[TT Hữu ích] Đêm 21-6-1944, Đức tập kích Căn cứ Không quân Mỹ ở Poltava (Ukraina), phá huỷ 72 máy bay

Ngao5 · 17:27 21/06/2019

Lưu ý: đây là bài viết tổng hợp, không phải là luận văn khoa học

75 năm trước đây, vào đêm 21 tháng Sau năm 1944, không quân Đức tập kích Căn cứ Không quân Mỹ ở Poltava (Ukraina), phá huỷ hơn 70 máy bay, trong đó có 43 máy bay ném bom B-17 Flying Fortress, một tổn thất lớn nhất của Mỹ chưa từng có, kể cả trong Chiến tranh Việt Nam sau này
Tại sao có Căn cứ Không quân của Mỹ trên lãnh thổ Liên Xô?
Kể từ khi bước vào Thế chiến 2 vào tháng 12-1941, Mỹ đã lên kế hoạch sử dụng các sân bay Liên Xô cho hoạt động ném bom ồ ạt xuống lãnh thổ Đức, nhưng trong vài năm liền Liên Xô đều cương quyết khước từ đề xuất này.
Ngày 2 tháng Sáu năm 1944, các máy bay ném bom thuộc Không lực 15 Hoa Kỳ (Fifteenth Air Force) đã khởi động Chiến dịch Frantic (Operation Frantic) – một đợt đánh bom khắp vùng Trung Âu. Những máy bay này đi từ các căn cứ không quân ở miền Nam nước Ý, và hạ cánh xuống các căn cứ không quân ở Poltava, Liên Xô – thực hiện cái gọi là “đánh bom con thoi” (shuttle bombing).
Không lực 15 được thành lập với mục đích duy nhất là làm tê liệt nền kinh tế chiến tranh của Đức. Hoạt động ngoài lãnh thổ Ý và do Tướng Carl Spaatz, một phi công chiến đấu trong Thế chiến I, chỉ huy – Không lực 15 đã được Joseph Stalin nhờ giúp đỡ Hồng Quân trong chiến dịch của họ ở Romania.

Ngao5 · 17:28 21/06/2019

Để đổi lấy sự trợ giúp của Không lực 15, Stalin đã cho phép máy bay ném bom của Mỹ được hạ cánh tại các căn cứ không quân ở Liên Xô khi họ thực hiện Chiến dịch Frantic, một kế hoạch tàn phá các khu vực công nghiệp của Đức ở Silesia, Hungary và Romania vốn đang bị chiếm đóng. Việc ném bom này khiến các chuyến bay trở về Foggia và các vùng khác ở miền Nam nước Ý, điểm xuất phát của Không lực 15, trở nên bất khả thi bởi vấn đề tiếp nhiên liệu. Và “đánh bom con thoi” tới Poltava là giải pháp biến Frantic trở thành hiện thực.
Chiến dịch Frantic ra đời, trao cơ hội cho người Mỹ thực hiện ném bom chiến lược vào các mục tiêu quan trọng bên trong lãnh thổ Đức, mà máy bay Mỹ không thể bay tới nếu xuất kích từ các sân bay ở Anh và Ý.
Trước khi tên gọi của nó được rút ngắn thành Frantic, chiến dịch này được gọi là Chiến dịch Frantic Joe – một bình luận về lời kêu gọi được giúp đỡ khẩn cấp của Joe Stalin. Nhưng nó đã được đổi tên để tránh xúc phạm lãnh đạo Liên Xô.
Không quân Hoàng gia Anh từ chối tham gia chiến dịch Frantic do lãnh đạo Anh Winston Churchill hoài nghi Liên Xô một cách sâu sắc. Tuy nhiên, giới lãnh đạo Mỹ lại xem đây là cơ hội tuyệt vời để cải thiện quan hệ với Liên Xô.

Thắng_Sơn Tây · 17:30 21/06/2019

Giờ em mới biết chi tiết này. Đặt còm hóng cụ Ngao.

