- Biển số
- OF-598332
- Ngày cấp bằng
- 9/11/18
- Số km
- 2,377
- Động cơ
- 216,061 Mã lực
- Nơi ở
- 99 Bạch Mai, Hà Nội
Chào cccm ! Bản thân em là người yêu cái đẹp, yêu thời trang và giày là 1 trong những món đồ em yêu thích nhất và nó vận vào em như là cơ duyên, cái nghiệp. Trải qua 1 số công việc, môi trường, cuối cùng e lại được quay về với đam mê, để được thỏa sức nhìn ngắm, nâng niu những đôi giày.
E thấy 4rum thiếu 1 bài tổng hợp kiến thức đầy đủ về các dòng giày, cũng không có box riêng nên e xin phép các Chã và BQT được post ở đây, mong là nơi hội tụ, giao lưu, chia sẻ của các cụ chung sở thích trong diễn đàn
Kiến thức trong bài viết của e dựa trên kinh nghiệm bản thân, tham khảo website trong nước, nước ngoài, có nhiều điều chưa đúng mong các cụ góp ý. Cccm copy nội dung vui lòng hỏi trước em ạ.
Topic mang tính chất chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, các cụ mua bán vui lòng inbox riêng nhau để tránh bị xử ạ.
ĐÔI NÉT VỀ GIÀY:
Giày là vật dụng bao bọc lấy bàn chân có tác dụng bảo vệ, mang lại cảm giác thoải mái và là 1 món đồ thời trang. Giày đã xuất hiện từ rất lâu, có lẽ từ khi con người biết dùng dụng cụ, biết chế tạo những thứ phục vụ cho nhu cầu hàng ngày, săn bắn, chiến đấu. Đôi giày lâu nhất con người phát hiện là cách đây 7000 8000 năm trước công nguyên, đôi giày làm từ miếng da bò khâu túm lại có niên đại cũng cách đây 5500 năm
.
Giày tồn tại và phát triển ở mọi châu lục, mọi nền văn minh , mọi quốc gia với hàng trăm biến thể, kiểu dáng, chất liệu và công dụng. Trải qua hàng ngàn năm phát triển từ cổ đại, cận đại và hiện đại như những đôi giày mà chúng ta đang đi:
Trong thế giới hiện đại ngày nay, giày được phân chia theo từng mục đích, hoạt động khác nhau, có thể kể đến:
Giày tây: Dress shoes 
(Derby, oxford, monkstrap, loafer, slipper..), Casual shoes (Mocassin, boat, driving…), Boot 
(chukka, desert, chelsea, workd boots, combat boots…)
Giày thể thao/Sneaker: Giày tập 
(running 
, training 
, walking 
, trượt ván 
, bóng rổ 
, tennis 
, bóng đá 
, đạp xe 
…), Outdoor (trekking, climbing, trượt tuyết 
, motorcycle boots 
…), Casual/Life style…
Có thể nói là rất rất nhiều dòng giày, kiểu giày, tùy theo hãng, theo địa phương lại có những biến tấu riêng. Em xin phép đi khái quát vì mỗi dòng, kiểu giày để kể chi tiết chắc lên vài chục page mất
I- GIÀY TÂY:
A/ Định nghĩa – Cấu tạo:
1.Định nghĩa: Khái niệm giày tây, hay còn gọi là giày da mang tính chất bao hàm khá rộng, ám chỉ những đôi giày do người phương tây phát minh, thiết kế, chúng thường được làm từ da với kiểu cách, tính chất sang trọng và lịch sự. Giày tây cũng rất đa dạng, chúng thường được chia làm 3 nhóm chính:
- Dress Shoes: Là loại giày được dùng trong những môi trường hay công việc mang tính trang trọng, lịch sự.
- Casual shoes: Giày được giảm bớt tính trang trọng, thêm vào tính tiện dụng, dễ dùng và sự thoải mái.
- Boot: Giày cổ lửng, cổ cao, được ưa dùng vào mùa đông hay các hoạt động cần bảo hộ.
Thiết kế, hình dáng các dòng, chủng loại giày có thể thay đổi theo nhà sản xuất, địa phương nhưng vẫn tuân theo 1 số quy tắc nhất định.
2/Cấu tạo: Về cấu tạo 1 đôi giày tây chia làm 2 phần chính là: Thân giày (upper) và đế (sole). Từ đây lại chia nhỏ thành các bộ phận:
+ Thân giày:
• Vamp (thân trước): Tính từ đầu mũi chân đến hết lưỡi gà, là bộ phận có diện tích lớn nhất, với vai trò bảo vệ mu bàn chân và định hình dáng vẻ cho giày. Phần vamp có rất nhiều chất liệu nhưng phổ biến hơn cả là: Da trơn ở oxford, derby, loafer, chelsea và da lộn, nubuck ở desert, chukka. Vì phần toe cap không phổ biến ở giày tây nên em sẽ không tách riêng nó là 1 bộ phận, vai trò của toe cap ở giày tây chỉ yếu mang tính chất trang trí, trẻ hóa đôi giày.
• Tongue (lưỡi gà): Nằm ở phần cao nhất của mu giày, dưới dây giày, với tác dụng định hình bàn chân lên giày, giảm sự cọ sát của dây giày lên chân, Tongue thường làm từ 1 2 lớp da chồng lên nhau.
• Quarter (phần sau giày): Được tính từ phần cuối lưỡi gà đến hết đằng sau, bao bọc lấy phần còn lại của bàn chân, kết nối Vamp vào phần gót giày. Quarter thường làm từ loại da tương tự phần Vamp, ở dòng oxford thì Quarter thường khá đơn giản với 1 lớp da với đường khâu ở chính giữa gót chân, nhưng ở dòng ankle boot, derby hay có thêm 1 miếng da đắp da cố phần gót.
