- Biển số
- OF-12106
- Ngày cấp bằng
- 15/12/07
- Số km
- 2,081
- Động cơ
- 480,823 Mã lực
Tháng 12 đánh dấu kỷ niệm 100 năm thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết. Sự hình thành nhà nước, dựa trên cộng đồng lịch sử của các vùng đất thống nhất, được cho là sẽ chỉ cho phần còn lại của thế giới một con đường thay thế cho sự phát triển tư bản chủ nghĩa, trở thành một "điểm trưng bày" của chủ nghĩa xã hội. Vì lợi ích này, một số giá trị cơ bản đã bị bỏ qua, điều này cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ của Liên Xô. Về các vấn đề hình thành Liên Xô - trong tài liệu của RIA Novosti.
Đến năm 1921, trong Nội chiến, trên lãnh thổ của Đế quốc Nga cũ đã xuất hiện hơn chục quốc gia độc lập, quốc gia lớn nhất trong số đó là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga (RSFSR).
Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười vĩ đại. Petrograd, 25-26 tháng 10 (7-8 tháng 11 Tân Phong), 1917. Một phân đội Hồng vệ binh trước khi thực hiện nhiệm vụ chiến đấu của Ủy ban Quân sự Cách mạng Petrograd
Các vùng đất thuộc đế chế Nga hoàng có mối liên hệ chặt chẽ với nhau bởi quá khứ lịch sử, truyền thống phân bố lao động (mỗi vùng chịu trách nhiệm về một ngành sản xuất cụ thể). Các trung tâm điều khiển cũng tập trung ở Nga.
Nội chiến cũng làm trầm trọng thêm mâu thuẫn quốc gia. Chính sách của chính phủ sa hoàng để ưu tiên Chính thống giáo, ngôn ngữ Nga đã góp phần vào sự xuất hiện của các phong trào dân tộc chủ nghĩa ngầm ở nhiều vùng đất. Trong bầu không khí tan rã của nhà nước, các lực lượng này đã tự làm cho mình được biết đến.
Những người theo chủ nghĩa quân chủ của phong trào Bạch vệ khăng khăng đòi quay trở lại mô hình đế quốc quen thuộc. Tất nhiên, điều này không phù hợp với những người theo chủ nghĩa dân tộc trong khu vực, những người đã cảm nhận được hương vị độc lập mấy năm qua.
Những người Bolshevik cuối cùng đã quyết định thống nhất các khu vực khác nhau trên cơ sở bình đẳng giữa các nhóm dân tộc. Joseph Stalin, lúc đó là Ủy viên Nhân dân về các Dân tộc. Chính ông là người đã đề xuất một kế hoạch đã được đưa vào sử sách Nga với cái tên "tự trị". Theo kịch bản này của Stalin , tất cả đều trở thành một phần của Công hoà XHCN Nga và có quyền tự trị --------- gần như nước Nga XHCN thống trị như Nga hoàng xưa kia --- Tuy nhiên, kế hoạch đầy tham vọng của Stalin không làm Lênin hài lòng.
.
Liên bang theo đường lối của Lênin
Đối với nhà lãnh đạo của những người Bolshevik, nhiệm vụ tối quan trọng là vượt qua người Bạch vệ về mặt ý thức hệ. Để làm được điều này, ít nhất phải giải quyết được ba vấn đề.
Đầu tiên, để ngăn chặn sự lặp lại của đế chế. Nhà cách mạng Lenin nhận thức rõ rằng sự phớt lờ lợi ích quốc gia của chính phủ Nga hoàng đã góp phần vào sự sụp đổ đột ngột của nhà nước.
Thứ hai, để chính sách phát triển đối ngoại ra thế giới thành công, cần phải tạo ra một KIỂU MẪU thế giới đại đồng chủ nghĩa xã hội.
Cuối cùng, những người Bolshevik dựa vào học thuyết của chủ nghĩa Mác, vốn cho rằng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn cầu là không thể nếu không có các nước châu Âu hàng đầu Anh Pháp Ý Đức ..... Do đó, theo ý tưởng về một "cuộc cách mạng thế giới", Lenin muốn thành lập một số loại "nhà nước để phát triển mở rộng", như một số nhà sử học đã nói. Cụ thể, một Liên bang có khả năng chấp nhận bất kỳ quốc gia nào trong tương lai. Sự tự trị của chủ nghĩa Stalin đã không cho phép điều này. Nếu Ukraine và Belarus, cũng như SFSR của người Transcaucasian, có thể gia nhập CHXHCN Nga "vì lợi ích lâu đời", thì chẳng hạn, những người theo chủ nghĩa xã hội châu Âu sẽ khó đồng ý trở thành một phần của quốc gia khác - CHXHCN Nga.