Ngao5 · 17:31 21/06/2019

Các máy bay ném bom của Mỹ đã sử dụng kỹ thuật “ném bom con thoi” trong khuôn khổ chiến dịch Frantic. Theo đó, máy bay cất cánh từ các phi trường của Liên Xô, nhưng sau khi trút bom xuống các mục tiêu địch sẽ hạ cánh tại Ý lúc đó do quân Đồng minh chiếm giữ. Trong phi vụ tiếp theo, các máy bay này cất cánh từ Ý, ném bom mục tiêu phát xít rồi hạ cánh xuống căn cứ Liên Xô.
Mỹ thiết kế việc “ném bom con thoi” nhằm đánh lừa các phi công phát xít Đức – những kẻ thường cố gắng đánh chặn các máy bay ném bom của quân Đồng minh trên đường bay về căn cứ xuất phát. Với việc Mỹ triển khai kỹ thuật ném này, phi công Đức sẽ khó lòng biết được máy bay ném bom của Mỹ sẽ bay về đâu sau khi cắt bom.
Ba sân bay gần Poltava ở miền Đông Ukraina (khi đó thuộc Liên Xô) đã được lựa chọn cho việc triển khai các pháo đài bay B-17 và máy bay ném bom hạng nặng B-24 Liberator, cùng với các máy bay tiêm kích hộ tống là North American P-51 Mustang và Lockheed P-38 Lightning.
Mùa xuân năm 1944, vài ngàn chuyên gia Mỹ cùng khối lượng lớn hàng hóa và đạn dược đã được đưa tới Poltava, Ukraina. Lực lượng quân sự Liên Xô tại địa phương nhiệt liệt chào đón người Mỹ. Một ban nhạc jazz Poltava thậm chí đã biểu diễn để tôn vinh các quân nhân Mỹ.
Vladimir Stankevich, một phiên dịch viên Liên Xô tại sân bay này nhớ lại: “Mọi người vui vẻ nghênh đón họ. Chúng tôi khi ấy cùng đánh kẻ thù chung.”

Ngao5 · 17:31 21/06/2019

Chiến dịch Frantic chính thức được phát động vào ngày 2-6-1944. Hôm đó, 200 máy bay ném bom và tiêm kích của Mỹ xuất kích từ Ý, ném bom một ga xe lửa ở Hungary và hạ cánh xuống sân bay Liên Xô lần đầu tiên.
Các phi công Mỹ làm quen với các đồng nghiệp của họ - các thợ máy Liên Xô. Họ thích thú dạo bộ ở Poltava, nói chuyện vui vẻ với quân nhân Liên Xô và quay phim mọi thứ. Bất chấp rào cản ngôn ngữ và việc lực lượng phản gián Liên Xô khuyến cáo quân nhân Liên Xô không tiếp xúc gần gũi với người Mỹ, các phi công của Mỹ vẫn thiết lập được mối quan hệ thân thiết và tin cậy với các quân nhân Liên Xô.
Đã có những sự cố hài hước xảy ra. Trung úy không quân Mỹ Fried đã cố lọt vào tòa nhà chính quyền thành phố Poltava mà không có giấy phép. Sau khi bị bắt, Fried nói rằng anh ta chỉ muốn tới đó để được tận mắt chứng kiến địa điểm và cách thức làm việc của ************* “của các anh”.
Việc ném bom đều đặn các mục tiêu chiến lược ở Đức và các nước khi đó thuộc quyền kiểm soát của phe phát xít: Ba Lan, Hungary, và Romania, diễn ra được một tháng thì gặp phải một thảm họa.

Ngao5 · 21/6/19

Không quân Đức trả thù
Sau khi hứng chịu những đòn không kích dữ dội của Mỹ nhằm vào các nhà máy quân sự và các đầu mối đường sắt quan trọng, phát xít Đức đã nhanh chóng đáp trả.
Ngày 20-6-1944, một máy bay He-111 của Đức bí mật bám đuôi các máy bay ném bom của Mỹ khi các máy bay này trở lại căn cứ Liên Xô. Và máy bay Đức đã phát hiện ra điểm xuất kích của máy bay Mỹ trên lãnh thổ Liên Xô.
Thợ máy Liên Xô Yuri Dubrovin nhớ lại: “Chiếc máy bay cuối cùng của Mỹ đã kéo theo chiếc máy bay trinh sát của Đức. Chiếc máy bay Đức này chỉ thực hiện một vòng bay quanh sân bay rồi biến mất. Tiêm kích của chúng tôi cố gắng đánh chặn nó nhưng bất thành”.
Ngay đêm hôm sau, 21-6-1944, các máy bay ném bom của Đức và Hungary “chần bom” dữ dội sân bay gần Poltava. Cả tiêm kích đánh chặn của Liên Xô lẫn lực lượng cao xạ tại chỗ của họ đều không thể chặn được máy bay phát xít. Trên thực tế, hỏa lực cao xạ Liên Xô lại còn có tác dụng làm điểm định hướng lý tưởng cho các máy bay phe Trục tới tấn công sân bay.
150 máy bay He-111 (Đức) ném 100 tấn bom xuống phi trường Poltava (Ukraina) phá huỷ 44 Boeing B-17 Flying Fortress và 25 chiếc tiêm kích Yak của Liên Xô, giết 33 quân nhân Xô-Mỹ và làm 130 người khác bị thương
Một nữ y tá tên là Marina Kovaleva nhớ lại: “Lúc đó tôi chỉ muốn chết thôi. Đúng là địa ngục thực sự”.