• Lacing/Lace (khu vực dây giày): Phần Lacing của giày tây có đa dạng hơn Sneaker, ở giày oxford phần Lacing thiết kế đóng ở phần dưới còn ở derby, boot thì mở ra 2 cánh như sneaker. Chất liệu da ở phần này cũng thường cùng loại với Vamp nhưng thường hay được gia cố 1 2 lớp để tạo độ chắc chắn. Lace (dây giày) thường làm từ polyester và cotton, bản nhỏ, bôi sáp ở oxford hoặc bản to, dẹt ở các dòng derby. Riêng với dòng giày loafer thường chia làm 2 loại theo kiểu dây: Không dây và có dây, tuy nhiên dây chỉ mang tính tác dụng trang trí hoặc điều chỉnh độ rộng, chật chứ không nhất thiết phải cởi dây để xỏ giày.
• Heel counter (miếng định hình gót): Là bộ phận quan trọng cho giày tây, nó tạo nên dáng vẻ lịch lãm, sang trọng cho ngày, giúp form giày luôn đứng thằng, thường làm từ nhựa cứng, sợi thủy tinh, thậm chí là thép mỏng.
• Collar (cổ giày): Không giống như giày thể thao, Collar ở giày tây thường làm liền với phần Quarter nhất là dòng oxford, tuy nhiên ở dòng casual như derby hay ankle boot thường được độn thêm lớp mút bên trong hoặc trùm 1 viền da lên quanh cổ giày để gia cố.
• Lining (lớp lót trong): Thường ở giày tây lớp lót trong thiết kế rất mỏng, tối giản, thậm chí chỉ là mặt trong của tấm da, 1 số giày cao cấp thì hay lót bằng canvas, da cật, da lộn, da cừu để tăng sự thoải mái.
• Một số bộ phận khác: Foxing (miếng gia cố), Logo, toe cap(bọc mũi), throat(họng giày)…thường không phổ biến, chỉ xuất hiện trong 1 số dòng giày hoặc do nhà sản xuất thiết kế.
+ Đế giày: Đế giày tây khác biệt khá nhiều so với sneaker về cấu tạo và chức năng từng bộ phận, đế giày tây không nặng về chức năng chống shock hay tạo lực đẩy như sneaker, mà tạo sự vững chãi, bám sàn và uyển chuyển khi bước đi:
• Insole: Hay còn gọi là lót giày, lót của giày tây thường làm từ 1 miếng da hoặc cách tân như giày sneaker, làm từ eva, phủ lớp vải hoặc có khi cả đệm khí, Insole thường được dán cố định xuống đế, tránh xê dịch khi vận động.
• Midsole ( đế giày): Ở giày tây Midsole tùy tường dòng có có cấu tạo các lớp và chất liệu khác nhau. Ở dòng oxford, derby Midsole hay được làm từ nhiều lớp da thuộc ép lại với phần đế cũng từ nhiều miếng da ép hoặc gỗ. Ở dòng loafer đế hay được đúc từ cao su, đôi khi là eva với phần trên liền với gót. Ở dòng ankle boot, phần Midsole cũng hay làm từ cao su đúc, có chia tách giữa phần mũi và đế, phần Midsole và Outsole thường liền nhau, cùng 1 loại vật liệu.
• Outsole (đế ngoài): Như em đã nói, giày tây thường có xu hướng làm đế liền 1 khối, ít tách biệt Midsoel và Outsole, tuy nhiên nhiều mẫu đế da vẫn có lớp Outsole bằng cao su để tăng cường ma sát, tạo độ dẻo dai cho đế. Lớp Outsole có vai trò quan trọng trong việc tạo sự ổn định, chắc chắn khi di chuyển, bảo vệ lớp Midsole phía trên.
• Các bộ phận khác: Đế giày tây tùy từng dòng, từng mẫu hoặc thiết kế mà có thể có hoặc không các bộ phận như:
- Shank (thanh thép định hình): Giúp định hình và giữ ổn định cho phần hõm bàn chân, cũng giữ vai trò chịu lực và truyền động. Nó được cố định bằng keo khá chắc chắn, ít khi xảy ra vấn đề.
- Cork filling(lớp gỗ bần): Thường hay có trên dòng oxford, derby cao cấp, làm từ gỗ bần rất nhẹ, xốp, khi đi giày 1 thời gian lớp này sẽ lún theo hình dáng bàn chân, làm cho giày vừa vặn với bàn chân mỗi người.
- Stiched welt(nẹp viền): Là phần viền da chạy dọc xung quanh giày, giúp cố định phần Upper xuống Sole thông qua keo và chỉ khâu, thường Stiched welt có 2 dạng là liền với Upper hoặc là 1 miếng rời. Phần này thường khá chắc chắn, tuy nhiên đôi khi hay bị bung keo, hở keo, cách fix dùng các loại keo như đã nêu ở trên.
B. Dress shoes:
1/ Oxford:
Bộ phận buộc dây có kết cấu khép kín lại ở phần dưới, được may cố định vào phần vamp, đồng nghĩa với việc thân giày không giãn nở nhiều theo kích thước bàn chân. Được mệnh danh là giày quý ông, dáng vẻ của giày mang lại sự đĩnh đạc, thanh lịch đặc trưng, đây là mẫu giày phù hợp với những sự kiện, công việc mang tính chất trang trọng, lễ nghi, formal. Giày thường cố định về kích cỡ nên cần cẩn thận khi lựa chọn.