Đó là lý do tại sao không có gì mang tính quốc gia dưới tên Liên Xô. Khái niệm liên bang của Lênin đặt yếu tố chính trị lên hàng đầu - chủ nghĩa xã hội như một hệ tư tưởng và các Xô viết như một hình thức quyền lực.
Lênin đã tìm cách trao (ít nhất ở mức độ tuyên bố) nhiều tự do hơn cho các quốc gia, dân tộc "nhỏ" phụ thuộc. Một trong những tài liệu đầu tiên của chính phủ Liên Xô, được Hội đồng Nhân dân RSFSR thông qua vào tháng 11 năm 1917, là Tuyên bố về Quyền của Nhân dân Nga, đảm bảo "bình đẳng và chủ quyền" quốc gia.
Trên giấy tờ, các nước cộng hòa Xô viết thực sự bình đẳng nên đã tạm thời kiềm chế được khuynh hướng ly khai, làm suy yếu những người theo chủ nghĩa dân tộc địa phương. Lênin đã nhượng bộ, thỏa hiệp về chính trị và lãnh thổ. Biên giới của các nước cộng hòa đã bị "cắt" theo nhu cầu thỏa hiệp & kinh tế của họ. Sau đó, điều này sẽ trở thành một trong những nguyên nhân gây tranh chấp trong không gian hậu Xô Viết.
Có một siêu nhiệm vụ, mục tiêu: kéo tất cả các thành viên của Liên bang lên chung một mức độ phát triển. Ở cấp địa phương, quyền lực được giao cho giới tinh hoa quốc gia. Nhưng trong nỗ lực thống nhất đất nước, trung tâm liên bang đã công khai áp đặt nền văn hóa (chủ yếu là tiếng Nga) của riêng mình lên các địa phương. Ở những nước cộng hòa mà sự bất bình đối với quá khứ đế quốc rất mạnh mẽ, điều này có tác dụng ngược lại. Các dân tộc bị tước đi con đường riêng của họ, và những kẻ cấp tiến đã sử dụng điều này để kích động tình cảm dân tộc chủ nghĩa. Ví dụ, Ukraine liên tục nuôi dưỡng đề xuất thành lập liên hiệp.
Thỏa hiệp giữa Stalin và Lenin
Vào tháng 8 năm 1922, Bộ Chính trị của Ủy ban Trung ương của RCP (b) đã thành lập một ủy ban để xem xét vấn đề tương tác giữa CHXHCN Nga và các nước cộng hòa khác. Vai trò quyết định trong đó do cựu Ủy viên Nhân dân các Dân tộc, Stalin, người vào tháng 4 cùng năm trở thành Tổng Bí thư của Ủy ban Trung ương RCP (b) vào tháng 4 cùng năm. Ông đã phát triển một dự thảo nghị quyết "Về mối quan hệ của CHXHCN Nga với các nước cộng hòa độc lập", ngụ ý quyền tự trị tương tự.
Vladimir Lenin và Joseph Stalin ở Gorki
© RIA Novosti
Dưới áp lực của Lenin, Stalin đã từ bỏ dự án này. Ông bày tỏ một khái niệm thỏa hiệp trong một báo cáo tại Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ X vào ngày 26 tháng 12 năm 1922.
“Quyền lực của Liên Xô được xây dựng theo cách mà nó, về bản chất bên trong, mang tính quốc tế, nuôi dưỡng ý tưởng thống nhất trong quần chúng bằng mọi cách có thể, tập hợp họ vào con đường thống nhất,” Stalin nói. sở hữu tư nhân và sự bóc lột chia rẽ con người, chia rẽ họ thành các phe thù địch với nhau, như Vương quốc Anh, Pháp và thậm chí cả các quốc gia đa quốc gia nhỏ như Ba Lan và Nam Tư, với những mâu thuẫn quốc gia nội bộ không thể hòa giải của họ đang xói mòn chính nền tảng của các quốc gia này—nếu , tôi nói, ở phương Tây, nơi nền dân chủ tư bản chủ nghĩa ngự trị và nơi các quốc gia dựa trên sở hữu tư nhân, thì chính nền tảng của nhà nước lại dẫn đến xung đột, xung đột và đấu tranh quốc gia lẫn nhau, thì ở đây, trong thế giới của Liên Xô, <.. .> bản chất của quyền lực là có lợi chođể quần chúng lao động tự nhiên khao khát một gia đình xã hội chủ nghĩa." Bài phát biểu của Stalin đã gây ra những tràng vỗ tay như vũ bão.
