ thống dẫn đường và định vị Beidou, các hệ thống tác chiến điện tử và các phương tiện hỗ trợ chiến tranh tâm lý, cùng nhiều phương tiện khác. Stride-2009 cũng là một thử nghiệm toàn diện trong nhiều lĩnh vực liên quan đến cơ động đặc biệt, bao gồm tiếp tế nhiên liệu và vật chất, hỗ trợ y tế, bồi thường chiến tranh và công tác chính trị.

Tập trận Mission Action-2010

Ngay sau khi Stride-2009 bắt đầu vào tháng 10 năm 2009, Cục Huấn luyện và Trang bị của Bộ Tổng tham mưu PLA đã triệu tập Hội nghị chuyên đề toàn quân có tên là Firepower-2009, kiểm tra năng lực tấn công chính xác trong điều kiện thông tin hóa. Sự kiện kéo dài 3 ngày này đã quy tụ các chuyên gia và học giả PLA được giao nhiệm vụ phát triển các phương pháp và mô hình mới cho khái niệm tiến hành chiến tranh hiện đại có khả năng tích hợp “trinh sát chính xác, chỉ huy chính xác, bắn chính xác và đánh giá chính xác”. Khác với các khía cạnh tập trung vào đánh giá và thử nghiệm của Stride- 2009, Firepower 2009 hầu như chỉ là phương tiện để thử nghiệm sử dụng các cuộc trình diễn và các nhóm làm việc bao gồm các nhà nghiên cứu và nhân viên khoa học quân sự. Nội dung hội thảo chuyên đề phản ánh rõ ràng tư duy của PLA về những tương tác giữa tác chiến liên quân và các khái niệm hệ thống của hệ thống.

Tập trận Mission Action-2010

Mission Action-2010 đánh dấu đỉnh cao của các nỗ lực huấn luyện tác chiến liên quân của Kế hoạch 5 năm lần thứ 11. Cuộc tập trận này có sự tham gia của nhiều đơn vị từ nhiều quân khu khác nhau trong một cuộc tập trận thử nghiệm tập trung vào cơ động liên quân khu và thử nghiệm các chức năng tác chiến chủ yếu, bao gồm chỉ huy tác chiến liên quân, tấn công hỏa lực liên quân, bảo vệ toàn diện và bảo đảm chính xác. Nhìn chung, cuộc tập trận này kéo dài 20 ngày và bao gồm các bên tham gia từ các quân khu Bắc Kinh, Thành Đô và Lan Châu, cùng với các thành phần của cả Không quân PLA và Hải quân PLA. Đáng chú ý nhất, Mission Action-2010 đã đánh dấu lần đầu tiên các lực lượng tác chiến vượt qua các ranh giới quân khu để tham gia một cuộc tập trận liên quân theo định hướng tác chiến.

Gần đây hơn, kể từ khi bắt đầu Kế hoạch 5 năm lần thứ 12, các cuộc tập trận liên quân đã trở thành tâm điểm trong việc hiện đại hóa và thử nghiệm của PLA. Chủ yếu, các cuộc diễn tập này cung cấp một bộ tiêu chí để các nhà lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc có thể đánh giá sự tiến bộ của PLA hướng tới đạt được các mục tiêu hiện đại hóa quan trọng nhất của mình.

Tập trận Vostok 2018

Trái ngược với việc nhấn mạnh vào thử nghiệm và phát triển khái niệm trong các cuộc tập trận liên quân quy mô lớn trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 10 và 11, các cuộc tập trận gần đây hơn đã tập trung vào thử nghiệm và đánh giá một loạt các nhiệm vụ tác chiến nhằm xây dựng một quân đội có khả năng thích ứng, linh hoạt và có thể triển khai. Đồng thời, các phương pháp huấn luyện liên quân tích hợp được kiểm tra trong các cuộc tập trận trước đó cùng với sự công nhận của các nhà lãnh đạo cấp cao rằng chất lượng huấn luyện cần được cải thiện nói chung, đã phát triển thành một nỗ lực rộng lớn hơn để cải thiện tính thực tế và đánh giá hiệu quả hơn khả năng thể hiện của đơn vị. Mặc dù nhiều báo cáo báo chí sau các sự kiện này nhấn mạnh những hạn chế tiếp tục cản trở tiến bộ của PLA trong lĩnh vực tác chiến liên quân, nhưng chúng cũng mô tả những tiến bộ đáng kể về tính thực tế và tính phức tạp, vì các đơn vị tham gia được đặt trong các kịch bản năng động hơn nhiều so với môi trường quen thuộc với lực lượng đối lập chuyên trách cung cấp sự kháng cự lẻ tẻ. Dựa trên những tiến bộ này, các khả năng được phát triển trong các cuộc tập trận liên quân này rất cần thiết để đáp ứng mục tiêu của PLA, là có thể tiến hành các cuộc chiến tranh cục bộ trong điều kiện thông tin hóa.

Tập trận Vostok 2018

Sự tiến triển của các cuộc tập trận tác chiến liên quân kéo dài trong các Kế hoạch 5 năm lần thứ 10, 11 và 12 cho thấy sự tập trung bền vững vào các yếu tố chính của các khái niệm tác chiến liên quân của PLA được phát triển trong một thập kỷ trước, tác chiến thông tin hóa, dựa trên hệ thống của hệ thống, nhịp độ cao, đa chiều tích hợp tất cả các thế mạnh chiến đấu của PLA.

....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

5. Đánh giá những tiến bộ dưới thời Tập Cận Bình

Các cuộc thảo luận và ví dụ trước đây chứng minh rằng tác chiến liên quân đã phát triển trong PLA ở nhiều cấp độ trước khi ông Tập lên nắm quyền. Nỗ lực này chắc chắn được thể hiện trong các nguồn thông tin hoặc trong sự quan tâm ở cấp cao. Ngoài ra, tác chiến liên quân dường như đạt được tiến bộ trong một số lĩnh vực mặc dù có một số thất bại đã được các chỉ huy chủ trì các thử nghiệm quan trọng, thừa nhận. Hơn nữa, một loạt tài liệu đã được cung cấp cho các tổ chức giáo dục quân sự chuyên nghiệp của PLA để phục vụ công tác giảng dạy các chỉ huy tương lai về lý thuyết tác chiến liên quân. Tóm lại, phạm vi hoạt động của PLA chuyên để xây dựng các khái niệm và khả năng tác chiến liên quân đã tăng đáng kể và về mặt phương pháp cố gắng giải quyết một loạt các vấn đề quan trọng.

Vấn đề chủ yếu liên quan đến tác động của ông Tập Cận Bình đến phát triển tác chiến liên quân dường như được chú trọng hơn và một cơ cấu tổ chức mới đảm bảo trách nhiệm huấn luyện liên quân sẽ được giám sát bởi các bộ tư lệnh chiến trường vốn chịu trách nhiệm lập kế hoạch tác chiến và chiến đấu. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực phát triển các khái niệm, nâng cao chất lượng quân nhân và giáo dục, và cải cách huấn luyện, nhưng mỗi chương trình này đều đạt được thành công chung và tập trung nhiều vào các khía cạnh lý thuyết của tác chiến liên quân. Trong một số trường hợp, các đợt cải cách nhân sự và đào tạo đã được nhiều lần triển khai, và mỗi đợt đều nhận ra những hạn chế thiếu sót tồn tại dai dẳng trong các lĩnh vực quan trọng. Mặc dù ở nhiều khía cạnh, những cải cách này có thể báo hiệu những cải thiện từng bước trong thực tế hoặc những thay đổi dựa vào công nghệ tiên tiến, nhưng trong hầu hết các trường hợp, chúng là những nỗ lực được thiết kế lại để giải quyết các vấn đề và thiếu sót tồn tại dai dẳng.

Dấu ấn của ông Tập Cận Bình về tác chiến liên quân dù sao cũng rất quan trọng. Những chỉ đạo của ông để chuẩn bị cho cuộc đấu tranh quân sự đã bắt đầu thể hiện ở nhiều cấp độ như thành lập cơ quan chỉ đạo huấn luyện mới. Đáng chú ý nhất là vào đầu năm 2014, Quân ủy Trung ương đã đưa ra Quan điểm về nâng cao trình độ huấn luyện chiến đấu thực tế và năm 2015, Bộ Tổng tham mưu đã ban hành Quan điểm về tăng cường và cải thiện huấn luyện chiến dịch và chiến thuật. Mặc dù các chỉ thị này được xây dựng dựa trên những nỗ lực trước đó để cải thiện và cải cách công tác huấn luyện, nhưng chúng là bản điều chỉnh những điểm nhấn mạnh dưới thời ông Hồ Cẩm Đào về các hoạt động phi quân sự. Các chương trình tương tự đã được thiết kế để giáo dục và đào tạo các chỉ huy nhằm trang bị tốt hơn cho họ bởi vì các yêu cầu của tác chiến liên quân đã được nâng cao hơn dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình. Nói chung, dấu ấn của ông Tập chủ yếu được thể hiện trong ba lĩnh vực chính: giáo dục, huấn luyện và nhân sự.