Giày oxford có thể chia nhỏ thêm ra thành các loại thông qua cách ghép nối các miếng da, đường chỉ (WholeCut, SeamLess, Balmoral..) hay qua các họa tiết trang trí ( CapToe, WingTip, UCap, Brogue…)
Một đôi oxford đặc trưng với phần buộc dây khép kín và mũi CapToe trang trí
2/ Derby:
Derby có thể coi là 1 biến thể của giày oxford, khác biệt đặc trưng là bộ phận buộc dây thiết kế mở với 2 bên cánh dang rộng. Thiết kế này giúp thân giày có độ mở rộng tùy theo bàn chân người dùng, tạo sự thoải mái, đỡ cứng nhắc hơn. Derby phù hợp với đại đa số nhu cầu của môi trường công sở, cần 1 đôi giày đủ lịch lãm để mặc cùng quần âu, kaki, sơ mi.
Derby cũng chia nhỏ thành các bản riêng tùy thuộc vào cách hoàn thiện đường chỉ, ghép da (Blucher, Original…) hay các chi tiết trang trí tương tự oxford( CapToe, UCap, MocToe, Plain…)
Một đôi derby của Cole Haan với phần buộc dây mở 2 cánh cùng thiết kế wingtip với họa tiết brogue
3/ Monkstrap: Giày thuộc nhóm không dây, thiết kế bởi các nhà tu hành và được những thợ giày người Anh đưa nó gần cuộc sống thường ngày. Với đặc trưng là có quai (có thể 1, 2 thậm chí là 3) vắt ngang thân giày và xỏ qua khóa gài, tuy nhiên về sau đa phần các hãng sẽ may thêm chun co giãn vào cái quai này giúp người dùng xỏ, tháo giày dễ dàng mà không cần tháo khóa. Giày Monkstrap không quá trang trọng nhưng cũng không quá xuồng xã, phù hợp với môi trường văn phòng, công sở. Để phân biệt sâu hơn các dòng Monkstrap có thể phân loại theo hình dáng quai và chi tiết trang trí. Về quai giày Monkstrap (Single Monkstrap, Double Monkstrap, Triple Monkstrap..) hay các họa tiết trang trí (CapToe, UCap, Brogue…)
Đôi Single Monkstrap của Florsheim với 1 quai
C.Loafer: Giày loafer hay gọi dân giã như dân ta là giày lười, giày mọi, và đúng như thế đã là loafer là xỏ phát vào luôn, không dây nhợ, chốt khóa gì cả và giày luôn có đế với phần gót nhô cao chứ không phẳng. Giày loafer ra đời từ khá lâu, từ đầu thế kỉ 19 và thực sự nở rộ vào thập niên 30 với nhiều thiết kế và biến thể. Giày loafer giành cho những người yêu thích sự tiện lợi, không quá cầu kì về độ trang trọng, tuy vậy nó vẫn đủ lịch sự để đi hàng ngày ở chốn công sở hay phối cùng đồ âu cũng rất cá tính. Có nhiều dòng loafer khác nhau, chủ yếu khác nhau về thiết kế ở phần trang trí trên lưỡi gà:
1/Penny:
Đặc trưng với miếng da vắt ngang thân giày, có lỗ khoét hình thoi, ngày xưa có thể bỏ đồng xu lẻ vào đó, ngày nay nó mang tính trang trí là chính, lỗ khoét với nhiều hình dạng khác nhau. Giày có dáng vẻ cổ điển, tối giản, phù hợp với những ai thích sự đơn giản
,
1 đôi Florsheim với dáng penny đặc trưng, đơn giản, lịch lãm
2/Tassel:
Hay còn gọi là giày chuông, giày tua rua, với đặc điểm là có nơ thắt hoặc không, treo 2 cái tua rua thường làm từ da. Giày hay được giới luật sư ưa dùng, nó thanh lịch, chỉn chu.
Tassel với 2 cái chuông nhỏ bằng da
3/Horsebit:
Được thiết kế bởi Guccio Gucci, đặc trưng với 2 cái khuyên được nối với nhau bằng móc kim loại, làm ta liên tưởng đến bộ cương ngựa. Dòng này thường được các thương hiệu lớn chế tác, nhìn khá lịch lãm và độc đáo.
Horsebit lịch lãm với chiếc móc kim loại mạ vàng
4/ Các dòng ít phổ biến hơn: Slipper, Butterfly..
Đây được coi là biến thể của các dòng trên, lược bớt hay thay đổi phần da trang trí ở trên vamp giày.
Slipper với sự lược bỏ các chi tiết trang trí
D. Casual shoes:
Về hình dáng, cấu tạo dòng casual shoes khá giống với dress shoes, tuy nhiên nó được thiết kế để giảm đi độ trạng trọng và tăng cường tính thực dụng, thoải mái, sử dụng đa dạng hơn ở nhiều hoàn cảnh. Có 1 số dòng casual shoes như:
1/ Moccasin:
Dòng giày này được lấy cảm hứng từ giày của người bản địa ở Bắc Mỹ, với đặc trưng là đế phẳng, mũi giày hay hơi tròn và khâu túm đặc trưng. Dòng giày này tuy không bóng bẩy, lịch lãm như loafer nhưng lại dễ đi và thoải mái
Giày moc với dáng cổ điển, đế bằng2/ Boat:
Giày được thiết kế bởi thủy thủ Paul Sperry với đế cao su phẳng lì và vân gợn sóng giúp giày bám sàn cực tốt ngay cả khi trơn ướt, về sau nó được ưa chuộng rất nhiều vì tính ứng dụng cao, được nâng lên thành giày thời trang với nhiều cách điệu và chất liệu. Giày thường làm từ vải hoặc da, với tính chất casual nên nó rất dễ để sử dụng trong nhiều hoàn cảnh: Đi làm, đi chơi, đi du lịch…có thể dùng tất hoặc không. Sperry cũng là hãng hàng thành công và nổi tiếng nhất về dòng giày này.