Đại hội Liên Xô lần thứ nhất vào tháng 12 năm 1922 đã thông qua Tuyên bố và Hiệp ước về việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.
Đó là một liên bang theo mô hình Lênin: “Việc khôi phục nền kinh tế quốc gia là không thể với sự tồn tại riêng rẽ của các nước cộng hòa. Sự thành lập một mặt trận thống nhất của các nước cộng hòa Xô viết là cần thiết trước sự bao vây của chủ nghĩa tư bản. Cuối cùng, chính cấu trúc của chính quyền Xô viết, mang tính quốc tế về bản chất giai cấp của nó, đã thúc đẩy quần chúng lao động của các nước cộng hòa Xô viết vào con đường thống nhất thành một gia đình xã hội chủ nghĩa.
Hai năm sau, tại Đại hội toàn Liên minh lần thứ II của các Xô viết đại biểu Công nhân, Nông dân và Binh lính, hiến pháp đầu tiên của Liên Xô đã được thông qua. Năm 1924, Turkmen SSR gia nhập Liên Xô, năm 1925 - Uzbek SSR, năm 1929 - Tajik SSR, năm 1936 - Kazakhstan và Kirghiz SSR. Năm 1940, ba quốc gia vùng Baltic gia nhập, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavian và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết Karelian-Phần Lan được thành lập. Kết quả là Liên Xô đã thống nhất 16 nước cộng hòa liên bang có chủ quyền, trong đó có 20 nước cộng hòa tự trị, 8 khu tự trị và 10 quận quốc gia. Tuy nhiên, ý tưởng về quyền tự trị của chủ nghĩa Stalin thay vì liên bang của chủ nghĩa Lênin vẫn tiếp tục tồn tại.
"Vì người dân Nga!"
Tại buổi tiệc chiêu đãi các chỉ huy Hồng quân tại Điện Kremlin vào ngày 24 tháng 5 năm 1945, Stalin đã phát biểu.
Nhà lãnh đạo nói: “Tôi muốn nâng ly chúc mừng sức khỏe của nhân dân Liên Xô chúng ta, và trên hết là nhân dân Nga, một quốc gia xuất sắc trong tất cả các quốc gia tạo nên Liên Xô.
Tranh "Nâng ly chúc mừng nhân dân Nga vĩ đại" M. Khmelko, 1947
Đến năm 1921, trong Nội chiến, trên lãnh thổ của Đế quốc Nga cũ đã xuất hiện hơn chục quốc gia độc lập, quốc gia lớn nhất trong số đó là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga (RSFSR).
Các vùng đất thuộc đế chế Nga hoàng có mối liên hệ chặt chẽ với nhau bởi quá khứ lịch sử, truyền thống phân bố lao động (mỗi vùng chịu trách nhiệm về một ngành sản xuất cụ thể). Các trung tâm điều khiển cũng tập trung ở Nga.
Nội chiến cũng làm trầm trọng thêm mâu thuẫn quốc gia. Chính sách của chính phủ sa hoàng để ưu tiên Chính thống giáo, ngôn ngữ Nga đã góp phần vào sự xuất hiện của các phong trào dân tộc chủ nghĩa ngầm ở nhiều vùng đất. Trong bầu không khí tan rã của nhà nước, các lực lượng này đã tự làm cho mình được biết đến.
Những người theo chủ nghĩa quân chủ của phong trào Bạch vệ khăng khăng đòi quay trở lại mô hình đế quốc quen thuộc. Tất nhiên, điều này không phù hợp với những người theo chủ nghĩa dân tộc trong khu vực, những người đã cảm nhận được hương vị độc lập mấy năm qua.
Những người Bolshevik cuối cùng đã quyết định thống nhất các khu vực khác nhau trên cơ sở bình đẳng giữa các nhóm dân tộc. Joseph Stalin, lúc đó là Ủy viên Nhân dân về các Dân tộc. Chính ông là người đã đề xuất một kế hoạch đã được đưa vào sử sách Nga với cái tên "tự trị". Theo kịch bản này của Stalin , tất cả đều trở thành một phần của Công hoà XHCN Nga và có quyền tự trị --------- gần như nước Nga XHCN thống trị như Nga hoàng xưa kia --- Tuy nhiên, kế hoạch đầy tham vọng của Stalin không làm Lênin hài lòng.