Ngoài ra, các quy định huấn luyện mới nêu rõ các trách nhiệm đối với huấn luyện liên quân. Đáng chú ý nhất, huấn luyện liên quân đã được xác định là động lực chính cho các yêu cầu huấn luyện dành riêng cho quân chủng. Do đó, các quân chủng vẫn duy trì trách nhiệm chung của họ đối với việc xây dựng trình độ thành thạo dựa trên các khả năng của quân chủng đồng thời các bộ tư lệnh chiến trường dưới sự giám sát của Quân uỷ Trung ương, được trao quyền bảo đảm rằng huấn luyện liên quân liên quan đến chiến đấu đáp ứng được các đặc điểm và các yêu cầu tác chiến của PLA. Theo giải thích của Tư lệnh chiến trường phía Đông, hệ thống mới này được thiết kế để tư lệnh chiến trường giữ vai trò chỉ huy nhằm đảm bảo “sự liên kết giữa huấn luyện với các hoạt động chiến đấu” và “định hình hệ thống của các hệ thống”. Theo hệ thống này, bộ tư lệnh chiến trường xây dựng các kế hoạch huấn luyện liên quân dựa trên các nhiệm vụ và yêu cầu huấn luyện chiến đấu, giao các quyết định huấn luyện quan trọng cho các tư lệnh chiến trường chịu trách nhiệm về các hoạt động chiến đấu. Cách tiếp cận này là sự khởi đầu đáng kể từ hệ thống tập trung cao được Bộ tổng Tham mưu giám sát trước khi tổ chức lại.

..........

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Nhân sự

PLA đã bắt tay xây dựng chương trình huấn luyện và bồi dưỡng nhân tài cho các vị trí chỉ huy trong các vai trò tác chiến liên quân. Các yếu tố chính của chương trình này đã được thảo luận tại Bắc Kinh tại một cuộc họp tháng 7 năm 2016 với sự tham gia của khoảng hai chục tổ chức nghiên cứu và giáo dục quân sự, các bộ tư lệnh chiến trường và các quân chủng nhằm tìm cách xác định các biện pháp nâng cao đội ngũ cán bộ chỉ huy có trình độ. Chương trình này tập trung một số lĩnh vực mà PLA có thể thực hiện các mục tiêu này, nói chung là trong phát triển các khả năng lãnh đạo, chỉ huy và quản lý chiến lược tương xứng với các yêu cầu trong tương lai của PLA. Nhìn chung, nỗ lực này được dành riêng cho việc nâng cao phương thức lựa chọn và đào tạo các chỉ huy. Từ góc độ đào tạo, quá trình này sẽ dựa vào đào tạo tăng cường cho các chỉ huy và đội ngũ nhân viên trong tám lĩnh vực bao gồm từ đào tạo tình huống khẩn cấp đến tổ chức chỉ huy liên quân chiến trường.

Một thành phần quan trọng khác trong nỗ lực cải thiện chất lượng và sự sẵn sàng của các nhân viên đảm nhận các vị trí chỉ huy và tham mưu liên quân đã và đang phát triển các tiêu chuẩn và yêu cầu đào tạo chung. Các tiêu chuẩn này bao gồm từ các tài liệu giáo dục đến các tiêu chí để đánh giá hiệu suất và tiến bộ của các cá nhân trong cả môi trường giáo dục và huấn luyện thực địa. Đặc biệt, những hướng dẫn này được thiết kế để cung cấp một khung cấu trúc dài hạn nhằm đảm bảo rằng nhân viên PLA được chuẩn bị chu đáo trong sự nghiệp quân sự của họ cho các vị trí mà họ sẽ đạt được trong tương lai.

Giáo dục

Một yếu tố chính trong cải cách nhân sự liên quan đến việc nâng cao công tác giáo dục trong tác chiến liên quân. Một trong những vấn đề thách thức nhất mà hệ thống giáo dục PLA phải đối mặt là xác định “những loại ý tưởng và mô hình nào” nên sử dụng trong giáo dục các chỉ huy liên quân tương lai. Dựa trên những nỗ lực nghiên cứu và thử nghiệm khoa học quân sự trước đây, nhận thức này đang làm sáng tỏ quan điểm của PLA về sự tiến bộ của họ trong lĩnh vực tác chiến liên quân.

Cùng với nỗ lực “bồi dưỡng cán bộ chỉ huy tác chiến liên quân tài năng”, Cục huấn luyện quân sự của Bộ Tổng tham mưu (trước khi giải thể) đã nhắc đến các chương trình mới tại Đại học Quốc phòng (NDU), Đại học Công nghệ Quốc phòng, và các trường chỉ huy binh chủng và quân chủng để tăng cường nội dung và chất lượng giảng dạy về các chủ đề tác chiến liên quân. Sự phát triển của chương trình này xuất hiện ngay sau các ấn bản tài liệu giảng dạy tác chiến liên quân mới được sử dụng để đào tạo các sĩ quan PLA. Trường đại học tác chiến liên quân mới thuộc NDU tại Thạch Gia Trang có thể sẽ đóng vai trò quan trọng trong công tác giáo dục các sĩ quan cho các vị trí liên quân. Trường này sẽ tổ chức khóa học kéo dài một năm dành cho các sĩ quan cấp sư đoàn và “cấp lữ đoàn” và đào tạo đội ngũ dưới cấp bậc đại tá-những người sẽ phục vụ trong tác chiến liên quân.

Huấn luyện

Tiến bộ trong huấn luyện nói chung là một thành công đáng chú ý của PLA. Trong 10 năm qua, các cuộc tập trận đã phát triển về quy mô, mức độ phức tạp và số lượng phản ánh mức độ ưu tiên mà PLA đã dành cho việc phát triển khả năng tác chiến liên quân trong một số kịch bản tiềm tàng. Những cuộc diễn tập này cũng đã cố gắng kết hợp các kịch bản thực tế hơn và đánh giá nghiêm ngặt về hiệu suất thông qua tất cả các giai đoạn diễn tập. Nhiều vấn đề quan trọng nhất được nhấn mạnh trong các lần lặp lại trước đây của OMTE dường như đã được cải thiện. Các cuộc diễn tập được thực hiện trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 11 là cầu nối quan trọng giữa những thử nghiệm trước đó của PLA và các cuộc diễn tập lớn vốn trở nên thường nhật trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 12.

Chủ tịch Tập Cận Bình có ảnh hưởng rõ nét trong hai lĩnh vực chính. Lĩnh vực thứ nhất là định hướng dành cho PLA để chuẩn bị cho cuộc đấu tranh quân sự, được đưa ra ngay sau OMTE 2009. Dựa trên các cuộc thảo luận gần đây của PLA về chỉ thị này, có thấy rằng sự nghiêm ngặt mới đang được áp dụng để thực hiện nội dung, cường độ và đánh giá theo chỉ thị của ông Tập.

Khu vực thứ hai liên quan chặt chẽ đến những nỗ lực gần đây về bồi dưỡng nhân tài và cải thiện giáo dục-đào tạo chỉ huy liên quân trong điều kiện thực tế. Kể từ khi tổ chức lại PLA, mỗi chiến trường đã tập trung vào những nỗ lực đảm bảo rằng chỉ huy liên quân là một chủ đề quan trọng trong các chương trình huấn luyện cụ thể của họ. Ngoài ra, một số đơn vị đã cố gắng giải quyết những hạn chế trong chỉ huy liên quân, được gọi là “Năm lĩnh vực kém năng lực”. Những ví dụ này chứng minh rằng phần cải cách huấn luyện quan trọng này là trọng tâm trong huấn luyện tác chiến liên quân của PLA.