Đôi boat 2 Eyes của hãng Sperry với thân da nubuck và đế cao su phẳng đặc trưng3/ Driving:
Nó có thể coi là nằm giữa giữa moccasin và boat với nhiều đặc điểm giống moccasin hơn nhưng cách điệu, gọn nhẹ hơn và phần đế làm từ những mấu cao su hình tròn, thân giày cũng hay đục lỗ tạo độ thông thoáng. Dòng này lúc đầu được thiết kế để lái xe, xong nó cũng được nhiều người dùng với mục đích thời trang vì sự nhẹ nhàng, tiện lợi của nó.
1 đôi Cole Haan driving rất nhẹ nhàng, thoải mái, đế vói cái mấu cao su tròn
E. Boots:
Giày boots hay còn gọi là giày cao cổ, ghệt, ủng da, là lọai giày cao che được mắt cổ chân hoặc cao hơn, nó cũng có lịch sử hơn 5000 năm, thường làm từ chất liệu da. Boots lúc đầu thường được sử dụng bởi quân đội hay các môn cưỡi ngựa, trượt tuyết vì nó có tính bảo vệ đôi chân khỏi thời tiết lạnh giá và những tác động ngoại lực. Về sau boots dần được đưa vào cuộc sống hàng ngày và nâng tầm lên là 1 món đồ thời trang đắt đỏ.
Về cơ bản boots (nam) được chia thành các loại sau:
1/ Chukka:
Là loại giày có cổ cao qua mắt cá nhân với bộ phận buộc dây mở, có từ 2 đến 3 cặp lỗ xỏ dây. Tên gọi chukka bắt đầu từ trò chơi polo của giới quý tộc. Vì vậy giày cũng thiết kế rất sang trọng và chất lượng. Giày thường làm từ da thuộc, đặt biệt là da trơn, đế cũng hay được làm từ da. Dây giày thường làm nhỏ, mảnh như giày oxford hay derby, phần chỉ khâu thân giày vào đế thường được giấu kín hoặc hoàn thiện tính tế, hoa văn. Giày phù hợp với phong cách lịch lãm, tính ứng dụng cao, có thể coi là giày derby cao cổ.
1 đôi chukka của Johnston & Murphy với da sáp, dây giày nhỏ và đế da
2/ Desert:
Có hình dáng gần giống như chukka như desert mang thiết kế, dáng vẻ bụi bặm, phong trần hơn nhiều. Được những binh sĩ Anh tin dùng trong thế chiến thứ 2 bởi cổ giày cao, tránh đất cát lọt vào chân. Sau đó hãng Clarks đã thiết kế ra phiên bản của hãng với thân giày da lộn, đế cao su kếp rất chắc chắn, bám đường, thiết kế ấy vẫn giữ cho đến ngày nay. Đặc trưng của desert là dây giày to bản với 2 cặp xỏ dây, đường chỉ may giữa thân giày và đế thường nổi bật. Ngày nay giày được ưa dùng bởi những người có phong cách bụi bặm, phóng khoáng.
Desert có thể coi là đặc sản của Clarks, da lộn, đế kếp
3/ Chelsea:
Thêm 1 loại giày nữa có xuất xứ từ xứ sở sương mù Anh Quốc, dòng giày này ban đầu được đặt làm cho nữ hoàng Victoria, về sau nó nổi tiếng trên toàn thế giới nhờ ban nhạc The Beatles chọn làm phục trang biểu diễn. Giày thường cao hơn mắt cá chân, không có dây hay quai mà có 2 miếng vải co giãn ở 2 bên và thường có miếng da hay vải ở sau gót giúp thao tác xỏ giày dễ dàng. Nó thường làm từ da bò trơn, lộn hoặc sáp và đế bằng cao su, đôi khi là da. Giày phong cách quý tộc, sang trọng nên hợp với kiểu phục trang công sở, suit.
1 đôi Chelsea da bò trơn, đế cao su của Cole Haan với 2 miếng co giãn 2 bên
4/ Combat boots:
Nguyên bản nó là những đôi giày cao cổ phục vụ trong quân đội, mà nổi tiếng nhất phải kể đến quân đội Mỹ với hãng loạt hãng chuyên làm: 5.11, Tru-Spec, Danner… Thiết kế cho mục đích quân sự nên giày rất bền, chắc chắn, tối ưu cho chuyển động. Thân giày thường làm từ da nubuck (da mài tinh) hoặc da lộn phối cùng vải dù. Đế giày thường làm từ cao su đúc với các vân đế nổi, thích hợp với nhiều địa hình. Giày đặc biệt hầm hố, bụi bặm nên phù hợp với phong cách streetwear, mititary, biker…
1 đôi giày chiến thuật của 5.11
5/ Work boots:
Đúng như tên gọi, giày làm việc hay còn gọi là giày bảo hộ, người phương tây có thói quen đi giày rất nhiều, kể cả lúc làm vườn. Giày được phát triển vào thế kỉ 19 khi các công nhân trong các hầm lò cần đôi giày chắc chắn, bảo vệ tốt đôi chân, 1 trong những hãng thành công với work boots phải kế để Red Wing và Timberland. Giày thường làm từ da nubuck, da sáp rất dày với mũi giày cứng (có loại bọc thép), dây giày to, chắc chắn, các lỗ xỏ dây làm bằng khuy đồng, thép. Đế có thể làm bằng eva, cao su đúc với khả năng kháng dầu, hóa chất và có loại chống đinh. Giày ngày nay vượt ra khỏi mục đích ban đầu, được ưa chuộng bởi phong cách hầm hố, cá tính.
Work boots Pro của Timberland với da sáp đế eva/cao su
6/ Một số loại boots khác:
Những loại này ít phổ biến hơn, thường do các hãng thời trang thiết kế và mang dấy ấn riêng. Có thể kể đến:
• Zip boots: Khá giống Chelsea hoặc chukka nhưng có thêm khóa ở 1 hoặc 2 bên cổ giày giúp tháo, xỏ giày nhanh hơn.