Liên bang theo đường lối của Lênin
Đối với nhà lãnh đạo của những người Bolshevik, nhiệm vụ tối quan trọng là vượt qua người Bạch vệ về mặt ý thức hệ. Để làm được điều này, ít nhất phải giải quyết được ba vấn đề.
Đầu tiên, để ngăn chặn sự lặp lại của đế chế. Nhà cách mạng Lenin nhận thức rõ rằng sự phớt lờ lợi ích quốc gia của chính phủ Nga hoàng đã góp phần vào sự sụp đổ đột ngột của nhà nước.
Thứ hai, để chính sách phát triển đối ngoại ra thế giới thành công, cần phải tạo ra một KIỂU MẪU thế giới đại đồng chủ nghĩa xã hội.
Cuối cùng, những người Bolshevik dựa vào học thuyết của chủ nghĩa Mác, vốn cho rằng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn cầu là không thể nếu không có các nước châu Âu hàng đầu Anh Pháp Ý Đức ..... Do đó, theo ý tưởng về một "cuộc cách mạng thế giới", Lenin muốn thành lập một số loại "nhà nước để phát triển mở rộng", như một số nhà sử học đã nói. Cụ thể, một Liên bang có khả năng chấp nhận bất kỳ quốc gia nào trong tương lai. Sự tự trị của chủ nghĩa Stalin đã không cho phép điều này. Nếu Ukraine và Belarus, cũng như SFSR của người Transcaucasian, có thể gia nhập CHXHCN Nga "vì lợi ích lâu đời", thì chẳng hạn, những người theo chủ nghĩa xã hội châu Âu sẽ khó đồng ý trở thành một phần của quốc gia khác - CHXHCN Nga.
Đó là lý do tại sao không có gì mang tính quốc gia dưới tên Liên Xô. Khái niệm liên bang của Lênin đặt yếu tố chính trị lên hàng đầu - chủ nghĩa xã hội như một hệ tư tưởng và các Xô viết như một hình thức quyền lực.
Lênin đã tìm cách trao (ít nhất ở mức độ tuyên bố) nhiều tự do hơn cho các quốc gia, dân tộc "nhỏ" phụ thuộc. Một trong những tài liệu đầu tiên của chính phủ Liên Xô, được Hội đồng Nhân dân RSFSR thông qua vào tháng 11 năm 1917, là Tuyên bố về Quyền của Nhân dân Nga, đảm bảo "bình đẳng và chủ quyền" quốc gia.
Trên giấy tờ, các nước cộng hòa Xô viết thực sự bình đẳng nên đã tạm thời kiềm chế được khuynh hướng ly khai, làm suy yếu những người theo chủ nghĩa dân tộc địa phương. Lênin đã nhượng bộ, thỏa hiệp về chính trị và lãnh thổ. Biên giới của các nước cộng hòa đã bị "cắt" theo nhu cầu thỏa hiệp & kinh tế của họ. Sau đó, điều này sẽ trở thành một trong những nguyên nhân gây tranh chấp trong không gian hậu Xô Viết.
Có một siêu nhiệm vụ, mục tiêu: kéo tất cả các thành viên của Liên bang lên chung một mức độ phát triển. Ở cấp địa phương, quyền lực được giao cho giới tinh hoa quốc gia. Nhưng trong nỗ lực thống nhất đất nước, trung tâm liên bang đã công khai áp đặt nền văn hóa (chủ yếu là tiếng Nga) của riêng mình lên các địa phương. Ở những nước cộng hòa mà sự bất bình đối với quá khứ đế quốc rất mạnh mẽ, điều này có tác dụng ngược lại. Các dân tộc bị tước đi con đường riêng của họ, và những kẻ cấp tiến đã sử dụng điều này để kích động tình cảm dân tộc chủ nghĩa. Ví dụ, Ukraine liên tục nuôi dưỡng đề xuất thành lập liên hiệp.