Như những năm trước, ý tưởng huấn luyện nghiêm ngặt đã được áp dụng trong toàn PLA và các đơn vị hiện đang cố gắng thực hiện các chỉ thị này. Mức độ tuyên truyền các chỉ thị mới này trên phương tiện truyền thông PLA cho thấy có thêm một động lực ở phía sau để đảm bảo rằng các đánh giá và huấn luyện chỉ huy được xử lý thực chất hơn so với trước đây. Vào tháng 4 năm 2016, ông Tập đã đến thăm Trung tâm chỉ huy tác chiến liên quân mới thành lập của Quân ủy trung ương và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển cả năng lực chỉ huy cấp chiến dịch và cấp chiến lược cần thiết cho các cuộc xung đột hiện đại. Các báo cáo bổ sung, cả trước và sau chuyến thăm của ông Tập, đã nhấn mạnh các chương trình và sáng kiến huấn luyện trong toàn PLA và trong các bộ tư lệnh chiến trường được thiết kế để thực hiện và thử nghiệm các chương trình và quy trình chỉ huy liên quân mới.

.....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Nhìn chung, rõ ràng là PLA đã đạt được tiến bộ đáng kể trong một số lĩnh vực chủ yếu liên quan đến khả năng tác chiến liên quân. Các cuộc diễn tập đã trở nên rộng lớn hơn đáng kể và thực chất hơn. Hiện nay các cuộc diễn tập này liên quan đến các đơn vị trong toàn PLA, thường xuyên trong các kịch bản yêu cầu họ triển khai ở cự ly xa đáng kể từ căn cứ của họ và các cơ sở huấn luyện quen thuộc. Những nỗ lực cải thiện chủ nghĩa hiện thực bằng cách bổ sung các tình huống không chắc chắn cũng đã được ghi nhận trong một số bản tin truyền thông PLA khi nâng cao chất lượng tổng thể của hoạt động huấn luyện liên quân.

Tương tự, huấn luyện liên quân ngày càng liên quan đến việc sử dụng các hệ thống tự động hóa chỉ huy mới để thực hiện việc sử dụng các khả năng từ các quân chủng và binh chủng của PLA. Chỉ huy và binh sỹ tham gia đang được thử thách hơn bao giờ hết. Những phát triển này dựa trên những nỗ lực thử nghiệm và phát triển trước đó trong một nỗ lực dài hạn đang được thực hiện rõ ràng và vững chắc. Tiến bộ đạt được là thực tế, nhưng không phải là kết quả của các chính sách của ông Tập Cận Bình. Các chính sách của ông Tập có thể sẽ có tác động đáng kể nhất trong các lĩnh vực nhân sự và giáo dục.

Các chương trình “mới” bồi dưỡng các chỉ huy liên quân tốt hơn là bằng chứng cho những thất bại trước đây và mong muốn thay đổi văn hóa của PLA. Phần lớn các tuyên bố mang tính giải thích lý do tại sao các chương trình này quan trọng, cho thấy một sự thừa nhận rằng các nỗ lực cải cách trước đó không đạt được mục đích đề ra. Ngoài ra, sự cấp thiết phải nâng cao các hướng dẫn và nội dung giáo dục quân sự cho thấy các tài liệu hiện có chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Vấn đề thứ hai này đang được đặc biệt chú ý bởi lượng thời gian và năng lượng dành cho phát triển khái niệm tác chiến liên quân kể từ năm 2001. Trong 3 năm qua, sự chú ý dành cho hai lĩnh vực này cho thấy rằng các nhà lãnh đạo PLA, kể cả cả ông Tập, đã nhận thức được một vấn đề lớn. Việc tổ chức lại hệ thống giáo dục quân sự PLA được công bố vào tháng 7 năm 2017 là để giải quyết những hạn chế, thiếu sót này.

Tương tự, các cải cách huấn luyện gần đây nhất cũng cho thấy PLA không hài lòng về tiến độ và chất lượng huấn luyện. Hai lần sửa đổi OMTE trước năm 2010 được quảng cáo là các giải pháp cho chính những vấn đề mà chỉ thị của ông Tập chuẩn bị cho cuộc đấu tranh quân sự được thiết kế để giải quyết. OMTE mới, được ban hành vào tháng 1 năm 2018, đã củng cố các chủ đề cốt lõi của ông Tập và đảm bảo rằng các cải cách về tổ chức gần đây được thể hiện trong các chỉ đạo huấn luyện mới này. Nói chung, việc chỉ đạo PLA chuẩn bị cho cuộc đấu tranh quân sự sau gần hai thập kỷ cải cách huấn luyện cho thấy mối lo ngại của ông Tập và các nhà lãnh đạo khác về công tác huấn luyện chưa đầy đủ của PLA.

PLA đã đạt được tiến bộ trong các tác chiến liên quân và khả năng thực hiện nhiều chức năng liên quân ngày nay tốt hơn so với năm 2001 khi các chương trình này được khởi xướng. Dù sao, việc tái triển khai các sáng kiến cải cách để giải quyết các vấn đề lâu dài cho thấy hiện đang tồn tại những trở ngại lớn đối với sự phát triển này.

Trong hai thập kỷ rưỡi qua, PLA đã dành thời gian và nguồn lực đáng kể để trở thành một quân đội hiện đại, thông tin hóa. Không thiếu các bài phân tích của PLA về các vấn đề và giải pháp tiềm năng cần thiết cho PLA, để phát triển các khả năng cần thiết nhằm đưa PLA đạt các tiêu chuẩn của quân đội hiện đại nhất thế giới, như Quân đội Mỹ. Mặc dù có một số tiến bộ, nhưng còn nhiều vấn đề liên quan đến việc xác định, thử nghiệm, thực hiện và tổ chức lại đã không đạt được một số mục tiêu quan trọng nhất của PLA, đặc biệt là trong lĩnh vực tác chiến liên quân. Một phần, điều này là do tình trạng lạc hậu của PLA khi bắt tay vào nỗ lực hiện đại hóa hiện tại vào đầu những năm 1990. Những thay đổi lớn được thực hiện theo thời gian. Tuy nhiên, lý do chủ yếu khiến nhiều vấn đề trong số này tồn tại là do văn hóa tổ chức PLA, vốn ủng hộ lục quân hơn các quân chủng khác, làm cho đội ngũ sĩ quan không có tính chủ động và sáng tạo, đồng thời không khuyến khích chấp nhận rủi ro. Dường như những cải cách dưới thời ông Tập tập trung vào thay đổi các khía cạnh của văn hóa PLA, theo cách mà các cải cách trước đây không thể làm được.

Không có một cuộc khủng hoảng đòi hỏi phải thay đổi nhanh chóng để tồn tại, thay đổi văn hóa tổ chức thường đòi hỏi nhiều thời gian để chuyển đổi nhân sự, chấp nhận về mặt hành chính và sự tiếp biến về văn hóa. Các cải cách của ông Tập cố gắng giải quyết những vấn đề này. Chính những cải cách này khuyến khích nghề nghiệp mới, các cơ quan hành chính và các trách nhiệm về tổ chức cuối cùng sẽ định hướng các sĩ quan quân đội hiện tại và tương lai tiếp cận hoạt động tác chiến và chỉ huy liên quân. Ở giai đoạn này trong nỗ lực cải cách hiện nay, không rõ liệu những thay đổi văn hóa này sẽ bén rễ và được đồng hóa thành công hay không. Mối quan tâm ở cấp cao, mặc dù rất quan trọng, nhưng không phải là yếu tố quyết định thành công duy nhất, như những nỗ lực trước đây để xây dựng một nền văn hóa chung trong Quân đội Trung Quốc đã chứng minh.

Cải cách của ông Tập là sự khởi đầu quan trọng từ những nỗ lực trước đây và giải quyết một số vấn đề thách thức nhất mang tính hệ thống của PLA. Rất khó đánh giá triển vọng thành công ở thời điểm đầu tiên trong nỗ lực cải cách này, phần lớn là do số lượng các biến số đã biết và chưa biết có thể định hình các hành động của PLA trong những năm tới quyết định. Tuy nhiên, các cải cách của ông Tập, tạo ra một sự khởi đầu quan trọng từ những nỗ lực trước đó và cung cấp những gì có thể là cơ sở bền vững cho sự thay đổi về văn hóa, một yếu tố quan trọng làm cho cải cách tác chiến liên quân phát triển bền vững.