• Jodhpurs boots: Đặc trưng với phần quai thay cho dây giày vắt ngang cổ giày, nhìn khá độc đáo và cá tính.
• Button boots: 1 kiểu khá hiếm gặp, nổi bật với hàng cúc thay cho dây giày, loại loại khá kén trang phục cũng như người dùng.
• Riding boots: Thường cao tới đầu gối, làm từ da trơn, thiết kế ôm lấy bắp chân, giành cho môn cưỡi ngựa.
• Motorcycle boots: Giày giành cho dân đi xe phân khối lớn, biker, thường dùng cho các dòng xe touring, chạy phốm có thể cao trên mắt cá chân hoặc gần đầu gối. Hay làm từ da trơn, da lộn, đế cao su, thiết kế hầm hố chắc chắn với phần quai gài đặc trưng.
Còn tiếp....................
E thấy 4rum thiếu 1 bài tổng hợp kiến thức đầy đủ về các dòng giày, cũng không có box riêng nên e xin phép các Chã và BQT được post ở đây, mong là nơi hội tụ, giao lưu, chia sẻ của các cụ chung sở thích trong diễn đàn
Kiến thức trong bài viết của e dựa trên kinh nghiệm bản thân, tham khảo website trong nước, nước ngoài, có nhiều điều chưa đúng mong các cụ góp ý. Cccm copy nội dung vui lòng hỏi trước em ạ.
Topic mang tính chất chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, các cụ mua bán vui lòng inbox riêng nhau để tránh bị xử ạ.
ĐÔI NÉT VỀ GIÀY:
Giày là vật dụng bao bọc lấy bàn chân có tác dụng bảo vệ, mang lại cảm giác thoải mái và là 1 món đồ thời trang. Giày đã xuất hiện từ rất lâu, có lẽ từ khi con người biết dùng dụng cụ, biết chế tạo những thứ phục vụ cho nhu cầu hàng ngày, săn bắn, chiến đấu. Đôi giày lâu nhất con người phát hiện là cách đây 7000 8000 năm trước công nguyên, đôi giày làm từ miếng da bò khâu túm lại có niên đại cũng cách đây 5500 năm
.Giày tồn tại và phát triển ở mọi châu lục, mọi nền văn minh , mọi quốc gia với hàng trăm biến thể, kiểu dáng, chất liệu và công dụng. Trải qua hàng ngàn năm phát triển từ cổ đại, cận đại và hiện đại như những đôi giày mà chúng ta đang đi:
Giày tây: Dress shoes (Derby, oxford, monkstrap, loafer, slipper..), Casual shoes (Mocassin, boat, driving…), Boot (chukka, desert, chelsea, workd boots, combat boots…) Giày thể thao/Sneaker: Giày tập (running , training , walking , trượt ván , bóng rổ , tennis , bóng đá , đạp xe …), Outdoor (trekking, climbing, trượt tuyết , motorcycle boots …), Casual/Life style…Có thể nói là rất rất nhiều dòng giày, kiểu giày, tùy theo hãng, theo địa phương lại có những biến tấu riêng. Em xin phép đi khái quát vì mỗi dòng, kiểu giày để kể chi tiết chắc lên vài chục page mất
I- GIÀY TÂY:
A/ Định nghĩa – Cấu tạo:
1.Định nghĩa: Khái niệm giày tây, hay còn gọi là giày da mang tính chất bao hàm khá rộng, ám chỉ những đôi giày do người phương tây phát minh, thiết kế, chúng thường được làm từ da với kiểu cách, tính chất sang trọng và lịch sự. Giày tây cũng rất đa dạng, chúng thường được chia làm 3 nhóm chính:
- Dress Shoes: Là loại giày được dùng trong những môi trường hay công việc mang tính trang trọng, lịch sự.
- Casual shoes: Giày được giảm bớt tính trang trọng, thêm vào tính tiện dụng, dễ dùng và sự thoải mái.
- Boot: Giày cổ lửng, cổ cao, được ưa dùng vào mùa đông hay các hoạt động cần bảo hộ.
Thiết kế, hình dáng các dòng, chủng loại giày có thể thay đổi theo nhà sản xuất, địa phương nhưng vẫn tuân theo 1 số quy tắc nhất định.
2/Cấu tạo: Về cấu tạo 1 đôi giày tây chia làm 2 phần chính là: Thân giày (upper) và đế (sole). Từ đây lại chia nhỏ thành các bộ phận:
• Vamp (thân trước): Tính từ đầu mũi chân đến hết lưỡi gà, là bộ phận có diện tích lớn nhất, với vai trò bảo vệ mu bàn chân và định hình dáng vẻ cho giày. Phần vamp có rất nhiều chất liệu nhưng phổ biến hơn cả là: Da trơn ở oxford, derby, loafer, chelsea và da lộn, nubuck ở desert, chukka. Vì phần toe cap không phổ biến ở giày tây nên em sẽ không tách riêng nó là 1 bộ phận, vai trò của toe cap ở giày tây chỉ yếu mang tính chất trang trí, trẻ hóa đôi giày.
• Tongue (lưỡi gà): Nằm ở phần cao nhất của mu giày, dưới dây giày, với tác dụng định hình bàn chân lên giày, giảm sự cọ sát của dây giày lên chân, Tongue thường làm từ 1 2 lớp da chồng lên nhau.
• Quarter (phần sau giày): Được tính từ phần cuối lưỡi gà đến hết đằng sau, bao bọc lấy phần còn lại của bàn chân, kết nối Vamp vào phần gót giày. Quarter thường làm từ loại da tương tự phần Vamp, ở dòng oxford thì Quarter thường khá đơn giản với 1 lớp da với đường khâu ở chính giữa gót chân, nhưng ở dòng ankle boot, derby hay có thêm 1 miếng da đắp da cố phần gót.