Ngao5 · 17:33 21/06/2019

Quân đội Mỹ hứng chịu tổn thất vô cùng nặng nề. Họ mất 47 trong tổng số 73 máy bay: 43 máy bay ném bom B-17, ba chiếc C-47 Dakota và một chiếc F-5. Về phía Liên Xô 25 máy bay tiêm kích (chủ yếu là Yak-9) bị phá huỷ, đau đớn nhât là không một chiếc nào trong số hàng trăm máy bay tiêm kích Liên Xô cất cánh nổi trong đêm đó. Các kho lớn chứa đạn và hàng hóa của Mỹ cùng bị phá hủy: 450.000 gallons xăng (1,7 triệu lít xăng), 500 gallons (1.999 lít) dầu máy bay; hơn 3.200 bom, 26.000 ngòi nổ bom, và 1.360.000 đạn.…
John Pesch, một chỉ huy máy bay B-17 của Mỹ nói: “Đây là thiệt hại lớn nhất mà chúng tôi hứng chịu tại một sân bay riêng lẻ trong toàn bộ cuộc chiến này”.
Người Mỹ phẫn nộ
Các chỉ huy Mỹ đổ lỗi cho phía Liên Xô về thảm họa này. Họ chỉ trích Liên Xô đã có một hệ thống cao xạ yếu kém và đã hoàn toàn không chuẩn bị sẵn sàng lực lượng tiêm kích đánh chặn cho cuộc chiến ban đêm. Phía Mỹ yêu cầu được triển khai hệ thống phòng không và máy bay tiêm kích riêng của họ từ Mỹ sang.
Những lời lên án của phía Mỹ là có lý. Liên Xô đã không bảo đảm mức độ bảo vệ cần thiết cho sân bay và đã không có sẵn dù chỉ một chiếc tiêm kích hoạt động đêm đóng tại đó. Hỏa lực đậm đặc nhưng hỗn loạn từ các khẩu pháo cao xạ Liên Xô tại đó đã không bắn trúng một chiếc máy bay Đức nào.
Heinz Kiel, một điện đài viên trên máy bay He-111 của Đức nói: “Người Nga đáng lẽ đã có thể chuẩn bị tốt hơn nữa. Trên thực tế chúng tôi chẳng vấp phải sự kháng cự nào cả. Tôi đoán rằng người Mỹ và người Nga đã hiểu lầm lớn về nhau”.

Ngao5 · 17:34 21/06/2019

Chiến dịch Frantic tạm thời bị đình lại. Các máy bay còn lại được tái triển khai sang các sân bay Ý. Mối quan hệ giữa các quân nhân Mỹ và Liên Xô tại các sân bay trở nên cực kỳ lạnh nhạt và căng thẳng.
Mặc dù căng thẳng giữa đôi bên lên cao, cuối cùng chiến dịch này vẫn được nối lại vào tháng 8-1944, mặc dù lúc này trên một quy mô nhỏ hơn trước rất nhiều.
Một lý do khác cho việc hủy bỏ chiến dịch này là khi đó Hồng quân Liên Xô đã tiến nhanh về phía Tây, khiến cho Poltava nằm lùi sâu về hậu phương.
Vào ngày 19-9-1944, tất cả các máy bay ném bom và tiêm kích Mỹ đã lần cuối cùng rời khỏi các sân bay ở khu vực Poltava.
Vào tháng 10 năm đó, đa số các nhân viên quân sự Mỹ còn lại đã di tản khỏi Liên Xô. Trong mùa đông 1944-1945, chỉ còn lại 200 người. Khi này họ đã cách rất xa mặt trận chính ở châu Âu và họ tự gọi mình là “bị lạc ở Ukraina”. Chỉ sau khi Thế chiến 2 đã kết thúc ở châu Âu được hơn 6 tuần, vào ngày 22-6-1945 những người Mỹ cuối cùng này mới rời Liên Xô và được điều chuyển sang Viễn Đông để đánh nhau với quân Nhật.

Ngao5 · 17:35 21/06/2019

Vị trí Căn cứ Không quân Poltava trên lãnh thổ Ukraina ngày nay

Ngao5 · 17:37 21/06/2019

22-6-1944 – Đội điện ảnh chiến trường số 8 quay cảnh phi trường Poltava (mật danh 169) sau khi bị máy bay Đức tập kích đêm 21-6-1944

Ngao5 · 17:40 21/06/2019

Đoàn điện ảnh Mỹ quay cảnh Căn cứ không quân Liên hợp Xô - Mỹ Poltava (mật danh 169) ở Ukraina sau khi bị máy bay Đức tập kích đêm 21 rạng 22-6-1944. Ảnh: R.L. Thiry

Ngao5 · 17:45 21/06/2019