 

[đội mũ_ lái xe]

Sự hiện diện của Trung Quốc ở các cảng của Ai Cập

Trong những năm gần đây, sự hiện diện của Trung Quốc tại các cảng chiến lược của Ai Cập tăng lên đáng kể. Điều này bao gồm cả sự tham gia của các công ty tư nhân và nhà nước Trung Quốc trong việc mua lại một phần, phát triển và vận hành các cảng biển và bến cảng của Ai Cập, với thời hạn nhượng quyền lên đến 38 năm.

Kênh Suez

Ngoài một công ty nhà nước Trung Quốc nắm giữ cổ phần trong hai cảng ở lối vào phía Bắc và phía Nam của kênh đào Suez, một công ty tư nhân của nước này cũng vận hành 2 cảng chiến lược ở bờ biển Địa Trung Hải của Ai Cập và đang phát triển để tiến tới vận hành cảng thứ 3 ở Căn cứ Hải quân Abu Qir. Điều này trùng khớp với các khoản đầu tư đáng kể của Trung Quốc vào Khu kinh tế kênh đào Suez, đặc khu kinh tế rộng 455 km2 nằm dọc theo hành lang biển có tầm quan trọng sống còn đối với thương mại toàn cầu. Trong khi vai trò của Trung Quốc ở các cảng của Ai Cập phản ánh tham vọng ngày càng lớn của Trung Quốc trong khu vực, thì sự không rõ ràng của các thỏa thuận Trung Quốc-Ai Cập và ranh giới mờ nhạt giữa các cảng thương mại của Trung Quốc và tham vọng quân sự của nước này lại làm dấy lên những câu hỏi về tác động tiềm tàng.

Kế hoạch trở thành trung tâm hàng hải của Ai Cập

Kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2014, Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah el-Sisi đã định hình lại các mối quan hệ quốc tế của nước này. Ai Cập, quốc gia duy trì quan hệ đối tác chiến lược với Mỹ từ những năm 1970, đã khởi xướng việc nối lại quan hệ hữu nghị có tính toán thận trọng với các đối thủ của Mỹ như Nga và Trung Quốc. Sự phát triển của mối quan hệ Ai Cập-Trung Quốc được thể hiện qua việc Tổng thống Sisi nhiều lần tới thăm Trung Quốc, việc hai bên ký kết một số lượng lớn thỏa thuận song phương, cũng như việc Trung Quốc tăng mạnh tới 317% đầu tư vào Ai Cập trong giai đoạn 2017-2022 và tăng các khoản vay dành cho nước này lên tới 8 tỷ USD, khiến Trung Quốc trở thành chủ nợ lớn thứ 4 của Ai Cập trên phạm vi toàn cầu.

Kênh Suez

Tháng 10/2023, hai nước đã ký biên bản ghi nhớ về việc hoán đổi nợ cho các dự án phát triển. Đối với Ai Cập, quan hệ với Trung Quốc không chỉ là phương tiện để đa dạng hóa quan hệ đối tác toàn cầu và tối đa hóa ảnh hưởng đòn bẩy trong quan hệ với Mỹ, mà còn phản ánh nhu cầu của nước này về nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mà không đi kèm với các điều kiện độc lập liên quan đến các khoản vay của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và các khoản tài trợ của phương Tây.

Tổng thống Sisi đã ưu tiên các dự án lớn trong 9 năm qua, lấy cảm hứng từ cách tiếp cận phát triển từ trên xuống. Điều này bao gồm một kế hoạch nâng cấp các cảng của Ai Cập, vốn xử lý 90% hoạt động thương mại nước ngoài của nước này, với mục tiêu biến nước này thành trung tâm logistics khu vực. Quá trình cải tổ cơ sở hạ tầng hàng hải dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2024 và bao gồm 80 dự án với tổng chi phí ước tính là 4 tỷ USD. Do không thể thu hút đủ vốn tư nhân, Ai Cập đã chọn tự mình thực hiện công việc xây dựng trong khi đề nghị các nhà đầu tư nước ngoài vận hành cảng sau đó. Trong bối cảnh khủng hoảng tài chính trong nước ngày càng tăng, Ai Cập đã tìm kiếm và nhượng quyền thành công cho các công ty và tập đoàn hàng đầu từ các nước, bao gồm cả Trung Quốc, với tham vọng ngày càng lớn là trở thành cường quốc hàng hải toàn cầu.

Trung Quốc ở các cảng của Ai Cập và kênh đào Suez

Sự hiện hiện của Trung Quốc trong lĩnh vực hàng hải Ai Cập rất đa dạng và bao gồm sự tham gia của nhiều công ty nhà nước cũng như tư nhân vào việc tìm cách được nhượng quyền vận hành và mua cổ phần. Về mặt hoạt động, công ty Hutchison Ports nổi tiếng của Trung Quốc đã đầu tư hơn 1,5 tỷ USD vào Ai Cập, tạo dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài với Hải quân Ai Cập để xây dựng và quản lý một bến container mới trong địa phận Căn cứ Hải quân Abu Qir trên bờ biển Địa Trung Hải.

Căn cứ Hải quân Abu Qir

Sự hợp tác này đi kèm với với thời hạn nhượng quyền 38 năm. Tuy nhiên, ảnh hưởng của Hutchison Ports còn lớn hơn, bao trùm cả việc vận hành 2 cảng quan trọng khác: Alexandria và El Dekheila. Cả 2 cảng đều quan trọng đối với hoạt động thương mại của Ai Cập; trong đó, riêng cảng Alexandria đã xử lý gần 60% hoạt động thương mại nước ngoài của nước này. Tháng 3/2023, Hutchison Ports đã công bố kế hoạch thành lập một nhà ga công nghệ cao trong khu vực cảng Ain Sokhna với sức chứa 1,7 triệu đơn vị TEU (1 TEU tương đương 20 foot).

Thế nhưng, Hutchison chỉ là một trong số những công ty Trung Quốc tham gia lĩnh vực cảng Ai Cập. Năm 2015, Cơ quan quản lý cảng Damietta thông báo Tổng Công ty Xây dựng Cảng Trung Quốc – một công ty nhà nước – đã lên kế hoạch xây dựng một bến container ở cảng Damietta trên bờ biển Địa Trung Hải, với 85% nguồn vốn cần thiết được cho là đến từ Ngân hàng Phát triển Trung Quốc.

Cảng Damietta

Mặc dù không có bằng chứng xác nhận kế hoạch này đã được thực hiện, nhưng COSCO Shipping Ports, một công ty nhà nước khác của Trung Quốc, đã nắm giữ cổ phần tại 2 cảng chiến lược của Ai Cập: cảng East Port Said, cảng trung chuyển lớn nhất ở kênh đào Suez và đứng thứ 10 trên bảng xếp hạng Chỉ số hoạt động cảng của Ngân hàng Thế giới năm 2022, và cảng Ain Sokhna, cửa ngõ quan trọng trên Biển Đỏ nối Ai Cập với vịnh Arập và châu Á. COSCO có 20% cổ phần tại bến container kênh đào Suez thuộc cảng East Port Said (lối vào phía Bắc của kênh đào Suez) và hiện là một phần của liên doanh nhằm thành lập và quản lý một bến mới tại cảng Ain Sokhna (lối vào phía Nam của kênh đào Suez). COSCO đã nhận chuyển nhượng trong thời hạn 30 năm và 25% cổ phần ở bến sắp tới tại cảng Ain Sokhna.

Cảng Ain Sokhna

Nằm gần bến này là Khu kinh tế kênh đào Suez, được mở rộng vào năm 2016 với sự đầu tư đáng kể của Trung Quốc. Khu phát triển kinh tế-công nghệ Thiên Tân (TEDA), một doanh nghiệp nhà nước khác của Trung Quốc, đã xây dựng một khu công nghiệp bên trong khu vực có hơn 140 công ty. Trong những tháng gần đây, Ai Cập đã đạt được các thỏa thuận đầu tư với các công ty Trung Quốc trị giá hơn 8 tỷ USD cho Khu kinh tế kênh đào Suez.


.....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Mối quan tâm của Trung Quốc là gì?

Với dân số hơn 105 triệu người và lượng nhập khẩu từ Trung Quốc khoảng 13,2 tỷ USD trong năm 2022, Ai Cập là thị trường quan trọng đối với các công ty Trung Quốc, nhưng các cảng của nước này còn quan trọng hơn. Nằm ở ngã ba châu Phi-châu Âu-châu Á, Ai Cập là cầu nối giữa Ấn Độ Dương, Biển Đỏ và Địa Trung Hải. Việc quản lý kênh đào Suez, tuyến hàng hải quan trọng và xử lý 12% hoạt động thương mại toàn cầu, càng nhấn mạnh tầm quan trọng của Ai Cập. Kênh đào này đóng vai trò là tuyến đường chính cho các chuyến vận chuyển hàng hóa về phía Tây của Trung Quốc, bao gồm khoảng 60% hàng xuất khẩu sang châu Âu, chiếm 1/10 lưu lượng hằng năm của kênh đào Suez, biến Ai Cập trở thành một phần không thể thiếu trong Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI) của Trung Quốc.

Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI)

Năm 2013, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình giới thiệu BRI là chiến lược phát triển cơ sở hạ tầng quốc tế toàn diện, bao gồm các khía cạnh ngoại giao, kinh tế và tài chính. Chiến lược này bao gồm sự tham gia của các công ty Trung Quốc vào các dự án cơ sở hạ tầng (xuất khẩu dịch vụ) và đầu tư trực tiếp ra ngoài, chủ yếu tập trung vào khu vực Á-Âu và Đông Phi. Sáng kiến này bao gồm cả một tuyến hàng hải liên kết nhiều cảng của Trung Quốc, tạo điều kiện cho sự kết nối từ Trung Quốc sang châu Âu.

Tuy nhiên, tầm quan trọng của các cảng Ai Cập cũng mở rộng đến phía Đông Địa Trung Hải. Với hai diễn biến gần đây, khu vực này đang ngày càng trở nên quan trọng đối với Trung Quốc: cuộc tấn công của Nga vào Ukraine hồi tháng 2/2022 và các nỗ lực mở rộng thăm dò dầu khí trong khu vực. Cuộc chiến ở Ukraine, các biện pháp trừng phạt do phương Tây áp đặt và việc phong tỏa cảng Odessa đều là thách thức đối với các chuỗi cung ứng trên đất liền và trên biển của Trung Quốc.

Kênh Suez

Do đó, nước này buộc phải thúc đẩy các hành lang vận tải thay thế, bao gồm ở các quốc gia phía Đông Địa Trung Hải như Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, Israel và Ai Cập, nhằm thiết lập các phương án vận chuyển linh hoạt hơn. Hơn nữa, với tư cách là nước tiêu thụ năng lượng nhiều nhất thế giới, nhu cầu năng lượng của Trung Quốc có thể thúc đẩy sự quan tâm đến khu vực phía Đông Địa Trung Hải, nơi diễn ra các hoạt động thăm dò và khai thác năng lượng ngày càng tăng, cũng là nơi đặt các cơ sở xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) ở Ai Cập. Những lợi thế này đã thu hút các công ty toàn cầu trong EU ký thỏa thuận với Ai Cập và Israel để tối ưu hóa hoạt động xuất khẩu khí đốt tự nhiên nhằm bù đắp sự thiếu hụt từ Nga. Sự quan tâm của Trung Quốc đến khu vực Địa Trung Hải trong thập kỷ qua cũng được thể hiện trong các cuộc tập trận hải quân chung do Hải quân Nga và Trung Quốc thực hiện trong năm 2015 và 2017. Việc sắp xếp các cuộc tập trận này nhấn mạnh sự hợp tác đang phát triển giữa Trung Quốc và khu vực phía Đông Địa Trung Hải, bao gồm cả Ai Cập với tầm quan trọng chiến lược của nước này.

Kênh Suez

Điều hướng các mối quan tâm và các thỏa thuận không rõ ràng

Không nghi ngờ gì nữa, việc cho phép các nhà đầu tư tư nhân tham gia vận hành và nâng cấp cơ sở hạ tầng hàng hải của Ai Cập có thể mang lại lợi ích kinh tế cho nước này nếu các biện pháp chống độc quyền được thực hiện. Các cảng ở Địa Trung Hải do Trung Quốc quản lý đã cho thấy các dấu hiệu tích cực: Cảng Piraeus ở Hy Lạp, do COSCO vận hành, đã chứng kiến nguồn thu nhảy vọt từ 42,33 triệu euro trong năm 2018 lên 74,67 triệu euro trong năm 2022.

Cảng Piraeus ở Hy Lạp

Với việc Trung Quốc vận hành một số cảng của Ai Cập cùng với các nhà vận hành khác trên toàn cầu, Ai Cập có thể nâng cao công suất cảng, hưởng lợi từ vị trí chiến lược của các cảng này và thúc đẩy tăng trưởng doanh thu cũng như việc làm. Tuy nhiên, việc Ai Cập thiếu sự giám sát của công chúng cũng như thiếu sự minh bạch trong các thỏa thuận liên quan với các nhà vận hành cũng như cổ đông Trung Quốc gây lo ngại. Sự không rõ ràng này xuất hiện cả ở những vấn đề quan trọng, bao gồm cả sự công bằng trong chi phí chuyển nhượng, do Ai Cập ở vị trí dễ bị tổn thương trong đàm phán với Trung Quốc khi xét tới nhu cầu cấp thiết về nguồn vốn nước ngoài của Cairo.

Kênh Suez

Những điều khoản trong các thỏa thuận không được tiết lộ này cũng đặt ra nhiều câu hỏi về quyền lợi và thẩm quyền của các nhà vận hành cũng như cổ đông Trung Quốc ở các cảng của Ai Cập. Các câu hỏi khác cũng chưa được giải đáp, trong đó có câu hỏi liệu các hợp đồng có bao gồm các biện pháp ngăn chặn các nhà vận hành Trung Quốc đưa ra ưu đãi cho một số khách hàng nhất định và liệu có biện pháp bảo vệ nào chống lại các hoạt động mang lại lợi ích cho các cảng khác ở Địa Trung Hải do Trung Quốc kiểm soát nhưng gây bất lợi cho các cảng ở Ai Cập hay không. Hơn nữa, liệu có viễn cảnh Trung Quốc thống trị Khu kinh tế kênh đào Suez? Khả năng Ai Cập trở nên phụ thuộc quá mức vào công nghệ và chuyên môn hàng hải của Trung Quốc trong những thập kỷ tới như thế nào? Cuối cùng, ranh giới mơ hồ giữa mục đích dân sự và mục đích quân sự của Trung Quốc ở các cảng thương mại toàn cầu làm dấy thêm câu hỏi về khả năng nước này sử dụng các cảng thương mại cho mục đích kép.


.....

 

[cocsku]

Đọc bài của cụ thấy trang thiết bị của anh Khựa phát triển nhanh và khiếp thật. Nếu căn cứ thống kê thì TQ ngang ngửa với Mỹ, Nga.
Mạnh vì gạo, bạo vì tiền. Nhưng hiệu quả đến đâu thì chắc phải ra thực tế, thực chiến mới biết được.

Một quốc gia tích lũy đủ năng lực quân sự cũng giống người thợ săn chuẩn bị dụng cụ đi săn vậy. Chắc chắn họ sẽ sử dụng nó với những con mồi phù hợp. Chỉ có con mồi còn mơ màng ngủ yên trong giấy mơ cũ là không biết mà thôi.

 

[đội mũ_ lái xe]

Một quốc gia tích lũy đủ năng lực quân sự cũng giống người thợ săn chuẩn bị dụng cụ đi săn vậy. Chắc chắn họ sẽ sử dụng nó với những con mồi phù hợp. Chỉ có con mồi còn mơ màng ngủ yên trong giấy mơ cũ là không biết mà thôi.

"cộng đồng chung vận mệnh" không rõ sẽ chung những gì

 

[đội mũ_ lái xe]

(tiếp)

Ranh giới dân sự-quân sự mờ nhạt

Ngày 16/8/2019, Hải quân Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) đã đánh dấu một bước phát triển đáng kể khi tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường Tây An cập cảng chính Alexandria của Ai Cập trong thời gian 4 ngày vì lý do kỹ thuật. Tàu chiến Trung Quốc neo đậu tại một cảng do Trung Quốc vận hành mà hầu hết (hơn 80%) thuộc sở hữu của hai công ty Trung Quốc là Hutchison Ports và Shenzhen Yantai Port Group.

Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường Tây An ghé cảng Ai Cập

Tuy nhiên, không thể chỉ chú ý đến vụ việc lần này vì trong nhiều năm qua, các tàu chiến của Hải quân PLA đã sử dụng nhiều cảng ở nước ngoài do các công ty Trung Quốc vận hành để sửa chữa và bảo trì dưới vỏ bọc dừng vì lý do kỹ thuật, bao gồm ở cả Sri Lanka, Tanzania, Djibouti, Hy Lạp, Malaysia, Singapore, Indonesia và Tây Ban Nha. Theo sau việc tàu chiến Hải quân PLA cập cảng nước ngoài do Trung Quốc vận hành là một cuộc tập trận chung giữa Ai Cập và Trung Quốc, được tiến hành chỉ 5 ngày sau đó. Nhiều đơn vị hải quân khác nhau của hai nước, bao gồm cả tàu khu trục Tây An của Trung Quốc, đã tham gia các cuộc tập trận nhằm hỗ trợ “an ninh hàng hải” và đảm bảo “các tuyến hàng hải” toàn cầu. Hai sự kiện quan trọng này đặt ra câu hỏi về sự tương tác giữa các hoạt động cảng thương mại của Trung Quốc và tham vọng của Hải quân PLA ở phía Đông Địa Trung Hải.

Trong khi Mỹ phụ thuộc vào nhiều căn cứ hải quân ở nước ngoài, Trung Quốc chỉ có một căn cứ quân sự ở Djibouti. Tuy nhiên, nhiều phân tích đã nhấn mạnh tầm quan trọng của các cơ sở cảng thương mại nước ngoài trong việc đảm bảo các tuyến đường biển, phản ánh đồng thời sự gia tăng của các cảng thương mại nước ngoài có liên quan tới Trung Quốc, quá trình hiện đại hóa Hải quân PLA và tham vọng “biển xa” của nước này – tất cả đan xen với nhau. Được tiết lộ vào năm 2015, chiến lược hải quân của Trung Quốc, mang tên “Phòng thủ biển gần và bảo vệ biển xa”, vạch ra các mục tiêu của Hải quân PLA nhằm mở rộng phạm vi hoạt động. Trong khi “biển gần” ám chỉ các vùng biển tiếp giáp biên giới Trung Quốc, thì “biển xa” bao gồm các tuyến hàng hải trên toàn thế giới và ý định của Bắc Kinh về việc gây ảnh hưởng toàn cầu mà không công khai chỉ định các cơ sở ở nước ngoài là căn cứ quân sự.

Những cơ sở này có thể được sử dụng cho mục đích kép ở những nơi mà các công ty Trung Quốc dẫn đầu trong việc phát triển các cảng thương mại trên thế giới được thiết kế để tiếp nhận các tàu container lớn. Điều này bao gồm các ứng dụng quân sự tiềm tàng, có thể mang lại cho Trung Quốc một mạng lưới logistics rộng khắp và đáng tin cậy, đảm bảo các tàu Hải quân PLA vẫn hoạt động tốt cũng như đảm bảo thủy thủ đoàn được hỗ trợ tốt và luôn trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Điều này phù hợp với Luật Vận tải Quốc phòng Trung Quốc năm 2017, đặt nền tảng cho việc khai thác nguồn lực vận tải dân sự để hỗ trợ cho các nhiệm vụ quân sự. Cơ cấu huy động như vậy rất phức tạp, đòi hỏi sự hợp tác giữa quân đội, chính phủ dân sự và các doanh nghiệp dân sự có thể ở bất kỳ đâu trên thế giới khi được yêu cầu. Cuối cùng, ranh giới mờ nhạt giữa chức năng dân sự và quân sự tại các cảng thương mại của Trung Quốc gây lo ngại cho Mỹ. Những lo ngại này được chia sẻ với các đồng minh như Israel và Các tiểu vương quốc Arập thống nhất, những nước có các cảng được vận hành bởi Trung Quốc. Mối lo ngại chính là những cơ sở này có thể được sử dụng cho mục đích kép, bao gồm thu thập thông tin tình báo và áp dụng các ứng dụng quân sự tiềm tàng có khả năng làm suy yếu lợi ích của Mỹ trong khu vực.

Vấn đề minh bạch và nhu cầu cân bằng

Sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc ở các cảng chiến lược của Ai Cập và kênh đào Suez mang lại cả cơ hội lẫn thách thức. Mặc dù Trung Quốc hứa hẹn về tăng trưởng kinh tế và tăng cường kết nối, nhưng Ai Cập cũng phải cân nhắc những nhược điểm tiềm ẩn. Khả năng bị tổn thương về tài chính của Ai Cập, vị thế thương lượng tương đối yếu so với Trung Quốc và nguy cơ bị thống trị đều cần được chú ý. Các vấn đề về minh bạch và sự giám sát của công chúng cũng cần được chú ý, và việc đưa ra quyết định sáng suốt sẽ đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng các vấn đề trong nước. Sự phụ thuộc vào công nghệ Trung Quốc cũng như sự tác động lẫn nhau giữa các mối quan ngại về thương mại và quân sự làm tăng thêm tính phức tạp. Cuối cùng, Ai Cập nên cân bằng giữa lợi ích và rủi ro thông qua các thỏa thuận minh bạch, các mối quan hệ hợp tác đa dạng và các cuộc đàm phán chiến lược. Cách tiếp cận này hỗ trợ lợi ích kinh tế trong khi vẫn bảo vệ được chủ quyền. Nỗ lực đạt được trạng thái cân bằng có ý nghĩa quan trọng đối với tham vọng của Ai Cập là trở thành trung tâm hàng hải trong bối cảnh tình hình thế giới đang thay đổi.

 

[đội mũ_ lái xe]

Học thuyết, lực lượng và hoạt động tác chiến mạng của Trung Quốc

Vào tháng 1 năm 2021, John Lambert của Microsoft đã đứng trên ghế của mình.Cảm giác giống như “khoảnh khắc trước khi pháo nổ. Bạn biết điều gì đó sắp xảy ra và bạn muốn biết: Nó sẽ ồn ào đến mức nào?” Pháo hoa là một vụ hack lớn vào Microsoft Exchange, một sản phẩm được khoảng 1 triệu doanh nghiệp trên toàn thế giới sử dụng.

Vụ hack ban đầu có liên quan nhưng không mang tính lịch sử. Kẻ tấn công đã sử dụng một phần dữ liệu cụ thể đáng tò mò - các địa chỉ email được nhắm mục tiêu - để đột nhập vào máy chủ và đánh cắp sổ địa chỉ, lịch và email. Sau đó, khi Microsoft chuẩn bị phát hành bản vá thì làn sóng thứ hai ập đến. Tom Burt, phó chủ tịch tập đoàn phụ trách an ninh và tin cậy của Microsoft, cho biết “Đột nhiên, chúng tôi thấy hàng trăm lượt mỗi ngày và sau đó con số đó tiếp tục leo thang cho đến khi chúng tôi nhìn thấy con số lên tới vài nghìn lượt mỗi ngày. Đó là một sự leo thang rất đáng kể và ồn ào”. Nạn nhân bao gồm chính quyền địa phương, cảnh sát, bệnh viện, cơ sở điều trị Covid-19, các đơn vị trong lĩnh vực năng lượng và giao thông, sân bay và nhà tù. Các nhà nghiên cứu bảo mật ước tính rằng Trung Quốc đã xâm phạm hơn 30.000 máy chủ ở Mỹ và hàng trăm nghìn máy chủ trên toàn thế giới. Một cựu quan chức an ninh quốc gia gọi cuộc tấn công là “quy mô lớn” và nói, “Chúng tôi đang nói đến hàng nghìn máy chủ bị xâm phạm mỗi giờ trên toàn cầu”. Một nhà nghiên cứu bảo mật nói với tạp chí Wired: “Trung Quốc đơn giản là sở hữu thế giới - hoặc ít nhất là tất cả mọi người có Outlook Web Access,” nhà nghiên cứu cho biết. “Lần cuối cùng có người táo bạo đến mức đánh tất cả mọi người là khi nào?”

Microsoft công khai quy kết cuộc tấn công cho Trung Quốc tương đối nhanh chóng. Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm thông tin về mối đe dọa của Microsoft chỉ ra rằng thủ phạm đều đã được biết và chưa được biết. Một số thành viên Trung Quốc nổi tiếng đã tham gia, cùng với nhiều nhóm vô danh dường như hoạt động từ bên trong Trung Quốc. Tất cả đều sử dụng cùng một cách khai thác. Cuộc tấn công gây choáng váng về quy mô và sự táo bạo nhưng cũng là vụ mới nhất trong một loạt các cuộc tấn công ngày càng hung hãn của Trung Quốc vào lĩnh vực mạng.