• Lacing/Lace (khu vực dây giày): Phần Lacing của giày tây có đa dạng hơn Sneaker, ở giày oxford phần Lacing thiết kế đóng ở phần dưới còn ở derby, boot thì mở ra 2 cánh như sneaker. Chất liệu da ở phần này cũng thường cùng loại với Vamp nhưng thường hay được gia cố 1 2 lớp để tạo độ chắc chắn. Lace (dây giày) thường làm từ polyester và cotton, bản nhỏ, bôi sáp ở oxford hoặc bản to, dẹt ở các dòng derby. Riêng với dòng giày loafer thường chia làm 2 loại theo kiểu dây: Không dây và có dây, tuy nhiên dây chỉ mang tính tác dụng trang trí hoặc điều chỉnh độ rộng, chật chứ không nhất thiết phải cởi dây để xỏ giày.
• Heel counter (miếng định hình gót): Là bộ phận quan trọng cho giày tây, nó tạo nên dáng vẻ lịch lãm, sang trọng cho ngày, giúp form giày luôn đứng thằng, thường làm từ nhựa cứng, sợi thủy tinh, thậm chí là thép mỏng.
• Collar (cổ giày): Không giống như giày thể thao, Collar ở giày tây thường làm liền với phần Quarter nhất là dòng oxford, tuy nhiên ở dòng casual như derby hay ankle boot thường được độn thêm lớp mút bên trong hoặc trùm 1 viền da lên quanh cổ giày để gia cố.
• Lining (lớp lót trong): Thường ở giày tây lớp lót trong thiết kế rất mỏng, tối giản, thậm chí chỉ là mặt trong của tấm da, 1 số giày cao cấp thì hay lót bằng canvas, da cật, da lộn, da cừu để tăng sự thoải mái.
• Một số bộ phận khác: Foxing (miếng gia cố), Logo, toe cap(bọc mũi), throat(họng giày)…thường không phổ biến, chỉ xuất hiện trong 1 số dòng giày hoặc do nhà sản xuất thiết kế.
+ Đế giày: Đế giày tây khác biệt khá nhiều so với sneaker về cấu tạo và chức năng từng bộ phận, đế giày tây không nặng về chức năng chống shock hay tạo lực đẩy như sneaker, mà tạo sự vững chãi, bám sàn và uyển chuyển khi bước đi:
• Insole: Hay còn gọi là lót giày, lót của giày tây thường làm từ 1 miếng da hoặc cách tân như giày sneaker, làm từ eva, phủ lớp vải hoặc có khi cả đệm khí, Insole thường được dán cố định xuống đế, tránh xê dịch khi vận động.
• Midsole ( đế giày): Ở giày tây Midsole tùy tường dòng có có cấu tạo các lớp và chất liệu khác nhau. Ở dòng oxford, derby Midsole hay được làm từ nhiều lớp da thuộc ép lại với phần đế cũng từ nhiều miếng da ép hoặc gỗ. Ở dòng loafer đế hay được đúc từ cao su, đôi khi là eva với phần trên liền với gót. Ở dòng ankle boot, phần Midsole cũng hay làm từ cao su đúc, có chia tách giữa phần mũi và đế, phần Midsole và Outsole thường liền nhau, cùng 1 loại vật liệu.
• Outsole (đế ngoài): Như em đã nói, giày tây thường có xu hướng làm đế liền 1 khối, ít tách biệt Midsoel và Outsole, tuy nhiên nhiều mẫu đế da vẫn có lớp Outsole bằng cao su để tăng cường ma sát, tạo độ dẻo dai cho đế. Lớp Outsole có vai trò quan trọng trong việc tạo sự ổn định, chắc chắn khi di chuyển, bảo vệ lớp Midsole phía trên.
• Các bộ phận khác: Đế giày tây tùy từng dòng, từng mẫu hoặc thiết kế mà có thể có hoặc không các bộ phận như:
- Shank (thanh thép định hình): Giúp định hình và giữ ổn định cho phần hõm bàn chân, cũng giữ vai trò chịu lực và truyền động. Nó được cố định bằng keo khá chắc chắn, ít khi xảy ra vấn đề.
- Cork filling(lớp gỗ bần): Thường hay có trên dòng oxford, derby cao cấp, làm từ gỗ bần rất nhẹ, xốp, khi đi giày 1 thời gian lớp này sẽ lún theo hình dáng bàn chân, làm cho giày vừa vặn với bàn chân mỗi người.
- Stiched welt(nẹp viền): Là phần viền da chạy dọc xung quanh giày, giúp cố định phần Upper xuống Sole thông qua keo và chỉ khâu, thường Stiched welt có 2 dạng là liền với Upper hoặc là 1 miếng rời. Phần này thường khá chắc chắn, tuy nhiên đôi khi hay bị bung keo, hở keo, cách fix dùng các loại keo như đã nêu ở trên.
B. Dress shoes:
1/ Oxford:
Bộ phận buộc dây có kết cấu khép kín lại ở phần dưới, được may cố định vào phần vamp, đồng nghĩa với việc thân giày không giãn nở nhiều theo kích thước bàn chân. Được mệnh danh là giày quý ông, dáng vẻ của giày mang lại sự đĩnh đạc, thanh lịch đặc trưng, đây là mẫu giày phù hợp với những sự kiện, công việc mang tính chất trang trọng, lễ nghi, formal. Giày thường cố định về kích cỡ nên cần cẩn thận khi lựa chọn.