Thỏa hiệp giữa Stalin và Lenin
Vào tháng 8 năm 1922, Bộ Chính trị của Ủy ban Trung ương của RCP (b) đã thành lập một ủy ban để xem xét vấn đề tương tác giữa CHXHCN Nga và các nước cộng hòa khác. Vai trò quyết định trong đó do cựu Ủy viên Nhân dân các Dân tộc, Stalin, người vào tháng 4 cùng năm trở thành Tổng Bí thư của Ủy ban Trung ương RCP (b) vào tháng 4 cùng năm. Ông đã phát triển một dự thảo nghị quyết "Về mối quan hệ của CHXHCN Nga với các nước cộng hòa độc lập", ngụ ý quyền tự trị tương tự.
Vladimir Lenin và Joseph Stalin ở Gorki
© RIA Novosti
Dưới áp lực của Lenin, Stalin đã từ bỏ dự án này. Ông bày tỏ một khái niệm thỏa hiệp trong một báo cáo tại Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ X vào ngày 26 tháng 12 năm 1922.
“Quyền lực của Liên Xô được xây dựng theo cách mà nó, về bản chất bên trong, mang tính quốc tế, nuôi dưỡng ý tưởng thống nhất trong quần chúng bằng mọi cách có thể, tập hợp họ vào con đường thống nhất,” Stalin nói. sở hữu tư nhân và sự bóc lột chia rẽ con người, chia rẽ họ thành các phe thù địch với nhau, như Vương quốc Anh, Pháp và thậm chí cả các quốc gia đa quốc gia nhỏ như Ba Lan và Nam Tư, với những mâu thuẫn quốc gia nội bộ không thể hòa giải của họ đang xói mòn chính nền tảng của các quốc gia này—nếu , tôi nói, ở phương Tây, nơi nền dân chủ tư bản chủ nghĩa ngự trị và nơi các quốc gia dựa trên sở hữu tư nhân, thì chính nền tảng của nhà nước lại dẫn đến xung đột, xung đột và đấu tranh quốc gia lẫn nhau, thì ở đây, trong thế giới của Liên Xô, <.. .> bản chất của quyền lực là có lợi chođể quần chúng lao động tự nhiên khao khát một gia đình xã hội chủ nghĩa." Bài phát biểu của Stalin đã gây ra những tràng vỗ tay như vũ bão.
Đại hội Liên Xô lần thứ nhất vào tháng 12 năm 1922 đã thông qua Tuyên bố và Hiệp ước về việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.
Đó là một liên bang theo mô hình Lênin: “Việc khôi phục nền kinh tế quốc gia là không thể với sự tồn tại riêng rẽ của các nước cộng hòa. Sự thành lập một mặt trận thống nhất của các nước cộng hòa Xô viết là cần thiết trước sự bao vây của chủ nghĩa tư bản. Cuối cùng, chính cấu trúc của chính quyền Xô viết, mang tính quốc tế về bản chất giai cấp của nó, đã thúc đẩy quần chúng lao động của các nước cộng hòa Xô viết vào con đường thống nhất thành một gia đình xã hội chủ nghĩa.
Hai năm sau, tại Đại hội toàn Liên minh lần thứ II của các Xô viết đại biểu Công nhân, Nông dân và Binh lính, hiến pháp đầu tiên của Liên Xô đã được thông qua. Năm 1924, Turkmen SSR gia nhập Liên Xô, năm 1925 - Uzbek SSR, năm 1929 - Tajik SSR, năm 1936 - Kazakhstan và Kirghiz SSR. Năm 1940, ba quốc gia vùng Baltic gia nhập, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavian và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết Karelian-Phần Lan được thành lập. Kết quả là Liên Xô đã thống nhất 16 nước cộng hòa liên bang có chủ quyền, trong đó có 20 nước cộng hòa tự trị, 8 khu tự trị và 10 quận quốc gia. Tuy nhiên, ý tưởng về quyền tự trị của chủ nghĩa Stalin thay vì liên bang của chủ nghĩa Lênin vẫn tiếp tục tồn tại.
"Vì người dân Nga!"
Tại buổi tiệc chiêu đãi các chỉ huy Hồng quân tại Điện Kremlin vào ngày 24 tháng 5 năm 1945, Stalin đã phát biểu.
Nhà lãnh đạo nói: “Tôi muốn nâng ly chúc mừng sức khỏe của nhân dân Liên Xô chúng ta, và trên hết là nhân dân Nga, một quốc gia xuất sắc trong tất cả các quốc gia tạo nên Liên Xô.
Tranh "Nâng ly chúc mừng nhân dân Nga vĩ đại" M. Khmelko, 1947