Bài viết này xem xét các hoạt động mạng của Trung Quốc, vốn đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh chính trị. Như Benjamin Jensen lập luận, “Các chiến dịch cưỡng bức trên mạng là một cuộc chiến chính trị trực tuyến. Chúng được triển khai theo cách gián tiếp và bổ sung để ép buộc các đối thủ và báo hiệu sự quyết tâm”. Kể từ năm 2014, Trung Quốc đã hack và đánh cắp dữ liệu của khoảng 80% người Mỹ. Đầu năm 2014, Bắc Kinh đã tấn công công ty bảo hiểm y tế Anthem và sau đó trong năm tiếp theo đã đánh cắp khoảng 78 triệu tên, ngày sinh và số an sinh xã hội. Bắc Kinh cũng đã tấn công Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM) vào cuối năm 2014, một cuộc tấn công được công khai vào năm 2015 và đánh cắp 22,1 triệu hồ sơ, bao gồm cả kiểm tra lý lịch thông quan an ninh. Sau đó vào năm 2017, Bắc Kinh đã tấn công cơ quan báo cáo tín dụng Equifax và đánh cắp thông tin tín dụng của 147,9 triệu người Mỹ. Từ năm 2014 đến 2018, Bắc Kinh đã tấn công Starwood Hotels (sau này được Marriott mua lại) và đánh cắp thông tin đặt phòng, thẻ tín dụng, hộ chiếu và các thông tin du lịch khác của khoảng 500 triệu người.

Việc thu thập lượng dữ liệu khổng lồ lặp đi lặp lại này có nghĩa là Bắc Kinh biết nhiều về người Mỹ hơn những gì người Mỹ có thể biết về chính họ.

Từ năm 2014, Trung Quốc đã hack và đánh cắp dữ liệu của khoảng 80% người Mỹ

Như Bài viết này cho thấy, Trung Quốc đã phát triển một loạt năng lực mạnh trong lĩnh vực mạng, hoàn thiện với thể chế điều hành được thiết kế để chuyển đổi liền mạch giữa chiến tranh chính trị và xung đột. Các cuộc tấn công ngày càng gia tăng, phản ánh “ngoại giao chiến lang” và các yếu tố ngày càng quyết đoán khác của sức mạnh nhà nước Trung Quốc. Hành vi trộm cắp dữ liệu của Bắc Kinh có lẽ là nỗ lực nổi tiếng nhất của họ, nhưng nó chỉ là một phần trong các hoạt động mạng của Trung Quốc. Đ..C..S.. TQ cũng sử dụng các công cụ mạng để thu thập thông tin tình báo, hoạt động quân sự, mang lại lợi ích cho công ty và thậm chí cả lợi ích tài chính cá nhân cho những người điều hành. Trung Quốc gần như chắc chắn đang biến một ngân hàng dữ liệu khổng lồ thành nơi đào tạo các hệ thống trí tuệ nhân tạo/máy học (AI/ML) tiên tiến. Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc đang sử dụng các công cụ mạng để tạo ra các chiến dịch gây ảnh hưởng tinh vi và dường như sẵn sàng sử dụng tác chiến mạng để gây ra những ảnh hưởng trong thế giới thực, bao gồm cả các cuộc tấn công có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Sự tinh vi và sự hung hăng ngày càng tăng trong các chiến dịch của Trung Quốc có nghĩa là nước này có thể cạnh tranh hiệu quả với Mỹ và Nga, từ việc xâm nhập các nhà thầu quốc phòng đến khiến cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ gặp rủi ro.

Tuy nhiên, Đ...C...S...TQ và các công cụ mạng của nó không hề đơn giản. Khi khả năng tấn công của Trung Quốc được cải thiện, khả năng phòng thủ của Mỹ trở nên tập trung hơn và được cung cấp nhiều nguồn lực hơn. Các cơ quan chính phủ như Cơ quan An ninh mạng và Cơ sở hạ tầng (CISA) và Văn phòng Giám đốc Mạng Quốc gia (ONCD) đã tăng cường bảo mật cho các điểm yếu của chính phủ Mỹ và nâng cao nhận thức trong khu vực tư nhân về cả mối đe dọa và trách nhiệm bảo vệ an ninh các hệ thống mạng của mình. Và cách tiếp cận của Trung Quốc khó có thể tin tưởng được. Việc vá các lỗ hổng của các cuộc tái tổ chức lớn trong bộ máy quan liêu từ năm 2015 và 2018 sẽ là một thách thức, cũng như việc thích ứng là điều khó khăn đối với mọi bộ máy quan liêu. Hơn nữa, trái ngược với Nga, nước luôn che giấu sự mơ hồ về việc liệu các tác nhân là tội phạm hay được nhà nước hỗ trợ hay cả hai, Bắc Kinh đã công khai về nỗ lực của mình nhằm đặt một nhóm tin tặc đông đảo dưới sự kiểm soát chặt chẽ của nhà nước. Phần còn lại của thế giới sẽ có lý khi thông báo cho Bắc Kinh rằng các cuộc tấn công xuất phát từ lãnh thổ Trung Quốc ít nhất được Bắc Kinh chấp nhận.

Theo hướng này, Bài viết này tìm cách khám phá một bộ công cụ hoạt động trong lĩnh vực mạng nhằm thúc đẩy các mục tiêu chính sách đối ngoại lớn hơn của ĐCSTQ trong lĩnh vực chiến tranh chính trị. Việc xem xét các công cụ mạng trong bài viết riêng cho phép hiểu biết thấu đáo về cách Trung Quốc tự tổ chức để tận dụng tối đa việc sử dụng các công cụ này, từ các cơ cấu quan liêu hiện có cho đến các quyết định về cách tập trung nỗ lực và triển khai các nguồn lực.

Các công cụ tấn công mạng là các chương trình được thiết kế để xác định và khai thác lỗ hổng trong mạng của kẻ thù, dẫn đến khả năng lập bản đồ mạng, tìm và trích xuất dữ liệu, làm hỏng hệ thống máy tính hoặc có khả năng khiến các hệ thống dựa vào các mạng dễ gặp rủi ro hoạt động không hiệu quả, gây tê liệt hoặc hư hại. Các công cụ tấn công mạng có thể thiết lập sự hiện diện liên tục cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau, từ thu thập thông tin đến các hoạt động động học tiềm năng. Cùng với đó là các hành vi phá hoại mạng và cuối cùng là chiến tranh mạng, có thể bao gồm việc phá hủy tài sản hoặc gây tử vong cho nhân viên. Bài viết này dựa trên các tài liệu chiến lược và công trình học thuật quân sự của Trung Quốc để khám phá cách Bắc Kinh tiếp cận các hoạt động tấn công mạng, lồng ghép hoạt động đó vào chiến lược “chiến tranh thông tin” lớn hơn của Trung Quốc.

Phần còn lại của Bài viết này được chia thành các phần sau: đánh giá việc hình thành và phát triển năng lực mạng của Trung Quốc, lập sơ đồ các cơ quan và chủ thể chính chịu trách nhiệm về chương trình mạng của Trung Quốc, đồng thời thiết lập các mục tiêu của Trung Quốc cho chương trình mạng của mình. Cuối cùng, bài viết thảo luận về tác động của kỹ năng ngày càng tăng của Trung Quốc trong các hoạt động mạng.

.......

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Tác chiến mạng:yếu tố chính của chiến tranh thông tin

Học thuyết của Trung Quốc coi tác chiến mạng là yếu tố cốt lõi của chiến tranh thông tin. Cha đẻ của chiến tranh thông tin Trung Quốc, Thiếu tướng Wang Pufeng, đã tóm tắt việc thông tin đã trở thành trung tâm như thế nào đối với tất cả các khía cạnh của chiến tranh trong tác phẩm có ảnh hưởng sâu sắc năm 1995 của ông, Chiến tranh thông tin và cuộc cách mạng trong các vấn đề quân sự. Ông viết: “Chiến tranh thông tin là giai đoạn then chốt của chiến tranh công nghệ cao. Trọng tâm của nó là công nghệ thông tin,kết hợp chiến tranh tình báo, chiến tranh chiến lược, chiến tranh điện tử, chiến tranh tên lửa dẫn đường, chiến tranh ‘cơ giới hóa’ [jidong zhan], chiến tranh hỏa lực [huoli] - một cuộc chiến tổng lực. Đây là một loại hình chiến tranh mới”. Hai mươi năm sau, Chiến lược quân sự năm 2015 của Trung Quốc đã nêu rõ vai trò của tác chiến mạng máy tính, gọi đây là “trụ cột mới của phát triển kinh tế và xã hội” và “lĩnh vực an ninh quốc gia mới”.

[Không gian mạng đã trở thành trụ cột mới của phát triển kinh tế và xã hội, đồng thời là lĩnh vực mới của an ninh quốc gia. Khi cạnh tranh chiến lược quốc tế trong không gian mạng ngày càng trở nên khốc liệt, khá nhiều quốc gia đang phát triển lực lượng quân sự mạng của mình. Là một trong những nạn nhân chính của các cuộc tấn công của hacker, Trung Quốc đang phải đối mặt với các mối đe dọa an ninh nghiêm trọng đối với cơ sở hạ tầng mạng của mình. Khi không gian mạng có vai trò quan trọng hơn đối với an ninh quân sự, Trung Quốc sẽ đẩy nhanh việc phát triển lực lượng mạng và tăng cường khả năng nhận thức tình hình không gian mạng, phòng thủ mạng, hỗ trợ cho những nỗ lực của đất nước trong không gian mạng và tham gia hợp tác mạng quốc tế, nhằm ngăn chặn các cuộc khủng hoảng mạng lớn, bảo đảm an ninh mạng và thông tin quốc gia, giữ vững an ninh quốc gia và ổn định xã hội].

Chiến lược chiến tranh thông tin của Trung Quốc đã phát triển trong nhiều thập kỷ và để thực hiện tầm nhìn này, Trung Quốc đã thiết lập năng lực mạng mạnh mẽ, cả trong nội bộ các cơ quan an ninh và trên cơ sở hợp đồng hoặc tình nguyện.

Sự phát triển năng lực mạng của Trung Quốc

Chương trình không gian mạng của Trung Quốc bắt đầu giống như hầu hết các chương trình khác, với một nhóm tin tặc tiên tiến trong một cộng đồng nhỏ thử nghiệm những tài năng và khả năng mới như một công việc phụ hoặc một sở thích. Vào tháng 5 năm 1999, Mỹ trở thành mục tiêu chính. Để trả đũa việc Mỹ vô tình đánh bom đại sứ quán Trung Quốc ở Belgrade, “các tin tặc yêu nước” đã phá hoại các trang web của chính phủ Mỹ với các thông điệp tố cáo Tổ chức Hiệp ước Bắc Mỹ. Sau đó, vào tháng 8 năm 1999, các tin tặc tư nhân Trung Quốc đã nhắm mục tiêu vào 10 trang của chính phủ Đài Loan và để lại các tuyên bố có câu: “Trên thế giới chỉ có một Trung Quốc và thế giới chỉ cần một Trung Quốc”.

Các tổ chức quân sự và dân sự phát triển theo thời gian và đến đầu những năm 2010, Trung Quốc đã là một cường quốc mạng mạnh và ngày càng tinh vi. Các công ty an ninh mạng của Mỹ bắt đầu phát hiện ra quy mô hoạt động của Trung Quốc. Từ năm 2013 đến đầu năm 2016, công ty an ninh mạng hàng đầu Mandiant đã theo dõi ít nhất 72 tổ chức mạng dân sự, quân sự và có vẻ là tư nhân của Trung Quốc hoạt động trên phạm vi thế giới. Một công ty khác, CrowdStrike, đã đánh giá tình hình mạng của Trung Quốc trong Báo cáo mối đe dọa toàn cầu năm 2015. Nó phát hiện 28 nhóm mạng Trung Quốc đang theo đuổi các mục tiêu quốc phòng và thực thi pháp luật, đồng thời nhiều nhóm khác tấn công các mục tiêu về năng lượng, giao thông, chính phủ, công nghệ, y tế, tài chính, viễn thông, truyền thông, sản xuất và nông nghiệp. Một đơn vị như vậy là Đơn vị 61398 do Quân đội Trung Quốc (PLA) điều hành. Đơn vị này được cho là đã đánh cắp hàng terabyte dữ liệu từ các tổ chức trên toàn thế giới kể từ năm 2006. Mandiant đã xác định được 141 công ty bị Đơn vị 61398 nhắm đến, trong đó có 115 công ty ở Mỹ.

Đến năm 2014, tác chiến mạng của Trung Quốc đã trở nên lan rộng, hung hãn và ồn ào, một phần có thể là do số lượng lớn các tác nhân tham gia vào tác chiến mạng với sự phân tách và tổ chức không rõ ràng. Trung Quốc có ba cơ quan giám sát tác chiến mạng: PLA, điều hành 12 văn phòng điều hành chuyên ngành; Cục Trinh sát Kỹ thuật (TRB) cho từng quân khu; và Bộ An ninh Nhà nước (MSS).

Trong khi lý do chính xác về thời điểm vẫn chưa rõ ràng, năm 2015 đã trở thành thời điểm bước ngoặt đối với năng lực mạng của Trung Quốc. Bắc Kinh dường như đã quyết định rằng các nỗ lực mạng của họ cần có sự phối hợp và kiểm soát tập trung tốt hơn, và họ đã bắt tay vào việc tái tổ chức quy mô lớn các đơn vị mạng quân sự của mình. Những nỗ lực này có thể được xây dựng từ những cải cách của Tập Cận Bình được phát động vào năm 2012, khi ông trở thành tổng bí thư ĐCSTQ. Tại cuộc họp Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 18 cùng năm đó, ông Tập Cận Bình phát biểu tại Hội nghị toàn thể lần thứ ba rằng “trước sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và ứng dụng Internet, hệ thống quản lý hiện tại có những hạn chế rõ ràng, chẳng hạn như quản lý đa dạng, chức năng chồng chéo, quyền hạn, trách nhiệm và hiệu quả thiếu nhất quán”. Một bài báo của Tân Hoa Xã vào thời điểm đó đã so sánh việc tổ chức tác chiến mạng của Trung Quốc với “kiểm soát nguồn nước ở Cửu Long,” cho thấy sự phát triển không được kiểm soát và thiếu tổ chức, cùng với một mức độ ngẫu hứng nhát định.

Một số nhà bình luận cho rằng hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập Cận Bình năm 2015 là một bước ngoặt. Mỹ ngày càng lên tiếng về sự thiếu kiên nhẫn của mình đối với vấn đề sở hữu trí tuệ (IP) và hành vi trộm cắp dữ liệu khác của Trung Quốc, đồng thời đang gia tăng áp lực ngoại giao. Chính sách ngoại giao đó đã lên đến đỉnh điểm tại hội nghị thượng đỉnh ở Washington, D.C., vào tháng 9 năm 2015. Tại hội nghị thượng đỉnh, cả hai cường quốc đã đồng ý không tiến hành hoạt động gián điệp mạng có động cơ kinh tế – một phần trong việc thu thập của Trung Quốc, nhưng là một phần lớn. Tại cuộc họp báo công bố thỏa thuận, ông Tập Cận Bình cho biết: “Trung Quốc phản đối mạnh mẽ và chống lại hành vi trộm cắp bí mật thương mại cũng như các kiểu tấn công hack khác”.

Có rất ít bằng chứng cho thấy hội nghị thượng đỉnh đó mang lại hiệu quả. Với thời điểm triển khai một cuộc tái tổ chức phức tạp vào tháng 12, chỉ vài tháng sau, nhiều khả năng Đ..C..S TQ đã lên kế hoạch thay đổi chính sách và sử dụng hội nghị thượng đỉnh như một cách để giành điểm ngoại giao cho một quyết định đã được đưa ra. Trong vòng một năm sau hội nghị thượng đỉnh, những nghi ngờ nghiêm trọng đã xuất hiện về việc liệu Trung Quốc có đang giảm tốc độ hoạt động gián điệp mạng hay trên thực tế họ đã tái tập trung các nỗ lực của mình hay không. Như một phân tích của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại đã kết luận vào năm 2016, các thực thể Trung Quốc “có thể trở nên lén lút và tinh vi hơn trong các cuộc tấn công của họ”, lưu ý rằng Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp John Carlin cho biết Trung Quốc đã giảm số lượng các cuộc tấn công nhưng đã trở nên tập trung và tính toán hơn. Các nhà nghiên cứu an ninh mạng hàng đầu đã công bố báo cáo cho thấy rằng số lượng các cuộc tấn công mạng của Trung Quốc vào Mỹ đã giảm đi, nhưng hoạt động gián điệp vẫn tiếp tục diễn ra trong các lĩnh vực đặc biệt có ý nghĩa chiến lược.


....