Giày oxford có thể chia nhỏ thêm ra thành các loại thông qua cách ghép nối các miếng da, đường chỉ (WholeCut, SeamLess, Balmoral..) hay qua các họa tiết trang trí ( CapToe, WingTip, UCap, Brogue…)
Một đôi oxford đặc trưng với phần buộc dây khép kín và mũi CapToe trang trí
2/ Derby:
Derby có thể coi là 1 biến thể của giày oxford, khác biệt đặc trưng là bộ phận buộc dây thiết kế mở với 2 bên cánh dang rộng. Thiết kế này giúp thân giày có độ mở rộng tùy theo bàn chân người dùng, tạo sự thoải mái, đỡ cứng nhắc hơn. Derby phù hợp với đại đa số nhu cầu của môi trường công sở, cần 1 đôi giày đủ lịch lãm để mặc cùng quần âu, kaki, sơ mi.
Derby cũng chia nhỏ thành các bản riêng tùy thuộc vào cách hoàn thiện đường chỉ, ghép da (Blucher, Original…) hay các chi tiết trang trí tương tự oxford( CapToe, UCap, MocToe, Plain…)
Một đôi derby của Cole Haan với phần buộc dây mở 2 cánh cùng thiết kế wingtip với họa tiết brogue
3/ Monkstrap: Giày thuộc nhóm không dây, thiết kế bởi các nhà tu hành và được những thợ giày người Anh đưa nó gần cuộc sống thường ngày. Với đặc trưng là có quai (có thể 1, 2 thậm chí là 3) vắt ngang thân giày và xỏ qua khóa gài, tuy nhiên về sau đa phần các hãng sẽ may thêm chun co giãn vào cái quai này giúp người dùng xỏ, tháo giày dễ dàng mà không cần tháo khóa. Giày Monkstrap không quá trang trọng nhưng cũng không quá xuồng xã, phù hợp với môi trường văn phòng, công sở. Để phân biệt sâu hơn các dòng Monkstrap có thể phân loại theo hình dáng quai và chi tiết trang trí. Về quai giày Monkstrap (Single Monkstrap, Double Monkstrap, Triple Monkstrap..) hay các họa tiết trang trí (CapToe, UCap, Brogue…)
Đôi Single Monkstrap của Florsheim với 1 quai
C.Loafer: Giày loafer hay gọi dân giã như dân ta là giày lười, giày mọi, và đúng như thế đã là loafer là xỏ phát vào luôn, không dây nhợ, chốt khóa gì cả và giày luôn có đế với phần gót nhô cao chứ không phẳng. Giày loafer ra đời từ khá lâu, từ đầu thế kỉ 19 và thực sự nở rộ vào thập niên 30 với nhiều thiết kế và biến thể. Giày loafer giành cho những người yêu thích sự tiện lợi, không quá cầu kì về độ trang trọng, tuy vậy nó vẫn đủ lịch sự để đi hàng ngày ở chốn công sở hay phối cùng đồ âu cũng rất cá tính. Có nhiều dòng loafer khác nhau, chủ yếu khác nhau về thiết kế ở phần trang trí trên lưỡi gà:
1/Penny:
Đặc trưng với miếng da vắt ngang thân giày, có lỗ khoét hình thoi, ngày xưa có thể bỏ đồng xu lẻ vào đó, ngày nay nó mang tính trang trí là chính, lỗ khoét với nhiều hình dạng khác nhau. Giày có dáng vẻ cổ điển, tối giản, phù hợp với những ai thích sự đơn giản
,
1 đôi Florsheim với dáng penny đặc trưng, đơn giản, lịch lãm
2/Tassel:
Hay còn gọi là giày chuông, giày tua rua, với đặc điểm là có nơ thắt hoặc không, treo 2 cái tua rua thường làm từ da. Giày hay được giới luật sư ưa dùng, nó thanh lịch, chỉn chu.
Tassel với 2 cái chuông nhỏ bằng da
3/Horsebit:
Được thiết kế bởi Guccio Gucci, đặc trưng với 2 cái khuyên được nối với nhau bằng móc kim loại, làm ta liên tưởng đến bộ cương ngựa. Dòng này thường được các thương hiệu lớn chế tác, nhìn khá lịch lãm và độc đáo.
Horsebit lịch lãm với chiếc móc kim loại mạ vàng
4/ Các dòng ít phổ biến hơn: Slipper, Butterfly..
Đây được coi là biến thể của các dòng trên, lược bớt hay thay đổi phần da trang trí ở trên vamp giày.
Slipper với sự lược bỏ các chi tiết trang trí
D. Casual shoes:
Về hình dáng, cấu tạo dòng casual shoes khá giống với dress shoes, tuy nhiên nó được thiết kế để giảm đi độ trạng trọng và tăng cường tính thực dụng, thoải mái, sử dụng đa dạng hơn ở nhiều hoàn cảnh. Có 1 số dòng casual shoes như:
1/ Moccasin:
Dòng giày này được lấy cảm hứng từ giày của người bản địa ở Bắc Mỹ, với đặc trưng là đế phẳng, mũi giày hay hơi tròn và khâu túm đặc trưng. Dòng giày này tuy không bóng bẩy, lịch lãm như loafer nhưng lại dễ đi và thoải mái
Giày moc với dáng cổ điển, đế bằng
Giày được thiết kế bởi thủy thủ Paul Sperry với đế cao su phẳng lì và vân gợn sóng giúp giày bám sàn cực tốt ngay cả khi trơn ướt, về sau nó được ưa chuộng rất nhiều vì tính ứng dụng cao, được nâng lên thành giày thời trang với nhiều cách điệu và chất liệu. Giày thường làm từ vải hoặc da, với tính chất casual nên nó rất dễ để sử dụng trong nhiều hoàn cảnh: Đi làm, đi chơi, đi du lịch…có thể dùng tất hoặc không. Sperry cũng là hãng hàng thành công và nổi tiếng nhất về dòng giày này.
