[Funland] Mỹ-Âu và những quan hệ bên lề.

[Stay]

Anh cũng là một trong những nước hưởng lợi từ cuộc chiến Nga-Ukraine:

Trong cuộc chiến Nga-Ukraine này, một trong những hoạt động gây tổn hại lớn hơn của Anh và Mỹ là khuyên Zelensky chạy khỏi Kyiv và thành lập chính phủ lưu vong trước khi chiến tranh bùng nổ. Có thể có hai lý do:

1. Làm suy yếu nhận thức về sự phản kháng ở Ukraine, thúc đẩy Nga giành chiến thắng tốt hơn ở Ukraine, đẩy nhanh cuộc đối đầu giữa châu Âu và Nga. Không những vậy, trong cuộc chiến Nga-Ukraine, chính Mỹ mới mong Nga nhanh thắng, bởi một khi Nga và Ukraine lâm vào cuộc chiến kéo dài sẽ tạo cơ hội cho các cường quốc địa chính trị ở Trung Đông và Đông Á;

2. Sau chiến tranh, hình ảnh quốc tế của nước Nga có thể bị tấn công liên tục bằng cách kiểm soát chính phủ lưu vong. Tuy nhiên, Zelensky có một chút tỉnh táo đã không chạy trốn trước cuộc chiến.

 

[Stay]

3. Yêu cầu của Nga sẽ là gì?

Trước hết, hãy nhìn vào điểm mấu chốt của Hoa Kỳ. Mặc dù chính quyền Biden có thể chấp nhận việc Nga sáp nhập Ukraine, nhưng sẽ không bao giờ cho phép Nga tiến hành một cuộc tấn công vào các nước NATO. Do Mỹ có quân đóng tại Ba Lan, Romania và các nước Baltic, đây là nơi quân đội Nga phải dừng lại.

Phần trăm khu vực Nga sẽ được hỗ trợ ở Ukraine:

Đối với Ukraine quốc gia này có nhiều người Nga nói tiếng Nga ở phía Đông và Nam Ukraine; có nhiều người Ukraine nói tiếng Ukraine ở phía Tây. Điều này thực sự đã cho Nga rất nhiều dư địa để đối phó sau chiến tranh.

Nếu trực tiếp thôn tính Ukraine trong một lần, điều này có nghĩa là lần đầu tiên sau Thế chiến thứ hai, một cường quốc đã sáp nhập một quốc gia có chủ quyền của Liên hợp quốc, và Nga sẽ mạo hiểm với thế giới. Trong khi Nga không quan tâm đến những gì NATO nghĩ, họ phải quan tâm đến những gì các nước SNG cảm thấy. Vì vậy chiến lược tốt nhất của Nga là gặm nhấm từ từ.

 

[Stay]

Dự kiến sau chiến tranh, Nga sẽ chia cắt Ukraine theo kế hoạch “dân tộc tự quyết” do Tổng thống Mỹ Wilson chủ trương vào năm 1914. Có nhiều dân tộc Nga ở miền Đông Ukraine, đa số họ có thể chọn độc lập sau cuộc trưng cầu dân ý, bao gồm Odessa, Kharkov, v.v. Có nhiều người Ukraine hơn ở khu vực Tây Ukraine, và họ có thể chọn ở lại Ukraine.

Bằng cách này, ngay cả khi Nga có được những khu vực tốt nhất của Ukraine, chủ yếu là tất cả các đường bờ biển, Nga sẽ có thể tăng cường kiểm soát đối với Biển Đen và giành được nhiều cảng tốt hơn. Sau khi quốc gia miền Đông Ukraine độc lập và tình hình ổn định, họ có thể cùng Nga tham gia một cuộc trưng cầu dân ý.

Phía Tây Ukraine ít có giá trị chiến lược đối với Nga, ngoài mặt khác biệt về tôn giáo, dân tộc và ngôn ngữ, việc cưỡng chiếm sẽ không hiệu quả về chi phí và dễ khiến cư dân địa phương phản kháng. Nga không muốn lặp lại những sai lầm của chiến tranh Afghanistan và chiến tranh an ninh. Mặt khác sau cuộc trưng cầu dân ý, Tây Ukraine trở thành một quốc gia không giáp biển, sẽ mất dần mối đe dọa đối với Nga và mất giá trị sử dụng đối với phương Tây. Nga có thể duy trì nền độc lập của mình, một mặt tránh được sự sáp nhập hoàn toàn của một quốc gia có chủ quyền, mặt khác là để lại một quốc gia đệm với EU. Theo cách này, các quốc gia vùng đệm giữa Nga và EU sẽ trở thành: Moldova, Ukraine mới, Belarus. Tuy vùng đệm đã bị thu hẹp đi rất nhiều nhưng có còn hơn không.

Tất nhiên Nga cũng có thể thanh lý chính phủ Zelensky để đòi "công lý", đồng thời có thể ủng hộ một chính phủ bù nhìn ở phía Tây và sửa đổi hiến pháp Tây Ukraine để cấm vĩnh viễn nước này gia nhập NATO. Chỉ là kết quả này có thể chỉ là tạm thời. Những người Ukraine nuôi lòng căm thù Nga có thể lật đổ chính phủ bù nhìn này trong tương lai hoặc chính phủ bù nhìn này sẽ trở thành lực lượng tiên phong chống Nga và sửa đổi lại hiến pháp.

Nhưng trong mọi trường hợp, bằng cách này hay cách khác các lợi ích chiến lược của Nga đã đạt được, Nga có thể tránh đc những thách thức với trật tự quốc tế, giải quyết vấn đề Ukraine theo cách dân tộc tự quyết cũng phù hợp với thông lệ của phương Tây. Hơn nữa, giữa châu Âu và Nga cũng có các quốc gia đệm. Tuy nhiên, một điểm rủi ro là quân đội Nga và chính phủ Nga không đoàn kết một khối. Quân đội do Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu đại diện, luôn cấp tiến hơn, và có động cơ để nâng cao uy tín trong nước bằng cách mở rộng hơn nữa kết quả của cuộc chiến.

 

[Stay]

4. Phản ứng của Ukraine là gì?

Theo quan điểm hiện tại, mặc dù quân đội Nga giành được ưu thế áp đảo trong cuộc chiến Nga-Ukraine, và NATO về cơ bản đã bỏ rơi Ukraine, nhưng Ukraine không phải là không có giải pháp. Cách để làm điều này là đưa quân đội Nga vào chiến đấu trong thành phố.

Chúng ta biết rằng trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Đức đã phát động kế hoạch "Barbarossa" nhằm phát động một cuộc tấn công tổng lực vào Liên Xô. Nhưng sau đó quân đội Đức bị thương vong rất lớn ở Stalingrad, chủ yếu do cuộc giao tranh trên đường phố giữa Liên Xô và Đức.

Chiến đấu đường phố là một loại chiến tranh không đối xứng, chủ yếu được đánh nhau trên từng đường phố và từng nhà trong thành phố. Ở chế độ này, quân Đức được trang bị tốt sẽ khó có nhiều chỗ để chơi. Nếu ở khu vực đồng bằng, lực lượng thiết giáp Đức có thể dễ dàng đánh bại quân đội Liên Xô ngay từ đầu cuộc chiến, nhưng trong thành phố, do các công trình quá dày đặc nên không thể phát huy được ưu thế về hỏa lực mạnh của quân đội Đức. Chỉ có thể sử dụng vũ khí hạng nhẹ để đối đầu với quân đội Liên Xô, và tỷ lệ trao đổi chiến trường cũng đã giảm xuống đáng kể.

Bản đồ địa hình Ukraine

 

[Stay]

Một trong những nền tảng của cuộc chiến đấu trên đường phố của Liên Xô ở Stalingrad là nước này có thể dựa vào sông Volga để cung cấp vật tư và binh lính, đồng thời kéo quân Đức xuống thông qua chiến thuật tiếp nhiên liệu. Mặc dù sông Dnepr cũng chảy qua Kyiv, thủ đô của Ukraine, nhưng có thể xảy ra vấn đề đóng băng vào mùa đông, gây khó khăn cho việc vận chuyển vật liệu và nhân lực trên diện rộng. Nếu nguồn cung được cung cấp bằng đường sắt, cũng có khả năng mạng lưới đường sắt sẽ bị quân đội Nga cắt đứt. Vì vậy, Ukraine không thể đánh bại quân đội Nga trong giao tranh đường phố.

Nhưng ý nghĩa chính của chiến đấu đường phố không phải là quân sự, mà là chính trị. Nếu đánh nhau trên đường phố, thương vong dân thường có thể tăng lên. Một khi quân đội Nga tấn công và gây ra một số lượng lớn thương vong dân sự ở Ukraine, những bức ảnh và video này có thể lan truyền khắp thế giới, gây tổn hại lớn đến hình ảnh nước Nga và khơi dậy sự lên án mạnh mẽ từ giới cộng đồng quốc tế. Không biết liệu chính phủ Zelensky có áp dụng một trò chơi chết chóc như vậy hay không, bắt công dân của Kyiv làm con tin, đánh cược rằng quân đội Nga sẽ không dám tấn công.

Tuy nhiên, Ukraine có thể cố gắng hết sức trì hoãn tình hình để chờ sự can thiệp của quốc tế, hoặc mong muốn Nga tạm ngừng chiến tranh do chi tiêu quân sự quá mức hoặc do sự phản đối mạnh mẽ trong nước. Ukraine sẽ tạo ra một vùng đầm lầy lớn, không có lợi cho các hoạt động của lực lượng thiết giáp Nga, và không có lợi cho việc cung cấp hậu cần cho quân đội Nga. Afghanistan từng áp đảo Liên Xô khi dựa vào các cuộc chiến tranh an ninh, nhưng nguyên nhân lớn là do địa hình ở Afghanistan quá dốc, và Ukraine là khu vực đồng bằng, không có lợi thế về mặt địa lý. Về con người và con người, do người Nga chiếm tỷ lệ lớn ở miền Đông Ukraine nên chi phí chiếm đóng của quân đội Nga sẽ tương đối thấp; phần lớn miền Tây Ukraine là người Ukraine, ý chí phản kháng sẽ tương đối kiên định, họ sẽ dễ dàng chấp nhận nguồn cung cấp của phương Tây, quân đội Nga có thể gặp phải rất nhiều kháng cự. Nếu có quá nhiều thương vong, quân đội Nga có thể dừng lại ở phía đông và từ bỏ việc truy đuổi về phía tây.

 

[Stay]

Nếu Ukraine muốn chống lại Nga bằng cách giao tranh trên đường phố, quân đội Nga có thể giảm tốc độ vây hãm một cách vừa phải. Mục tiêu của Putin là sát nhập vùng phía đông, vì vậy ông sẽ chú ý đến ảnh hưởng chính trị hơn ảnh hưởng quân sự khi lập kế hoạch chiến tranh. Đối với Putin, thu phục lòng người quan trọng hơn thu hồi lãnh thổ. Sở dĩ Lữ Mông trong thời Tam Quốc có thể đánh bại Quan Vũ sau khi đánh lén Kinh Châu là vì ông ta đã ổn định được lòng quân và dân chúng ở Kinh Châu. Sau khi quân Ngô chiếm Kinh Châu, Lữ Mông đã ra lệnh cho quân lính không được làm phiền cuộc sống của người dân, chứ đừng nói là cướp tài sản của dân chúng. Có một người cùng làng bị Lữ Mông chặt đầu trong nước mắt vì anh ta đội nón tre của dân thường. Quân Ngô cũng điều trị và chăm sóc cho người già và trẻ em bị thương ở Kinh Châu. Bằng cách này, Lữ Mông nhanh chóng giành được sự đồng tình của người dân Kinh Châu. Lữ Mông yêu cầu gia đình của những người lính ở lại Kinh Châu viết thư cho những người lính của Quan Vũ, nói với họ rằng cuộc sống ở Kinh Châu đã tốt hơn trước. Kết quả là các thuộc hạ của Quan Vũ đã bị phân tâm và bỏ chạy, còn Lữ Mông đã đánh bại vị tướng nổi tiếng của Thục Hán là Quan Vũ bằng chiến tranh tâm lý.

Hiện nay Nga cũng đang tiến hành chiến tranh tâm lý chống lại Ukraine, vì Ukraine có rất nhiều người nói tiếng Nga. Nga không sử dụng vũ lực và hoả lực hạng nặng để không làm bị thương dân thường. Đối với một thành phố kiên cường chống trả, quân đội Nga có thể áp dụng chiến lược bao vây nhưng không tấn công, phong tỏa các đường liên lạc chính, cắt đứt nguồn cung cấp vật chất, khiến nó sụp đổ từ bên trong.

Khi bắt đầu cuộc chiến, Nga đã sử dụng chiến tranh tâm lý đến mức cực đoan, đầu tiên là làm run rẩy trái tim của những người bảo vệ Ukraine khi cho rằng quân Nga đã giành được chiến thắng chóng vánh, trước khi quân Ukraine kịp phản ứng thì quân Nga đã đã vượt qua họ.

 

[Stay]

Về cuộc hòa đàm giữa Nga và Ukraine, đây cũng có thể là một quả bom khói, vì bản thân Putin có nỗi ám ảnh lớn về việc thu hồi Đông Ukraine. Việc ông ta vội vàng bỏ cuộc mà không đạt được nhiều tiến bộ là điều khó xảy ra. Vì vậy đàm phán có thể là một chiến thuật để trì hoãn quân đội. Một ví dụ có thể tham khảo là trận Trường Bình thời Chiến Quốc, nước Tần đủ quyết tâm để đánh bại nước Triệu và giải tỏa những trở ngại cho việc thống nhất thiên hạ. Tuy nhiên để làm tê liệt đối thủ, nước Tần đã chủ động hòa đàm với nước Triệu đồng thời tấn công thành trì. Việc này khiến nước Triệu và thậm chí cả Ngụy, Chu, Hán và các nước khác nghĩ rằng chiến tranh Tần - Triệu sẽ sớm kết thúc, để không rơi vào bẫy chiến tranh, các nước từ bỏ ý định hỗ trợ quân sự cho nước Triệu. Mặc dù Nga sẽ duy trì các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine, nhưng nước này có thể đưa ra một đề nghị mà chính phủ Ukraine không thể chấp nhận. Một khi chính phủ Ukraine từ chối, Nga có thể chuyển trách nhiệm về sự thất bại của các cuộc đàm phán hòa bình cho Ukraine, đồng thời làm lung lay ý tưởng về sự trợ giúp của EU đối với Ukraine.

Vì vậy, so với chiến tranh nóng thì cuộc chiến tâm lý và ngoại giao giữa Nga-Ukraine sôi động hơn, đồng thời có thể thấy mục đích thực sự của Nga là thu phục Đông Ukraine chứ không phải chỉ để dạy chính quyền Ukraine một bài học.

 

[Stay]

Từ một góc độ nào đó, quân đội Nga nhân từ hơn rất nhiều đối với Ukraine so với quân đội Mỹ trong quá khứ, dù đó là Chiến tranh vùng Vịnh hay Chiến tranh Iraq, quân đội Hoa Kỳ đã ném bom bừa bãi nhằm vào Iraq, hoàn toàn phớt lờ thương vong của dân thường. Hàng chục nghìn thường dân Iraq đã chết thảm thương trong các cuộc không kích của Hoa Kỳ. Trong cuộc chiến Nga-Ukraine này, lý do khiến quân đội Nga chậm tiến là do lo ngại về thương vong của dân thường nên không ném bom bừa bãi vào các thành phố lớn, đồng thời cũng hạn chế sử dụng hỏa lực hạng nặng (tất nhiên nếu một số thành phố không thể bị tấn công trong thời gian dài thì các hạn chế về vũ khí hạng nặng cũng có thể được nới lỏng). Trong Chiến tranh Kosovo, NATO đã trắng trợn phát động cuộc tấn công quân sự quy mô lớn vào Nam Tư mà không được phép của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Quân đội Mỹ đã thả hơn 30.000 tên lửa / bom xuống Nam Tư, bao gồm bom dẫn đường chính xác, bom chùm, bom uranium nghèo v.v., khiến hàng triệu người ở Nam Tư phải di dời. Không chỉ vậy, bom uranium nghèo còn gây ra những tổn hại vĩnh viễn đối với môi trường do chất phóng xạ còn sót lại, một số lượng lớn người dân Nam Tư mắc bệnh ung thư sau chiến tranh, trong đó có cả trẻ em. So với những gì quân đội Mỹ đã làm trong quá khứ, quân đội Nga tử tế hơn nhiều.

 

[Stay]

5. Thế tiến thoái lưỡng nan của nước Mỹ

Trong suốt cuộc khủng hoảng Ukraine, Hoa Kỳ đã đóng một vai trò quan trọng. Trên thực tế kể từ tháng 3 năm ngoái, tình hình Ukraine đã diễn ra theo kịch bản do Mỹ đặt ra, khi xúi giục Ukraine gia nhập NATO để buộc Nga phải đánh đòn phủ đầu. Nhưng Hoa Kỳ vẫn bỏ sót một vấn đề, đó là lạm phát!

Theo kế hoạch của Mỹ năm ngoái, sau khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ, Mỹ có thể lôi kéo Liên minh châu Âu cùng tung ra các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga, điều này không chỉ đánh vào Nga mà còn kéo cả Liên minh châu Âu vào cuộc, bởi vì Nga là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên lớn nhất cho Liên minh châu Âu. Nhưng nửa đầu năm ngoái, Hoa Kỳ không ngờ vấn đề lạm phát của mình lại nghiêm trọng đến vậy. Do sự cản trở của việc sửa chữa chuỗi cung ứng và ý định tìm việc làm chậm chạp của những người có thu nhập thấp, lạm phát của Mỹ đã đạt mức cao nhất kể từ những năm 1990. Cả CPI (chỉ số tiêu dùng) và CPI cốt lõi (không bao gồm tác động của giá dầu và thực phẩm) đều bùng nổ. Lạm phát đã trở thành thách thức chính trị lớn nhất của Biden. Ngay cả Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cũng phải chịu trách nhiệm. Do đó vấn đề mà chính phủ Mỹ quan tâm nhất lúc này có thể không phải là tình hình Ukraine, mà là lạm phát. Nếu lạm phát tiếp tục tăng, đảng Dân chủ sẽ thua trong cuộc bầu cử giữa kỳ, cả hai viện của Quốc hội sẽ bị mất, điều mà đảng Dân chủ không muốn thấy.

Đây cũng là lý do khiến kỳ vọng tăng lãi suất của Fed tăng mạnh trong năm nay và thị trường vốn toàn cầu lao dốc, bởi giải quyết lạm phát đã trở thành nhiệm vụ chính trị hàng đầu ở Mỹ. Chính vì điều này mà Hoa Kỳ có vẻ bất lực trước Nga khi đề cập đến vấn đề Ukraine. Trước hết Mỹ chắc chắn không muốn gây chiến với Nga, nếu chỉ dựa vào kinh tế thì Mỹ không có nhiều con bài tẩy để chơi. Do Nga là nước xuất khẩu năng lượng lớn trên thế giới nên một khi lệnh trừng phạt của Mỹ quá khắc nghiệt, Nga có thể dùng năng lượng để chống trả. Kết quả là Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với áp lực lạm phát cao hơn, và đảng Dân chủ sẽ thua trong cuộc bầu cử giữa kỳ.

 

[Stay]

Hơn nữa, so với năm 2014, lần này Hoa Kỳ có ít không gian hơn để trừng phạt Nga bằng cách giảm giá dầu. Mặc dù gần đây Hoa Kỳ đã cố gắng kiềm chế giá dầu bằng cách đẩy nhanh các cuộc đàm phán hạt nhân với Iran và nối lại xuất khẩu dầu thô của Iran. Nhưng dầu thô Iran vẫn khó có thể thay thế dầu thô xuất khẩu của Nga. Mặt khác ngay cả khi Hoa Kỳ gây áp lực buộc OPEC phải tăng sản lượng dầu thô, trong bối cảnh việc sửa chữa chuỗi cung ứng đang bị chặn lại và việc sẵn sàng tăng sản lượng chậm chạp, thì dù OPEC có muốn giải phóng công suất sản xuất dầu thô cũng sẽ phải đợi đến nửa cuối năm.

Vì vậy chúng ta có thể thấy rằng, mặc dù Hoa Kỳ đã nâng cao cửa đối với vấn đề Ukraine và Biden đã nhiều lần lên tiếng về việc trừng phạt Nga, nhưng ông ta đã không đưa ra bất kỳ biện pháp thực chất nào để làm suy yếu Nga. Một cách tiếp cận tàn nhẫn hơn là loại trừ Nga khỏi hệ thống Swift, mặc dù điều này có thể nhằm mục đích gián tiếp làm suy yếu EU. Mặt khác trước sức ép của dư luận trong nước và mục đích xoa dịu các đồng minh NATO, Hoa Kỳ sẽ phải gửi thêm quân đến Châu Âu. Nhưng kể từ thời Obama, mục tiêu chiến lược của Hoa Kỳ là quay trở lại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, nhưng nước này cũng lo ngại rằng việc bổ sung thêm quân đến Châu Âu sẽ khiến Đông Á trở nên quá trống trải và sẽ kích hoạt sự thống nhất của Trung Quốc. Vì vậy cho dù có tăng quân, trước mắt Hoa Kỳ cũng không dám cử quá nhiều.

Tình trạng tiến thoái lưỡng nan của loại chính sách này thậm chí sẽ ảnh hưởng đến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ. Nếu đồng USD bị thắt quá chặt và rủi ro địa lý âm ỉ, chứng khoán Mỹ có thể giảm mạnh. Nếu tiền tệ không được thắt chặt đáng kể, sẽ khó có thể kìm hãm lạm phát kịp thời. Vì vậy nhìn chung, Putin đã chọn thời điểm rất tốt để tấn công Ukraine trong thời kỳ giá cả lạm phát cao ở Mỹ. Điều này không chỉ tạo thêm phương tiện chống lại Mỹ mà còn có cơ hội thúc đẩy nền kinh tế Mỹ rơi vào giai đoạn lạm phát đình trệ.

 

[Stay]

6. Nguy cơ Biến động ở Châu Âu

Không còn nghi ngờ gì nữa, nạn nhân lớn nhất của cuộc khủng hoảng Ukraine lần này, bên cạnh Ukraine chính là Liên minh châu Âu. EU không những không thu được lợi ích gì mà còn phải đối mặt với vấn đề bị đe dọa bởi quân đội Nga, đặc biệt là các nước có truyền thống chống Nga là Ba Lan và ba nước Baltic. Ba Lan và ba nước Baltic có lẽ rất may mắn khi họ gia nhập NATO trong giai đoạn quan hệ của Nga với phương Tây vẫn còn tốt đẹp, nếu không số phận của họ sẽ không thể thoát khỏi tình trạng như Ukraine nếu họ gia nhập NATO muộn hơn vài năm. Các nước Đông Âu này đều từng bị Nga xâm lược trong lịch sử, họ vừa căm thù vừa sợ Nga. Đối với Ba Lan, sau khi Ukraine bị xói mòn, Ba Lan sẽ trở thành tiền tuyến của cuộc đối đầu giữa châu Âu và Nga, lẽ ra đứng nhìn ngọn lửa cháy phía bên kia và thấm thía thành quả lao động mà Ukraine bị mất đi do chiến tranh, thì Ba Lan sẽ phải đối mặt với tình huống “người ta là đao kiếm, mình là thịt, cá”. Đối với Latvia và Estonia thì càng run hơn, vì hai quốc gia này cũng như Ukraine, cũng có đông người Nga, có thể một ngày nào đó Nga sẽ tự nhân danh trưng cầu dân ý sát nhập hai quốc gia này. Do đó trong tương lai, các nước Đông Âu này sẽ ôm chặt Mỹ hơn, tích cực mời quân Mỹ đóng quân, đồng thời tích cực thúc đẩy các chính sách chống Nga tại các cuộc họp của EU.

Một tình huống khác có thể xảy ra là một số nước châu Âu có thể trở mặt vì cuộc khủng hoảng Ukraine. Macron luôn muốn đóng vai trò người hòa giải, coi việc kết thúc chiến tranh giữa Nga và Ukraine là thành quả chính trị của mình. Nhưng chỉ một giây trước khi Putin thảo luận về hòa bình với Macron, thì giây tiếp theo quân đội Nga đã tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine. Điều đó đã làm giảm uy tín của Macron ở quê nhà, và nếu Pháp tổ chức bầu cử tổng thống trong năm nay, các đảng cực hữu của Pháp có thể giành được nhiều ghế hơn. Đức khá hơn một chút, bởi vì Đức vừa tổ chức bầu cử vào năm ngoái, nhưng sự thất bại của hòa giải Nga-Ukraine cũng sẽ làm suy yếu quyền lực của Scholz. Sau đó chính sách của EU đối với Nga, dẫn đầu là Đức và Pháp sẽ cứng rắn hơn.

 

[Stay]

Cuộc chiến Nga-Ukraine về cơ bản đã nới lỏng trật tự quốc tế ở châu Âu. Xét cho cùng, quy mô của cuộc chiến này lớn hơn nhiều so với cuộc khủng hoảng Crimea. Nhiều quốc gia sẽ lợi dụng sự nới lỏng của trật tự quốc tế để tìm kiếm thêm lợi ích. Khi mối đe dọa từ Nga gia tăng, Pháp sẽ cố gắng sử dụng vũ khí hạt nhân và lợi thế tư cách thành viên thường trực Liên hợp quốc để bắt cóc EU. Chúng ta biết rằng sức mạnh kinh tế của Pháp yếu hơn Đức, vì vậy quyền phát biểu của Pháp tại EU không được như Đức trong mười năm qua. Tuy nhiên nếu tầm quan trọng của an ninh địa lý châu Âu tăng lên đáng kể trong tương lai, thì hy vọng của Pháp cũng sẽ được tăng lên.

Nhưng về lâu dài, bất ổn lớn nhất nằm ở Đức. Nếu có hiểu biết nhất định về lịch sử nước Đức, bạn sẽ hiểu rằng người Đức luôn có tham vọng quyền lực rất lớn. Là trái tim của Châu Âu, Đức luôn mang trong mình ước mơ hợp nhất Châu Âu. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nước Đức mang thân phận của một nước bại trận nhưng người Đức không nản chí mà áp dụng chiến lược hạ mình. Nhiều người Đức, mặc dù không nói về điều này, họ vẫn ảo tưởng về quê hương đã mất như Đông Phổ, Pomerania và Silesia. Nếu áp lực địa chính trị từ Nga tiếp tục leo thang, Đức có thể nhân cơ hội này để tìm kiếm vị thế của một cường quốc chính trị và quân sự. Cơ hội đến cùng với nguy hiểm. Trong lịch sử, Đức thường hợp tác với Nga như một cách để vượt qua những ràng buộc của phương Tây. Ngày nay khi EU ngày càng bị cuốn vào vấn đề già hóa dân số, xung đột tôn giáo và sắc tộc, xung đột lợi ích của các quốc gia ngày càng trở nên gay gắt và khu vực đồng euro có thể sẽ không thể duy trì trong tương lai. Một khi hệ thống EU bị nới lỏng hoặc thậm chí tan rã, Đức sẽ cố gắng hợp tác với Nga, tái trang bị quân sự và đánh đuổi quân đội Mỹ đóng tại Đức.

 

[Stay]

Ở châu Âu và trên thế giới, nhiều nước nhỏ sẽ hoảng sợ sau bài học của Ukraine, vì đây là trường hợp đầu tiên sau Chiến tranh Lạnh mà một nước lớn chủ động thôn tính / lấn chiếm một nước nhỏ, các hiệp ước / hiệp định ngày càng nhiều, và khó tuân thủ hơn. Điều này gây ra hai phản ứng phân tầng:

1. Nhiều quốc gia sẽ tích cực hơn trong việc tìm kiếm vũ khí hạt nhân, và có một đợt áp lực phổ biến vũ khí hạt nhân mới trên khắp thế giới;

2. Nhiều quốc gia, đặc biệt là những quốc gia bị Nga đe dọa, chẳng hạn như các quốc gia ở Đông Nam Âu và Caucasus, có thể tiếp tục tìm kiếm các chiến lược an ninh tập thể và tìm cách gia nhập NATO.

Mặt khác, vấn đề Ukraine thực sự đã tạo ra một hiệu ứng phá vỡ cửa sổ và các quốc gia khác ở nước ngoài có thể làm theo trong các cuộc phiêu lưu quân sự, bao gồm Trung Đông và các khu vực địa lý bị chia cắt khác có thể hỗn loạn hơn. Sau khi Đức xâm lược Ba Lan, việc này đã gây ra một loạt phản ứng dây chuyền, làm mất hiệu lực của hệ thống Versailles do Anh và Pháp thống trị sau Chiến tranh thế giới thứ nhất. Cuộc chiến Nga-Ukraine đã làm giảm hình ảnh quốc tế của Hoa Kỳ rất nhiều, và một số nước chống Mỹ ở Trung Đông có thể háo hức thử sức hơn.

 

[Stay]

7. Hiểu biết về sự phục hồi của thời kỳ cửa sổ của Đài Loan

Từ xa xưa, Trung Quốc đã theo đuổi đoàn kết dân tộc, Đài Loan sớm muộn gì cũng sẽ (bị/được) phục hồi, và việc bị phương Tây bao vây cũng có thể là vấn đề sớm muộn phải đối mặt. Theo quan điểm hiện tại, liệu giai đoạn cửa sổ để khôi phục Đài Loan có phù hợp hay không chủ yếu phụ thuộc vào thời gian diễn ra cuộc khủng hoảng ở Ukraine và mức độ Mỹ sẽ tăng quân ở châu Âu.

Chiến lược hiện tại của TQ: địch không động, ta không động. Nếu Mỹ chỉ đưa thêm quân đến châu Âu một cách tượng trưng, thì thời điểm khôi phục Đài Loan chưa chín muồi, vì từ thời Obama Mỹ đã thực hiện chính sách quay trở lại châu Á - Thái Bình Dương, triển khai phần lớn quân đội tại khu vực này. Trong những năm gần đây, chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương cũng được thiết kế riêng cho Trung Quốc. Hiện tại Mỹ có thể có 3 nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, sức răn đe không hề thấp. Cùng với các máy bay chiến đấu trên bộ của Mỹ đóng tại Nhật Bản /Hàn Quốc, không nên đánh giá thấp sức mạnh của Mỹ. Hơn nữa Mỹ triển khai các quân đoàn dày đặc, và cũng có thể được điều động đến Đông Á ngay khi cần thiết.

 

[Stay]

Mỹ sẽ không gây chiến với Nga về vấn đề Ukraine. Về lý do: Mỹ là động lực gây ra cuộc chiến Nga-Ukraine, Mỹ mong muốn Nga và Ukraine tự tàn sát lẫn nhau để thu đc lợi ích. Về khả năng: nếu Biển Đen bị đóng lại, Hải quân Hoa Kỳ e rằng sẽ không quay trở ra được sau khi tiến vào. Lục quân là bàn cờ ngắn của Hoa Kỳ, nếu quân đội Hoa Kỳ xuất phát từ xa, quân đội Nga tương đương với chiến đấu trên sân nhà, khoảng cách giữa hai bên sẽ được thu hẹp đáng kể, đây là mức quá nguy hiểm đối với người Mỹ. Do đó Hoa Kỳ sẽ chỉ cung cấp vũ khí và hỗ trợ tài chính cho Ukraine.

Nhưng vấn đề Đài Loan rõ ràng là khác biệt. Khả năng Mỹ can thiệp quân sự vào Đài Loan là rất cao. Về khả năng sẵn sàng chiến đấu, mặc dù Nga có quân đội mạnh nhưng sức mạnh quốc gia nói chung ở mức trung bình, và nền kinh tế của nước này suy thoái quanh năm nên chiến lược của Hoa Kỳ chỉ là đe doạ. Nhưng Trung Quốc thì không. Trong những thập kỷ gần đây, sức mạnh toàn diện của quốc gia này đã bùng nổ. Trung Quốc có thị trường lớn nhất thế giới và hệ thống dây chuyền công nghiệp hoàn chỉnh nhất. Về các ngành công nghiệp mới nổi chiến lược, Trung Quốc cũng đã phát động xu hướng bắt kịp Hoa Kỳ, ngành công nghiệp Internet được phân chia đồng đều giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Trung Quốc tốt hơn trong các ngành năng lượng mới như quang điện và pin lithium. Trong thời gian tới kinh tế Trung Quốc chắc chắn sẽ đuổi kịp Hoa Kỳ. Vì vậy Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh của Hoa Kỳ, và Hoa Kỳ sẽ dốc toàn lực để đối phó với Trung Quốc.

Mặt khác, Nga thuộc nước có quân sự mạnh hơn kinh tế, còn Trung Quốc thuộc nước có kinh tế mạnh hơn quân sự thì việc Mỹ tiến hành cuộc chiến kinh tế với Nga sẽ tiết kiệm chi phí hơn. Điều này không đúng với Trung Quốc, trong Cuộc chiến thương mại kể từ năm 2018 đã chứng minh rằng Hoa Kỳ không thể ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc bằng các biện pháp kinh tế, vì vậy các phương tiện quân sự có thể trở thành phương án thay thế của Hoa Kỳ.

 

[Stay]

Hơn nữa từ quan điểm địa lý, nếu Nga chiếm Ukraine, Nga sẽ không gây ra bất kỳ mối đe dọa nào đối với Hoa Kỳ, và mối đe dọa trên đất liền hướng về châu Âu nhiều hơn. Nhưng nếu đại lục giành được Đài Loan, Mỹ sẽ cảm thấy sức mạnh biển cả bị đe dọa, vì hải quân Trung Quốc sẽ trở thành hạm đội đại dương xanh. Đối với các quốc gia hàng hải như Anh và Mỹ, sức mạnh biển chính là huyết mạch của họ. Mặt khác, trật tự của Hoa Kỳ ở Đông Á có thể bị nới lỏng, vì Đài Loan là con đường duy nhất cho tuyến vận tải ngoại thương của Nhật Bản và Hàn Quốc ra nước ngoài. Nhật Bản và Hàn Quốc có thể sẽ dao động nhiều hơn giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Về khả năng, một điểm khác biệt lớn giữa Đài Loan và Ukraine là Đài Loan là một hòn đảo, cách đại lục một khoảng cách khá xa. Mặt khác, Ukraine có chung đường biên giới với Nga và các nhiệm vụ chiến đấu chủ yếu do Quân đội thực hiện. Lợi thế so sánh của Hoa Kỳ so với Trung Quốc chính là hải quân, do đó Hoa Kỳ can thiệp vào Đài Loan sẽ tiết kiệm chi phí hơn.

Trong mắt TQ, việc quân đội chính phủ Ukraine nổ súng vào các lực lượng vũ trang địa phương ở Đông Ukraine là biểu hiện của việc bảo vệ chủ quyền quốc gia, vì vậy trên quan điểm Trung Quốc, việc khởi xướng tiến trình thu thập Đài Loan cũng có thể là biểu hiện của việc bảo vệ an toàn chủ quyền quốc gia của họ.

So với quân đội Nga, quân đội TQ có trình độ tin học hóa cao hơn nhiều. Có thể thấy từ cuộc chiến Nga-Ukraine này, quân đội Nga vẫn sống dựa trên gốc rễ của Liên Xô, khả năng phối hợp tác chiến và cung cấp thông tin kém xa so với Trung Quốc và Hoa Kỳ. Hơn nữa, chi tiêu quân sự của Nga tương đối eo hẹp, lại miễn cưỡng sử dụng quá nhiều vũ khí tối tân, chẳng hạn như bom dẫn đường chính xác, trình độ tác chiến điện tử cũng ở mức trung bình nên hệ thống chỉ huy và liên lạc của Ukraine vẫn chưa bị phá hủy. Nhưng quân đội TQ thì khác, sau hàng chục năm phát triển, quân đội TQ đã từng bước chuyển từ cơ giới sang thông tin hóa, có một số lượng lớn vũ khí công nghệ cao, bao gồm tên lửa đạn đạo siêu thanh DF-17 và các loại máy bay không người lái. Hơn nữa, trong quá trình thu phục Đài Loan, quân đội TQ có khả năng kiểm soát nguồn điện từ và che chắn hệ thống radar và thông tin liên lạc của quân đội Đài Loan.

 

[Stay]

Trở lại câu hỏi về thời kỳ cửa sổ, mặc dù đang trong giai đoạn cuốc chiến Nga - Ukraine, trọng tâm chiến lược hiện nay của Hoa Kỳ vẫn là ở châu Á - Thái Bình Dương, chính quyền Biden sẽ không dám nới lỏng việc triển khai quân sự ở khu vực này. Nhưng chắc chắn Mỹ sẽ gửi thêm quân đến châu Âu. Về đối nội, Mỹ có bầu cử giữa kì trong năm nay. Trước sức ép của cử tri, chính quyền Biden sẽ vẫn cử thêm quân đến châu Âu để thể hiện lập trường của mình; Nhiều đồng minh đang hiện đang trong tình trạng hoang mang, để xoa dịu quân đội, chính quyền Biden cũng phải tăng quân. Điều cốt yếu là xem chính quyền Biden sẽ tăng bao nhiêu binh sĩ. Cuộc chiến Nga-Ukraine càng kéo dài, các biến số càng lớn và khả năng xảy ra đối đầu quân sự giữa NATO và Nga càng cao. Nếu cuối cùng chính quyền Biden phải chịu áp lực tăng quân đến châu Âu, lực lượng cơ động chiến lược của Mỹ sẽ bị kéo căng, và khả năng phòng thủ của khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ bị bỏ trống. Thời gian TQ chiếm lại Đài Loan sẽ ngày càng chín muồi.

Vì vậy, bây giờ là lúc để kiểm tra sức mạnh của cả hai bên xem ai không thể ngồi yên trước, đây là cuộc chiến của sự kiên nhẫn và khôn ngoan.

 

[Stay]

Từ xa xưa cách dùng quân tốt nhất là đánh thắng bằng mưu lược, thứ hai là đánh thắng địch bằng ngoại giao, thứ ba là đánh thắng địch bằng vũ lực, sau cùng là đánh vào thành của địch. Bao vây là biện pháp cuối cùng khi không còn cách nào khác.

Lợi dụng khả năng phòng thủ yếu kém của Mỹ ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương để chiếm lại Đài Loan không phải là tiến tới chiến tranh với Mỹ. Đúng hơn TQ sẽ cố gắng đạt được ưu thế áp đảo mà không cần giao tranh. Đôi khi, khi sức mạnh hai bên đồng đều, chiến tranh dễ nổ ra hơn; khi bên này mạnh hơn bên kia, nguy cơ chiến tranh thực sự sẽ giảm xuống. Trong những trường hợp bình thường, Trung Quốc và Hoa Kỳ ngang bằng nhau ở Đông Á. Mặc dù quân đội Hoa Kỳ có mức độ thông tin hóa cao hơn, quân đội TQ lại có lợi thế sân nhà. Mặt khác, nếu Mỹ buộc phải gửi một số lượng lớn quân đến châu Âu, cán cân quyền lực ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương có thể bị phá vỡ. Trong trường hợp này, Hoa Kỳ ít sẵn sàng sử dụng các phương tiện quân sự để can thiệp vào Đài Loan, và nguy cơ chiến tranh có thể được giảm bớt.

Cụ thể thời điểm sát nhập Đài Loan có chín muồi hay không là một quá trình trò chơi năng động, điều này phụ thuộc vào những thay đổi của tình hình quốc tế và việc triển khai sức mạnh quân sự sau Mỹ và Nga. Điều kiện chiến trường đang thay đổi nhanh chóng, và chỉ có thể nói rằng chỉ khi có thời cơ thì TQ mới có thể tóm được.

Trên đây là một lập luận quân sự nhiều hơn. Trên thực tế, khoảng thời gian đóng cửa sổ tương đương với một quyền chọn. Việc thực hiện quyền chọn hay không phụ thuộc nhiều hơn vào các yếu tố kinh tế và ngoại giao.

 

[Stay]

Về mặt kinh tế, TQ chắc chắn sẽ phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của phương Tây sau khi thống nhất. Đây là điều khó tránh khỏi. Đánh đổi là liệu giải quyết sớm hay muộn sẽ tốt hơn. Nếu việc này được xử lý sớm, một lợi thế là Hoa Kỳ đang phải đối mặt với lạm phát xảy ra một lần trong mỗi 30 năm. Chính quyền hiện tại của Biden và Cục Dự trữ Liên bang đang chữa cháy ở tất cả các bên để cố gắng giảm kỳ vọng lạm phát. Do đó, nếu Đài Loan được thu hồi vào thời điểm này, các biện pháp trừng phạt kinh tế tiềm tàng của Hoa Kỳ là rất hạn chế. Nga là nước xuất khẩu dầu lớn thứ hai thế giới và là nước xuất khẩu khí đốt tự nhiên lớn nhất, khối lượng xuất khẩu của nước này không thể thay thế trong ngắn hạn. Trung Quốc là trung tâm sản xuất toàn cầu và là nhà xuất khẩu lớn nhất, hàng hóa xuất khẩu không thể thay thế trong thời gian ngắn. Rốt cuộc, do các yếu tố như dịch bệnh, việc sửa chữa các chuỗi cung ứng ở châu Âu, Hoa Kỳ, và thậm chí cả Ấn Độ và Việt Nam đã bị cản trở. Do đó, nếu Mỹ cùng lúc áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Trung Quốc và Nga thì chắc chắn nước này sẽ hứng chịu phản ứng dữ dội. Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với tình trạng lạm phát đình trệ ở mức những năm 1970, giá cả sẽ tăng nhanh chóng và mức định giá vốn đã cao của thị trường chứng khoán Mỹ sẽ sụp đổ, Đảng Dân chủ chắc chắn sẽ thua trong cuộc bầu cử giữa kỳ. Tất nhiên, Trung Quốc sẽ không cảm thấy tốt hơn, nền kinh tế có thể suy giảm, và rủi ro bất động sản sẽ tăng lên. Nếu Hoa Kỳ áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Trung Quốc, đó sẽ là con dao hai lưỡi. Nhưng không cần phải đánh giá quá cao tác động của các biện pháp trừng phạt như vậy đối với Trung Quốc, bởi vì cuộc chiến thương mại năm 2018 đã cho thấy nền kinh tế Trung Quốc rất có khả năng phục hồi. Xét cho cùng, TQ là một quốc gia có thị trường lớn nhất thế giới và một hệ thống công nghiệp hoàn chỉnh, và họ có điều kiện để lưu thông kép trong nước và quốc tế. Trong những năm gần đây, TQ có sự kiểm soát các chính sách đối với nền kinh tế quốc dân đã được cải thiện rất nhiều, khi cần thiết có thể ổn định tốc độ tăng trưởng kinh tế ở một mức độ nhất định.

 

[Stay]

Từ góc độ chuỗi giá trị toàn cầu, Trung Quốc, Hoa Kỳ và Đức là ba trung tâm công nghiệp lớn trên thế giới