Đôi boat 2 Eyes của hãng Sperry với thân da nubuck và đế cao su phẳng đặc trưng
Nó có thể coi là nằm giữa giữa moccasin và boat với nhiều đặc điểm giống moccasin hơn nhưng cách điệu, gọn nhẹ hơn và phần đế làm từ những mấu cao su hình tròn, thân giày cũng hay đục lỗ tạo độ thông thoáng. Dòng này lúc đầu được thiết kế để lái xe, xong nó cũng được nhiều người dùng với mục đích thời trang vì sự nhẹ nhàng, tiện lợi của nó.
1 đôi Cole Haan driving rất nhẹ nhàng, thoải mái, đế vói cái mấu cao su tròn
E. Boots:
Giày boots hay còn gọi là giày cao cổ, ghệt, ủng da, là lọai giày cao che được mắt cổ chân hoặc cao hơn, nó cũng có lịch sử hơn 5000 năm, thường làm từ chất liệu da. Boots lúc đầu thường được sử dụng bởi quân đội hay các môn cưỡi ngựa, trượt tuyết vì nó có tính bảo vệ đôi chân khỏi thời tiết lạnh giá và những tác động ngoại lực. Về sau boots dần được đưa vào cuộc sống hàng ngày và nâng tầm lên là 1 món đồ thời trang đắt đỏ.
Về cơ bản boots (nam) được chia thành các loại sau:
1/ Chukka:
Là loại giày có cổ cao qua mắt cá nhân với bộ phận buộc dây mở, có từ 2 đến 3 cặp lỗ xỏ dây. Tên gọi chukka bắt đầu từ trò chơi polo của giới quý tộc. Vì vậy giày cũng thiết kế rất sang trọng và chất lượng. Giày thường làm từ da thuộc, đặt biệt là da trơn, đế cũng hay được làm từ da. Dây giày thường làm nhỏ, mảnh như giày oxford hay derby, phần chỉ khâu thân giày vào đế thường được giấu kín hoặc hoàn thiện tính tế, hoa văn. Giày phù hợp với phong cách lịch lãm, tính ứng dụng cao, có thể coi là giày derby cao cổ.
1 đôi chukka của Johnston & Murphy với da sáp, dây giày nhỏ và đế da
Có hình dáng gần giống như chukka như desert mang thiết kế, dáng vẻ bụi bặm, phong trần hơn nhiều. Được những binh sĩ Anh tin dùng trong thế chiến thứ 2 bởi cổ giày cao, tránh đất cát lọt vào chân. Sau đó hãng Clarks đã thiết kế ra phiên bản của hãng với thân giày da lộn, đế cao su kếp rất chắc chắn, bám đường, thiết kế ấy vẫn giữ cho đến ngày nay. Đặc trưng của desert là dây giày to bản với 2 cặp xỏ dây, đường chỉ may giữa thân giày và đế thường nổi bật. Ngày nay giày được ưa dùng bởi những người có phong cách bụi bặm, phóng khoáng.
Desert có thể coi là đặc sản của Clarks, da lộn, đế kếp
Thêm 1 loại giày nữa có xuất xứ từ xứ sở sương mù Anh Quốc, dòng giày này ban đầu được đặt làm cho nữ hoàng Victoria, về sau nó nổi tiếng trên toàn thế giới nhờ ban nhạc The Beatles chọn làm phục trang biểu diễn. Giày thường cao hơn mắt cá chân, không có dây hay quai mà có 2 miếng vải co giãn ở 2 bên và thường có miếng da hay vải ở sau gót giúp thao tác xỏ giày dễ dàng. Nó thường làm từ da bò trơn, lộn hoặc sáp và đế bằng cao su, đôi khi là da. Giày phong cách quý tộc, sang trọng nên hợp với kiểu phục trang công sở, suit.
1 đôi Chelsea da bò trơn, đế cao su của Cole Haan với 2 miếng co giãn 2 bên
Nguyên bản nó là những đôi giày cao cổ phục vụ trong quân đội, mà nổi tiếng nhất phải kể đến quân đội Mỹ với hãng loạt hãng chuyên làm: 5.11, Tru-Spec, Danner… Thiết kế cho mục đích quân sự nên giày rất bền, chắc chắn, tối ưu cho chuyển động. Thân giày thường làm từ da nubuck (da mài tinh) hoặc da lộn phối cùng vải dù. Đế giày thường làm từ cao su đúc với các vân đế nổi, thích hợp với nhiều địa hình. Giày đặc biệt hầm hố, bụi bặm nên phù hợp với phong cách streetwear, mititary, biker…
1 đôi giày chiến thuật của 5.11
Đúng như tên gọi, giày làm việc hay còn gọi là giày bảo hộ, người phương tây có thói quen đi giày rất nhiều, kể cả lúc làm vườn. Giày được phát triển vào thế kỉ 19 khi các công nhân trong các hầm lò cần đôi giày chắc chắn, bảo vệ tốt đôi chân, 1 trong những hãng thành công với work boots phải kế để Red Wing và Timberland. Giày thường làm từ da nubuck, da sáp rất dày với mũi giày cứng (có loại bọc thép), dây giày to, chắc chắn, các lỗ xỏ dây làm bằng khuy đồng, thép. Đế có thể làm bằng eva, cao su đúc với khả năng kháng dầu, hóa chất và có loại chống đinh. Giày ngày nay vượt ra khỏi mục đích ban đầu, được ưa chuộng bởi phong cách hầm hố, cá tính.
Work boots Pro của Timberland với da sáp đế eva/cao su
Những loại này ít phổ biến hơn, thường do các hãng thời trang thiết kế và mang dấy ấn riêng. Có thể kể đến:
• Zip boots: Khá giống Chelsea hoặc chukka nhưng có thêm khóa ở 1 hoặc 2 bên cổ giày giúp tháo, xỏ giày nhanh hơn.
Còn tiếp....................
Chỉnh sửa cuối:
